Author :
Abstract
|
Bu çalışmanın amacı, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Biyoloji Dersi Öğretim Programı’nda yer alan öğrenme çıktıları ve süreç bileşenlerini, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’nin bilgi ve bilişsel süreç boyutları çerçevesinde analiz etmektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden biri olan doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verilerini, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayımlanan Biyoloji Dersi Öğretim Programı oluşturmaktadır. Çalışma bulgularına göre, öğrenme çıktılarında tüm sınıf düzeylerinde en fazla yer verilen bilgi türü kavramsal bilgi olmuştur. Bunun yanı sıra, işlemsel bilgi boyutuna da belirli düzeyde yer verildiği saptanmıştır. Süreç bileşenleri açısından ise yine kavramsal bilginin ağırlıkta olduğu, bunun yanında işlemsel ve üstbilişsel bilgi boyutlarının da yer aldığı görülmüştür. Özellikle üstbilişsel bilgi boyutunun 10. sınıftan itibaren öğretim programına dâhil edildiği dikkat çekici bir bulgu olarak öne çıkmaktadır. Ancak hem öğrenme çıktılarında hem de süreç bileşenlerinde olgusal bilgi boyutuna yer verilmediği tespit edilmiştir. Öğretim programlarında kavramsal bilgiye geniş yer verilmesi, öğrencilerin biyolojik kavramlar arasındaki ilişkileri anlamalarını ve bilgiyi derinlemesine işlemelerini olanaklı kılar. Bu durum, yüzeysel ezberden ziyade anlamlı öğrenmeyi desteklerken, eleştirel düşünme ve bilgiyi farklı bağlamlara transfer etme becerilerinin gelişimini de teşvik eder. İşlemsel bilgi ise öğrencilerin biyolojiye özgü deney, gözlem, ölçüm ve analiz gibi bilimsel süreç becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Üstbilişsel bilgi ise öğrencilerin kendi öğrenme süreçlerini planlama, izleme ve değerlendirme becerilerini geliştirmelerine olanak tanır. Bu sayede öz düzenleme ve öğrenmeyi öğrenme becerileri desteklenir; bireyler karşılaştıkları akademik sorunlara daha stratejik ve etkili çözümler üretebilir. Öte yandan, sadece bilgi ezberlemeye dayalı olgusal bilginin öğretim programlarında ağırlıklı olarak yer almaması, öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerini geliştirme açısından olumlu bir etki yaratmaktadır. |
Keywords
Abstract
|
The aim of this study is to analyze the learning outcomes and process components included in the Biology Curriculum of the Türkiye Yüzyılı Maarif Model within the framework of the knowledge and cognitive process dimensions of the Revised Bloom’s Taxonomy. The research was conducted using the document analysis method, which is one of the qualitative research designs. The data of the study consist of the Biology Curriculum published by the Ministry of National Education. According to the findings of the study, conceptual knowledge was the most frequently emphasized type of knowledge across all grade levels in the learning outcomes. In addition, procedural knowledge was also included to a certain extent. In terms of process components, conceptual knowledge again appeared to be predominant, while procedural and metacognitive knowledge dimensions were also represented. Notably, the inclusion of metacognitive knowledge starting from the 10th grade stands out as a significant finding. However, it was determined that factual knowledge was not included in either the learning outcomes or the process components. The emphasis on conceptual knowledge in the curriculum enables students to comprehend the relationships between biological concepts and to engage in deeper processing of knowledge. This supports meaningful learning over rote memorization, while also promoting the development of critical thinking and the ability to transfer knowledge across different contexts. Procedural knowledge helps students develop scientific process skills specific to biology, such as experimentation, observation, measurement, and analysis. Metacognitive knowledge allows students to plan, monitor, and evaluate their own learning processes. This, in turn, supports self-regulation and learning-to-learn skills, enabling individuals to produce more strategic and effective solutions to academic challenges. On the other hand, the limited emphasis on factual knowledge—which is primarily based on memorization—may have a positive impact on the development of higher-order thinking skills in students. |
