Author:
Abstract
Ağustos 2022 YÖK verilerine göre Türkiye’ de yükseköğretim kurumlarında görev yapan akademisyenlerin %46’sı (84.405) kadın akademisyenlerdir. 1980 sonrası YÖK’ün yükseköğretimde yaptığı değişiklikler ve üniversitelerin sayısındaki artış ile birlikte kadın akademisyenler de akademide kendilerini göstermeye başlamışlardır. Ayrıca, 2000’li yıllardan buyana üniversiteler bünyesinde açılan Kadın Araştırma Merkezleri ile birlikte kadın akademisyenlere yönelik yapılan çalışmalarda da bir artış gözlemlenmektedir. Sayısal olarak bakıldığında kadın akademisyenlerin oranı oldukça yüksek görülse de; akademik ortamda yatay ve dikey olarak pek çok sıkıntı da göze çarpmaktadır. Kimi zaman toplumsal kalıp yargıların akademik ortama yansımaları, kimi zaman görev yapılan alan, kimi zamansa akademik camiada ve aile ortamında kendini gösteren farklı zorluklar nedeni ile kadın akademisyenler kendilerini tam olarak gösterememektedirler.
Bu çalışma ile akademiye yönelik yayınlanmış makalelerde kadın akademisyenlere ilişkin olarak elde edilen sonuçlar ve üzerinde durulan önemli hususlar üzerinden bir inceleme yapılmıştır. Bu amaçla “kadın akademisyen” anahtar kelimesi kullanılarak Google Akademik üzerinden 2015-2022 yılları arası arama yapılmış ve edilen makaleler incelenerek kadın akademisyenlere yönelik en net sonuçlar barındıran 20 bilimsel makale seçilerek incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda çalışma, yönetimde var olma, toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılık ve şiddet, kariyer gelişimi, iş-yaşam dengesi başlıkları altında değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
According to the August 2022 YÖK data, 46% (84,405) of the academicians working in higher education institutions in Turkey are female academicians. After 1980, with the changes made by YÖK in higher education and the increase in the number of universities, female academicians started to show themselves in academia. In addition, with the Women Research Centers opened within universities since the 2000s, an increase is observed in the studies conducted for female academicians. Although the rate of female academicians is seen to be quite high in terms of numbers; there are many horizontal and vertical problems in the academic environment. Female academics cannot show themselves fully; sometimes due to the reflections of social stereotypes on the academic environment, sometimes due to the different difficulties that manifest themselves in the field of work and sometimes in the academic community and family environment.
With this study, an examination has been made on the results obtained regarding female academics and the important issues emphasized in the articles published for the academy. For this purpose, using the keyword "female academician", a search was made on Google Scholar between the years 2015-2022 and the articles were examined by selecting 20 scientific articles with the clearest results for female academics. As a result of the examination, the study was evaluated under the titles of being in the administration, gender-based discrimination and violence, career development, work-life balance.