Sınıf Öğretmenlerinin Covid-19 Psikolojik Sıkıntı Düzeyi ile İşe Bağlı Duygusal Tükenmişlik Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Author:
Abstract
Ülkemizde ve dünya genelinde 2019 yılından bu yana insan yaşamını etki altına alan bir salgın süreci yaşanmaktadır. Yaygın biçimiyle Covid 19 pandemisi olarak tanımlanan bu süreç, bir dönem eve kapanma ve izolasyon zorunluluğunu da beraberinde getirerek üretimden tüketim alışkanlıklarına, aile içi ilişkilerden, eğitimsel süreçlere ve hizmet verme biçimlerine kadar birçok şey üzerinde etkili olmuştur. İnsanlar yaşamsal alışkanlıklarını belli bir süre değiştirmek durumunda kalmışlardır. Bu salgın sürecinin en çok etkilediği kesimlerden biri de öğrenci ve öğretmenlerdir. Öğretmenliğin yüz yüze iletişim ve insan odaklı bir hizmet mesleği olması yönüyle bir yandan bu sürece uyum sağlamaya çalışırken bir yandan da duygusal, sosyal ve mesleki anlamda çeşitli alanlarda salgından önemli derecede etkilenen bir kesim olacağı açıktır. Bu araştırma sınıf öğretmenlerinin Covid 19 psikolojik sıkıntı düzeyiyle işe bağlı duygusal tükenmişlikleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır, bu amaçla Günay (2021) tarafından geliştirilen 6 maddeden oluşan ‘’İşe Bağlı Duygusal Tükenmişlik Ölçeği’’ Ay, Oruç ve Özdoğru (2021) tarafından geliştirilen 12 maddelik ‘’ Covid 19 Psikolojik Sıkıntı Ölçeği kullanılmıştır. “Covid 19 Psikolojik Sıkıntı Ölçeği” korku-kaygı ve şüphe boyutları olmak üzere iki alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırmanın evrenini İstanbul İli Kartal İlçesinde görev yapmakta olan 771 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Örneklemi ise 183’ ü ( % 73,5) kadın, 66’ sı (%26,5) erkek olmak üzere 249 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler, SPSS 22.0 paket programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz, bağımsız grup T testi, Anova ve ilişkisel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Ölçekten elde edilen ortalama puanlara sınıf öğretmenlerinde covid 19 psikolojik sıkıntı düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir (40.21 ±9.29). Kaygı ve korku alt boyutu ortalama puanlarının, şüphe alt boyutu puanlarından yüksek olduğu saptanmıştır (18.84±4.13). Covid 19 psikolojik sıkıntı düzeyi ve işe bağlı duygusal tükenmişlik düzeyinde cinsiyet, medeni durum ve covid geçirme durumu lehine anlamlı bir farklılaşma saptanmamıştır. Ancak Covid 19 psikolojik sıkıntı düzeyi açısından mesleki çalışma yılı değişkeni lehine anlamlı farklılaşma gözlemlenmiştir. İşe bağlı duygusal tükenmişlik düzeyi yaş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılaşmalar göstermiştir. İlişkisel analiz sonucuna göre Covid 19 psikolojik sıkıntı düzeyi ile işe bağlı duygusal tükenmişlik arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu gözlemlenmiştir.
Keywords
Abstract
There has been an epidemic process that has been affecting human life since 2019 in our country and around the world. This process, which is commonly defined as the COVID-19 pandemic, has had an impact on many things from production to consumption habits, from family relations to educational processes and forms of service and has brought with it the necessity of staying at home and isolation for a while. People had to change their living habits for a certain period of time. One of the segments most affected by this epidemic process is students and teachers. As teaching is a face-to-face communication and human-oriented service profession, it is clear that while trying to adapt to this process, on the other hand, it will be a section that is significantly affected by the epidemic in various fields in emotional, social and professional terms. This research was conducted to examine the relationship between the level of COVID-19 psychological distresses of classroom teachers and their work-related emotional burnout. The relational screening model was used in the research, for this purpose, the “Work-Related Emotional Burnout Scale” consisting of 6 items developed by Günay (2021) and the “COVID-19 Psychological Distress Scale” with 12 items developed by Ay, Oruç and Özdogru (2021) were used. The “COVID-19 Psychological Distress Scale” consists of two sub-dimension: fear, anxiety and doubt. The population of the research consists of 771 classroom teachers working in the Kartal District of Istanbul Province. The sample consists of 249 classroom teachers, 183 (73.5%) female and 66 (26.5%) male. The data obtained in the research were analyzed using the SPSS 22.0 package program. In the analysis of the data obtained from the research, descriptive analysis, independent group T test, ANOVA and relational analysis methods were used. The average scores obtained from the scale show that the level of COVID-19 psychological distress is high in classroom teachers (40.21 ± 9.29). It was determined that the mean scores of the anxiety and fear sub-dimension were higher than the scores of the doubt sub-dimension (18.84±4.13). There was no significant difference in favor of gender, marital status and COVID status in the level of COVID-19 psychological distress and work-related emotional burnout. However, a significant difference was observed in favor of the variable of professional working years in terms of the level of COVID-19 psychological distresses. The level of work-related emotional burnout showed significant differences according to age and professional seniority variables. According to the result of the relational analysis, it was observed that there is a positive and significant relationship between the level of COVID-19 psychological distress and work-related emotional burnout.