Author:
Abstract
Bu çalışmada görsel iletişim tasarımı öğrencilerinin tasarım eğitimi çerçevesinde zihin haritası oluşturma süreçlerinin öğrencilerin benlik farkındalıkları üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Zihin haritaları matematikçi, psikolog ve beyin araştırmacısı Tony Buzan tarafından geliştirilen bir araştırma tekniğidir. Çözüm aranılan bir konunun kapsamını hızla tespit etmeye yarayan zihinsel ve görsel bir süreç olarak ele alınmaktadır. Zihin haritaları merkezde çözüm aranılan kavramın yer aldığı ve bu kavramdan çıkıp radyan olarak (merkezden dışarı doğru) dağılan dallar ile karakterize edilmektedir. Zihin haritaları tasarımcının düşünme sürecinde aklına gelen kavramları hiyerarşik olarak ortaya koyduğu, ayrıca bu kavramları illüstrasyonlar ve piktogramlar gibi imgeler ile desteklediği görsel sunumlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırmada görsel iletişim tasarımı öğrencilerinden kişisel zihin haritalarını benlik özelliklerini temsil edecek biçimde geliştirmeleri istenmiş, haritada yer alan kavramların öğrencilerin karakterini yansıtan bir konsept doğrultusunda uygulanması yönünde direktif verilmiştir. Tasarımlarda zihin haritalarının en belirgin karakteristik özelliği olan merkezden dışa doğru dallanan ağ yapısının seçilen kavram ile özgün biçimde uygulanması ölçüt olarak belirlenmiştir. Ortaya konulan çalışmalar özgünlük ve benlik yansıması bağlamında ele alınmıştır. Bu çalışma 2022-2023 yılı güz döneminde Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Mimarlık ve Güzel Sanatlar Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Bölümü ikinci sınıf öğrencileri ile Sunum Tasarımı dersi kapsamında yürütülmüştür. Çalışmalar üç haftalık süre içinde tamamlanmıştır. İlk derste öğrencilere zihin haritaları hakkında bilgi verilmiş, ders boyunca uygulamalı olarak tasarım süreci gösterilmiştir. İlk hafta sonunda her öğrenci kişisel haritasının eskizini tamamlamıştır. Üretilen eskizler üzerinde öğrenciler ile birebir beyin fırtınası yapılarak öğrencinin benlik özelliklerini vurgulayacak olan kavram kararlaştırılıp, bu kavramın haritanın genelinde uygulanması istenmiştir. Üçüncü haftada tamamlanan haritalar üzerinde son kritikler verilmiştir. Çalışma süresince gözlem yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırmanın hedefi öğrencilerin zihin haritalarını tasarlama süreçlerinde benlik kavramı özelinde kişisel farkındalık oluşturulmasıdır. Tasarım tekniği bağlamında öğrenciler özgür bırakılmıştır. Ortaya konulan zihin haritaları incelendiğinde tasarımların çoğunda öğrencilerin kolaj tekniğinden yararlandığı görülmektedir. Özellikle ağ yapısını tasvir etmek üzere ip ve bağcık gibi materyallerden yararlanılmış, haritalara dokunsal ve duyusal bağlamlar eklendiği gözlenmiştir. Bulgular incelendiğinde öğrencilerin kişisel zihin haritaları tasarımları aracılığı ile öz benliklerini yansıtan özgün çıkarımlara ulaşabildiği ortaya konulmuştur.
Keywords
Abstract
In this study, the effect of mind map creation processes on students' self-awareness was investigated within the framework of design education of visual communication design students. Mind maps are a research technique developed by mathematician, psychologist and brain researcher Tony Buzan. It is considered as a mental and visual process that helps to quickly determine the scope of a subject for which a solution is sought. Mind maps are characterized by branches in which the concept for which a solution is sought is located in the center and radians out of this concept (outward from the center). Mind maps appear as visual presentations in which the designer hierarchically reveals the concepts that come to his mind during the thinking process and also supports these concepts with images such as illustrations and pictograms. In this study, visual communication design students were asked to develop their personal mind maps to represent their self-characteristics, and they were instructed to apply the concepts on the map in line with a concept that reflects the students' character. In the designs, the original application of the network structure branching outward from the center, which is the most distinctive characteristic of mind maps, with the chosen concept was determined as a criterion. The studies presented are discussed in the context of originality and self-reflection. This study was carried out in the fall semester of 2022-2023 with Ankara Yıldırım Beyazıt University Faculty of Architecture and Fine Arts Visual Communication Design Department second year students within the scope of Presentation Design course. The studies were completed within three weeks. In the first lesson, students were informed about mind maps, and the design process was shown practically throughout the lesson. At the end of the first week, each student completed a sketch of their personal map. By making one-on-one brainstorming with the students on the sketches produced, the concept that would emphasize the student's self-characteristics was decided and it was requested to apply this concept throughout the map. Final critiques were given on the maps completed in the third week. Observation method was used during the study period. The aim of this research is to create self-awareness through the processes of designing mind maps of students. In the context of design technique, students are freed. When the mind maps are examined, it is seen that the students benefited from the collage technique in most of the designs. In particular, materials such as rope and lace were used to describe the network structure, and it was observed that tactile and sensory contexts were added to the maps. When the findings were examined, it was revealed that the students were able to reach original inferences reflecting their own selves through their personal mind map designs.