Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevre Davranış Düzeyleri İle Duygu Düzenlemede Güçlükleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Author:
Abstract
Araştırmanın amacı, ortaöğretim dokuz, on, on bir ve on ikinci sınıflarında okuyan öğrencilerin, duygu düzenlemede güçlükler ile çevre davranış düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma grubu farklı ortaöğretim kurumlarında farklı sınıflarda öğrenim gören 240 kız, 260 erkek, toplam 500 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Goldman, Yavetz ve Pe'er (2006) tarafından geliştirilen, Timur ve Yılmaz (2013) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan Çevre Davranış Ölçeği ile Bjureberg ve ark. (2016), tarafından geliştirilen Türkçe uyarlama çalışması Yiğit ve Yiğit (2017) tarafından gerçekleştirilen Duygu Düzenleme Güçlüğü Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterdiği için parametrik testler uygulanmıştır. Anlamlılık düzeyi .05 olarak belirlenmiştir. Elde edilen araştırma sonuçlarında cinsiyete göre; çevre davranışı ölçeğinin bütünü ile boş zaman aktivite, sorumlu vatandaşlık ve çevre eylemciliği alt boyutlarının puan ortalamaları arasında erkek öğrenciler lehine fark olduğu görülmüştür. Duygu düzenlemede güçlükler ölçeğinin bütünü ile açıklık, amaçlar ve strateji alt boyutları ile cinsiyet puan ortalamaları arasında kız öğrenciler lehine fark olduğu görülmüştür. Sınıf düzeyine göre öğrencilerin çevre davranış ölçeğinin bütünü ile boş zaman aktivite, geri dönüşüm, sorumlu vatandaşlık ve çevre eylemciliği alt boyutlarına ilişkin puan ortalamaları arasındaki farkın dokuzuncu sınıf öğrencilerinin puanının diğer sınıflardaki öğrencilerin puanından daha yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Sınıf düzeyine göre duygu düzenleme güçlüğü ölçeği puan ortalamasına göre farkın dokuzuncu sınıf öğrencilerinin diğer sınıflardaki öğrencilerden daha fazla puan aldığı görülmüştür. Amaçlar ve kabul etmeme alt boyutlarının puan ortalamalarına göre farkın on ikinci sınıfın öğrencilerinin diğer sınıfların öğrencilerinden daha fazla puan aldığı yönünde olduğu görülmüştür. Strateji alt boyutu puan ortalamalarına göre farkın onuncu sınıf öğrencilerinin diğer sınıfların öğrencilerinden daha fazla puan aldığı yönünde olduğu görülmüştür. Öğrencilerin anne tutumuna göre çevre davranışı ölçeğinin bütünü ile çevreye duyarlı, boş zaman aktivite, geri dönüşüm, sorumlu vatandaşlık ve çevre eylemciliği alt boyutlarına ilişkin puan ortalamaları arasında anne tutumu otoriter olan öğrencilerin lehine fark olduğu görülmüştür. Duygu düzenleme güçlüğü ölçeğinin bütünü ile amaçlar, strateji ve kabul etmeme alt boyutlarına ilişkin puanları arasında anne tutumu ilgisiz olan öğrencilerin lehine fark olduğu görülmüştür. Öğrencilerin baba tutumuna göre çevre davranışı ölçeğinin bütünü ile boş zaman aktivite ve çevre eylemciliği alt boyutlarına ilişkin puan ortalamaları arasında aşırı koruyucu baba tutumu olan öğrenciler lehine fark olduğu görülmüştür Duygu düzenleme güçlüğü ölçeğinin bütünü ile açıklık, kabul etmeme ve stratejik alt boyutuna ilişkin puanları arasında baba tutumu ilgisiz olan öğrenciler lehine fark olduğu görülmüştür. Sonuç olarak farklı sınıflarda okuyan öğrencilerin çevre davranış düzeyleri ile duygu düzenlemede güçlükleri arasında negatif yönlü düşük düzeyde ilişki olduğu görülmüştür. Bu sonuç öğrencilerin duygu düzenlemede güçlükler puanlarının düşük düzeyde olduğunu yani duyguları düzenleme güçlüklerinde azalma olduğunu bunun da çevre davranış düzeylerindeki artıştan kaynaklandığı söylenebilir.
Keywords
Abstract
The study aims to examine the relationship between the difficulties in emotion regulation and environmental behavior levels of students studying in secondary education nine, ten, eleven, and twelfth grades. The research group consists of 240 girls, 260 boys, 500 students in different secondary education institutions. As a data collection tool; "Environmental Behavior Scale" developed by Goldman, Yavetz and Pe'er (2006) and adapted to Turkish by Timur and Yılmaz (2013), and "Difficulties in Emotion Regulation Scale" developed by Bjureberg et al. (2016), adapted to Turkish by Yiğit and Yiğit (2017) was used. Parametric tests were applied since the data showed normal distribution. The significance level was determined as .05. In the results of the research, according to gender; It was observed that there was a difference between the on the whole of environmental behavior scale and the mean scores of leisure activity, responsible citizenship, and environmental activism in favor of male students. It was observed that there was a difference according to gender mean scores in favor of female students between the whole of difficulties in emotion regulation scale with the sub-dimensions of openness, goals, and strategy. According to the grade level, it was observed, the difference between, the whole of the environmental behavior scale of students and the mean scores of leisure activity, recycling, responsible citizenship, and environmental activism that the score of ninth-grade students was higher than the score of students in other classes. According to the grade level, the average emotion difficulty scale was higher than the ninth grade students compared to the students in other classes. The difference according to the mean scores of the goals and non-acceptance sub-dimensions was that the students of the twelfth grade got more points than the students of other classes did. According to the strategy sub-dimension mean scores, the difference was that the tenth-grade students received more points than the students of other classes did. It was observed that there was a difference in favor of students whose mothers 'attitudes were authoritative between the overall environmental behavior scale according to the mothers' attitudes of the students and the environmentally sensitive, leisure activity, recycling, responsible citizenship, and environmental activism sub-dimensions. It was observed that there was a difference in favor of students whose mothers' attitude was unrelated between the overall scale of emotion regulation difficulty and scores regarding goals, strategy, and non-acceptance sub-dimensions. According to the father's attitude, there was a difference between the mean scores of the environmental behavior scale and the scores regarding leisure activity and environmental activism sub-dimensions in favor of the students with an overprotective father attitude, and the attitude between the scale of the emotional dysfunction scale and the openness, non-acceptance and strategic sub-dimension. It was observed that there was a difference in favor of students who were not interested. As a result, it was observed that there was a low negative relationship between the environmental behavior levels of students studying in different classes and their difficulties in emotion regulation. This result can be said that students' difficulties in emotion regulation are low, that is, they have a decrease in their emotional difficulties, and this is due to the increase in environmental behavior levels.