Author :
Abstract
|
Bu çalışma, Türk Medenî Hukukunda yoksulluk nafakası kurumunu tarihsel gelişimi, hukuki niteliği, şartları, uygulamadaki sorunları ve reform önerileri çerçevesinde incelemektedir. Araştırmada öncelikle nafakanın tanımı, tarihî kökenleri ve hukuki dayanakları ortaya konulmuş; ardından yoksulluk nafakasına hükmedilmesi için gerekli şartlar değerlendirilmiştir. Çalışmada, boşanma sonrası yoksulluğa düşme, kusur ölçütü, talep şartı ve nafakanın mali güçle orantılılığı gibi hususların yoksulluk nafakasının esaslı unsurları olduğu vurgulanmıştır. Uygulamada özellikle “süresiz nafaka” düzenlemesi önemli tartışmalara yol açmaktadır. Kısa süreli evliliklerden sonra ömür boyu nafaka yükümlülüğünün doğması hakkaniyete aykırı görülmekte; bu nedenle süre sınırı getirilmesi, hâkime takdir yetkisi tanınması veya devlet destekli fon gibi alternatif modeller önerilmektedir. Anayasa Mahkemesi, süresiz nafakayı Anayasa’ya aykırı bulmamış; Yargıtay ise nafakanın süreyle sınırlandırılamayacağı görüşünü benimsemiştir. Doktrinde ise farklı yorumlar ortaya çıkmıştır: bazı yazarlar süresizliği zorunlu görürken, bazıları üst sınır getirilmesini veya hâkimin takdir yetkisini savunmaktadır. Karşılaştırmalı hukukta birçok ülkenin yoksulluk nafakasını evliliğin süresi ve tarafların sosyal koşullarına bağlı olarak süreli düzenlediği görülmektedir. Bu durum, Türk hukukundaki süresiz nafaka uygulamasının istisnai nitelik taşıdığını göstermektedir. Çalışmanın sonucunda, yoksulluk nafakasının tamamen kaldırılması veya katı şekilde sınırlandırılması yerine, tarafların menfaatlerini dengeleyen, hakkaniyet ilkesine uygun ve öngörülebilir bir düzenlemeye ihtiyaç olduğu ortaya konulmuştur. |
Keywords
Abstract
|
This study examines the institution of alimony due to poverty (yoksulluk nafakası) in Turkish Civil Law within the framework of its historical development, legal nature, conditions, practical problems, and reform proposals. The research first presents the definition of alimony, its historical origins, and legal foundations, and then evaluates the essential conditions required for granting alimony. It emphasizes that falling into poverty after divorce, the criterion of fault, the requirement of a request, and the proportionality of alimony to the debtor’s financial capacity are the fundamental elements of the institution. In practice, the regulation of “perpetual alimony” has been a major source of debate. Imposing a lifelong financial obligation following short-term marriages is considered contrary to equity; therefore, proposals such as introducing time limits, granting judicial discretion, or creating state-supported funds have been suggested. The Constitutional Court has ruled that perpetual alimony is not unconstitutional, while the Court of Cassation has maintained that alimony cannot be limited by duration. In doctrine, divergent views have emerged: some argue that perpetuity is compulsory, while others advocate for setting an upper limit or recognizing judicial discretion. Comparative law demonstrates that many jurisdictions regulate alimony with time limits, taking into account the duration of marriage and the social circumstances of the parties. This indicates that the perpetual alimony model in Turkish law constitutes an exception rather than the norm. The study concludes that instead of abolishing or rigidly restricting alimony, a more balanced, equitable, and foreseeable regulation that protects the interests of both parties is necessary. |
