Author :
Abstract
Sinema, icat edildiği on dokuzuncu yüzyılın sonlarından günümüze kadar çok hızlı bir şekilde değişimler geçiren ve gelişen bir sanat dalı olmuştur. Yaklaşık ilk yirmi yılı boyunca bir eğlence aracı olarak görülmüş, öykü anlatma potansiyelinin keşfedilmesiyle de bir sanat dalı olabileceği fikirleri gelişmiştir. Sinemanın bu araçsal gücünün gelişmesi sonucunda anlatı gelenekleri de oluşmaya başlamıştır. Amerika’da Hollywood stüdyo sistemiyle ortaya çıkan sinemadaki bu geleneksel anlatı standartları, temsili sanat biçimlerine dayanmaktadır. Hollywood stüdyolarının sinemanın geleneğini oturtmasının ardından sinemaya kattığı bir diğer kavram da tür olmuştur. Fantastik sinema, Aristotelesçi temsili anlatı standartlarına, yani sinemanın geleneksel anlatı yapısına en uygun türlerden biri olarak dikkat çekmektedir. Diğer sanat dallarında modern akımların kendini gösterdiği yıllarda ortaya çıkmış olan sinema sanatı, kendi geleneğini oluşturduktan sonra bu akımlardan da etkilenerek, modern sinema akımlarıyla kendi geleneğini dönüşüme uğratmıştır. Toplumsal, kültürel, siyasal alanda kendini gösteren yabancılaşma fikirlerinden beslenen modern sanat akımlarına uygun biçimde, modern sinemada da yabancılaşmanın etkisini gösterdiği görülür. Fantastik sinemada ise yabancılaşmanın oldukça nadir olarak görüldüğü söylenebilir. Türk sinemasında az sayıda görülen fantastik türe son yıllarda çekilmiş bir örnek olarak gösterilebilecek olan Sen Aydınlatırsın Geceyi (Onur Ünlü, 2013) filminde, yabancılaşmanın hem biçimsel hem de içerik olarak kullanıldığı görülmektedir. Çalışmada, bu filmdeki yabancılaşmanın nasıl kurulup işlendiği ele alınmıştır.
Keywords
Abstract
Cinema has been a branch of art that has undergone rapid changes since the end of the nineteenth century, when it was invented. During the first twenty years, it was seen as a means of entertainment, and with the discovery of the potential of storytelling, the idea that it could be an art branch developed. As a result of the development of this instrumental power of cinema, narrative traditions started to form. These traditional narrative standards in cinema, which emerge with the Hollywood studio system in America, are based on representative art forms. Another concept that Hollywood studios added to the cinema after establishing the tradition of cinema was genre. Fantasy cinema stands out as one of the most suitable genres of Aristotelian representative narrative standards, that is, the traditional narrative structure of cinema. The cinema, which emerged in the years when modern movements manifested itself in other art branches, has transformed its own tradition with modern cinema movements by being influenced by these movements after forming its own tradition. It is seen that the alienation in modern cinema also shows the effect of modern art movements which are fed by the ideas of alienation in social, cultural and political fields. In fantasy cinema, can be said that alienation is very rare. It is seen that alienation is used both formally and contextually in the film Sen Aydınlatırsın Geceyi (Onur Ünlü, 2013), which can be shown as an example of a few fantasy film seen in Turkish cinema in recent years. In this study, how alienation in this film is established and processed is discussed.
Keywords
- Gül, U. (2020). “Fantastik Sinemada Yabancılaşma: “Sen Aydınlatırsın Geceyi” Filmine Dair Bir İnceleme”, International Social
- Sciences Studies Journal, (e-ISSN:2587-1587) Vol:6, Issue: 58; pp:1189-1197. FANTASTİK SİNEMADA YABANCILAŞMA: “SEN AYDINLATIRSIN GECEYİ” FİLMİNE DAİR BİR İNCELEME Alienation In Fantasy Film: An Analysis About “Sen Aydinlatirsin Geceyi” Umut GÜL Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sinema Televizyon Bölümü, Eskişehir/TÜRKİYE ORCID ID: https:// orcid.org/0000-0002-4068-7455 ÖZET Sinema, icat edildiği on dokuzuncu yüzyılın sonlarından günümüze kadar çok hızlı bir şekilde değişimler geçiren ve gelişen bir sanat dalı olmuştur. Yaklaşık ilk yirmi yılı boyunca bir eğlence aracı olarak görülmüş, öykü anlatma potansiyelinin keşfedilmesiyle de bir sanat dalı olabileceği fikirleri gelişmiştir. Sinemanın bu araçsal gücünün gelişmesi sonucunda anlatı gelenekleri de oluşmaya başlamıştır. Amerika’da Hollywood stüdyo sistemiyle ortaya çıkan sinemadaki bu geleneksel anlatı standartları, temsili sanat biçimlerine dayanmaktadır. Hollywood stüdyolarının sinemanın geleneğini oturtmasının ardından sinemaya kattığı bir diğer kavram da tür olmuştur. Fantastik sinema, Aristotelesçi temsili anlatı standartlarına, yani sinemanın geleneksel anlatı yapısına en uygun türlerden biri olarak dikkat çekmektedir. Diğer sanat dallarında modern akımların kendini gösterdiği yıllarda ortaya çıkmış olan sinema sanatı, kendi geleneğini oluşturduktan sonra bu akımlardan da etkilenerek, modern sinema akımlarıyla kendi geleneğini dönüşüme uğratmıştır. Toplumsal, kültürel, siyasal alanda kendini gösteren yabancılaşma fikirlerinden beslenen modern sanat akımlarına uygun biçimde, modern sinemada da yabancılaşmanın etkisini gösterdiği görülür. Fantastik sinemada ise yabancılaşmanın oldukça nadir olarak görüldüğü söylenebilir. Türk sinemasında az sayıda görülen fantastik türe son yıllarda çekilmiş bir örnek olarak gösterilebilecek olan Sen Aydınlatırsın Geceyi (Onur Ünlü, 2013) filminde, yabancılaşmanın hem biçimsel hem de içerik olarak kullanıldığı görülmektedir. Çalışmada, bu filmdeki yabancılaşmanın nasıl kurulup işlendiği ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Fantastik, Sinema, Yabancılaşma, Anlatı, Tür
