Author:
Abstract
Anadolu’da ters T plan tipolojinde biçimlenen; çok işlevli, tekke, zaviye, imaret, tabhane ve fütüvvet cami olarak da anılan tabhaneli (zaviyeli) camilerin tanımlanmasında ve adlandırılmasında bir kavram karışıklığının varolduğu görülmektedir. Bu nedenle çalışma; küçük nüanslarla birbirlerinin yerine kullanılan bu kavramları etimolojik ve işlevsel olarak tartışmayı, tabhaneli camilerin ortaya çıkış nedenlerini, mekânsal oluşumunu araştırmayı ve örnekler üzerinden değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında tabhaneli camilerin plan şemaları, planı oluşturan mekân ve yapı elemanlarının (esas ibadet mekânı, orta sofa, tabhane odaları (yan hücreler), son cemaat yeri (revaklı giriş), portal (giriş kapısı), minare ve şadırvan) tasarım anlayışı ile bu yapıların bu yapıların toplumsal, mekânsal ve sosyo-ekonomik boyutta etkileri tartışılmıştır.
Keywords
Abstract
ABSTRACT Formed in reverse T plan typology in Anatolia; It is seen that there is a confusion in the definition and naming of multifunctional mosques, which are also known as dervish lodges, (zaviye-small Dervish lodges), construction-imaret, tabhane and futüvvet mosques. Therefore, the study; the aim of this course is to discuss etymologically and functionally these concepts which are used interchangeably with small nuances. Within the scope of the study, the plan schemes of the mosques with tabhanes, the design of the space and building elements (main worship space, middle sofa, tannery rooms (side cells), the last congregation area (porch entrance), portal (entrance door), minaret and fountain) and the social, spatial design of these structures and socio-economic effects.