BORÇLANMAYA İLİŞKİN TUTUM, PARAYA İLİŞKİN TUTUM, MATERYALİZM EĞİLİMİ VE FİNANSAL OKURYAZARLIĞIN BORÇLANMA DÜZEYİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Post modern toplumların tüketimi desteklemesi bireyleri daha fazla kredi kartı ve kredi kullanmaya yöneltmiştir. Kredi kartı ve kredi kullanımının yaygınlaşması sonucu bireylerin borçlanma, tasarruf gibi finansal süreçleri başarılı bir şekilde yönetmesi de gittikçe önem kazanmıştır. Bu çalışma borçlanma düzeyini etkileyen borçlanmaya ilişkin tutum, paraya ilişkin tutum, materyalizm eğilimi gibi psiko-sosyal faktörler ve finansal okuryazarlık ile borçlanma düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla 300 birey üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada ilk olarak bu faktörler ile borçlanma düzeyi arasındaki ilişkiye, ülkemizdeki bireysel borçlanma düzeyine ve literatürde yapılmış olan çalışmalara yönelik bilgilere yer verilmiştir. Daha sonra katılımcılara ilişkin demografik ve sosyoekonomik bilgiler sunulmuştur. Diğer taraftan borçlanma düzeyine göre borçlanmaya ilişkin tutum, paraya ilişkin tutum, materyalizm eğilimi ve finansal okuryazarlık arasındaki farklılık Tek Yönlü Varyans Analizi ile değerlendirilmiştir. Borçlanmaya ilişkin tutum, paraya ilişkin tutum, materyalizm eğilimi, finansal okuryazarlık ile borçlanma düzeyi arasındaki ikili ilişki ise Pearson Korelasyon Analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonuçları, aşırı borçlu olmayanların borçlanmaya ilişkin tutum puan ortalamalarının, aşırı borçlu olanların parasal konulardaki endişe düzeylerinin, aşırı borçlu olanların materyalizm eğilimlerinin ve borcu olmayanların finansal okuryazarlık düzeylerinin yüksek olduğunu göstermektedir.
Keywords
Abstract
Consumption based structure of postmodern societies has led individuals to use more credit cards and credit loans. It has also becoming increasingly important for individuals, who prevalently use credit cards and credit loans, to successfully manage financial processes such as debt and savings. This study was conducted on 300 individuals with the aim of exploring the relationship between attitudes towards debt, money attitude, psychosocial factors such as tendency of materialism and the level of financial literacy and the level of debt. In the study, firstly, the relationship between these factors and the level of debt, the level of individual debt in the our country and the information about the work done in the literature are given. After the demographic and socioeconomic information about participants are given. The difference between the attitude towards debt and money, the tendency of materialism and the financial literacy according to the level of debt is analyzed by One Way ANOVA. The relationship between the attitude to debt, money attitude, the tendency of materialism, and the financial literacy and level of debt were examined by Pearson Correlation Analysis. The results of the research show that the attitude scores, tendencies of materialism, and the financial literacy levels of the people without any debt are higher than those of the ones in and excessive debt.
Keywords
- Adorno, T., Horkheimer, M. (1996). Aydınlanmanın Diyalektiği II, Çev. O. Özügül, Kabalcı, İstanbul:
- Adorno, T., Horkheimer, M. (1996). Aydınlanmanın Diyalektiği II, Çev. O. Özügül, Kabalcı, İstanbul: Kabalcı.
- Akturan, U., Tezcan, N. (2009). ‟Identifying the Major Discriminative Consumption Styles and MoneyAttitudes of Male and Female Young Adults’’, Oxford Journal: An International Journal of Business & Economics, 4(1):58-80.
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK). (2010). Türk Bankacılık Sektörü Temel GöstergeleriAralık 2010. Sayı 2011/1. Erişim adresi: https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/9105tbs_genel_gorunum_aralik_2010.pdf
- Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK). (2017). Türk Bankacılık Sektörü Temel GöstergeleriAralık 2017. Erişim adresi: https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Istatistiki_Veriler/TBSGG/TBSGG.aspx
- Başaran, B., Sancar Budak, G., Yılmaz, H. (2012). ‟Kredi Kartlarının Rasyonel Kullanımını Etkileyen Bireysel Faktörler’’, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(2):67-93.
- Bayram, S.S., (2010), ‟Finansal Okuryazarlık ve Para Yönetimi Davranışları: Anadolu ÜniversitesiÖğrencileri Üzerine Uygulama’’, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Belk, R.W. (1988). ‟Third Word Consumer Culture’’. Ed.E. Kumcu, A. F.Fırat. Marketing and Development: Toward Broader Dimensions, Greenwich: JAI Press Inc: 103-127.
- Belk, R.W., Wallendorf, M. (1990). ‟The Sacred Meanings of Money’’, Journal of Economic Psychology, 11(1):35-67.
- Capuano, A., Ramsay, I. (2011). ‟What Causes Suboptimal Financial Behaviour? An Exploration ofFinancial Literacy, Social Influences and Behavioural Economics’’, University of Melbourne Legal Studies, Research Paper, 540.
- Chien, Y.W., DeVaney, S.A. (2001). ‟The Effects of Credit Attitude and Socioeconomic Factors on Credit Card and Installment Debt’’, The Journal of Consumer Affairs, 35(1):162-179.
- D’Alessio, G.,Lezzi, S. (2013). ‟Household Over-Indebtedness Definition and Measurement with ItalianData’’, Bank of Italy, Economic and Financial Statistics Department. Bank of Italy Occasional Paper, 149:1- 28.
- Daşdöğen, S. (2015). ‟Household Indebtedness and Financial Literacy in Turkey’’. Master of Arts in Economics, Boğaziçi University, İstanbul.
- Duesenberry, J. S. (1949). Income, Saving and The Theory of Consumer Behaviour, Cambridge, MA: Harvard University Press, 87.
- Er, F., Temizel, F., Özdemir, A., Sönmez, H. (2014). ‟Lisans Eğitim Programlarının Finansal OkuryazarlıkDüzeyine Etkisinin Araştırılması: Türkiye Örneği’’, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(4):113-126.
- Fitzmaurice, J. (2008). ‟Splurge Purchases and Materialism’’, Journal of Consumer Marketing, 25(6): 332- 338.
- Garðarsdóttir, R.B., Dittmar, H. (2012). ‟The Relationship of Materialism to Debt and Financial Well-being: The Case of Iceland’s Perceived Prosperity’’, Journal of Economic Psychology, 33(3): 471-481.
- Gathergood, J. (2011). ‟Self-Control, Financial Literacy and Consumer Over-Indebtedness’’, Journal of Economic Psychology, 33(3):590-602.
- Güler, E., Tunahan, H. (2017). ‟Finansal Okuryazarlık Hanehalkı Üzerine Bir Araştırma’’, İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 5(3):79-104. DOI: 10.22139/jobs.323261
- International Monetary Fund (IMF). (1999-2018). Financial Sound Indicators (FSIs) Encouraged Set,Households, Household Debt to Gross Domestic Product (GDP), Percent. [Data file]. http://data.imf.org/?sk=51B096FA-2CD2-40C2-8D09-0699CC1764DA&sId=1393552803658
- Karlson, K. (2013). ‟Does the Life-Cycle Theory Really Matter? Saving and Spending Habits of College Students’’, Psychology Honors Papers, 38:1-86.
- Konaç, D. (2016). ‟Para ve Kredi Kartına İlişkin Tutumların İnternet Üzerinden Yapılan Alışverişle İlişkisi’’, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(1):469-487.
- Lea, S.E.G., Webley, P., Walker, C. (1995). ‟Psychological Factors in Consumer Debt: Money Management, Economic Socialization, and Credit Use’’, Journal of Economic Psychology, 16(4): 681-701.
- Livingstone, S.M., Lunt, P.K. (1992). ‟Predicting Personal Debt and Debt Repayment: Psychological, Social, and Economic Determinants’’, Journal of Economic Psychology, 13(1):111-134.
- Lusardi, A., Tufano, P. (2009). Debt Literacy, Financial Experiences, and Overindebtedness. NBER Working Paper.
- Mckenzie, V.M. (2009). ‟The Financial Literacy of University Students: A Comparision of GraduatingSeniors’ Financial Literacy and Debt Levels’’, Doctor of Education, Department of Adult, Career and Higher Education, College of Education, University of South Florida.
- McKinsey Global Institute. ‟Debt and (Not Much) Deleveraging’’, McKinsey&Company Report(2015).https://www.mckinsey.com/~/media/McKinsey/Featured%20Insights/Employment%20and%20Growth/Debt%20and%20not%20much%20deleveraging/MGI%20Debt%20and%20not%20much%20deleveraging FullreportFebruary2015.ashx
- Mitchell, T.R., Mickel, A.E. (1999). ‟The Meaning of Money: An Individual Difference Perspective’’, The Academy of Management Review, 24(3):568-578.
- Norvilitis, J.M., Osberg, T.M., Young, P., Merwin, M.M., Roehling, P.V. & Kamas, M.M. (2006).‟Personality Factors, Money Attitudes, Financial Knowledge, and Credit-Card Debt in College Students’’, Journal of Applied Social Psychology, 36(6):1395–1413.
- Remund, D.L. (2010). ‟Financial Literacy Explicated: The Case for a Clearer Definition in an Increasingly Complex Economy’’, The Journal of Consumer Affairs, 44(2):276-295.
- Richins, M.L., Dawson, S. (1992). ‟Consumer Values Orientation for Materialism and Its Measurement: Scale Development and Validation’’, Journal of Consumer Research, 19(3):303–316.
- Richins, M.L.,Rudmin, F.W. (1994). ‟Materialism and Economic Psychology’’, Journal of Economic Psychology, 15(2):217–231.
- Richins, M.L. (2004). ‟The Material Values Scale: Measurement Properties and Development of a Short Form’’, Journal of Consumer Research, 31(1):209-219.
- Roberts, J.A., Jones, E. (2001). ‟Money Attitudes, Credit Card Use, and Compulsive Buying among American College Students’’, The Journal of Consumer Affairs, 35(21):213-240.
- Servon, L.J., Kaestner, R. (2008). ‟Consumer Financial Literacy and the Impact of Online Banking on theFinancial Behavior of Lower-Income Bank Customers’’, The Journal of Consumer Affairs, 42(2):271-305.
- Schiks, J. (2010). ‟Microfinance Over-Indebtedness: Understanding its Drivers and Challenging theCommon Myths’’, CERMi (CentreEuropéen de Recherche en Microfinance), Université Libre de Bruxelles (ULB), Solvay Brussels School (SBS).
- Shih, T.S., Chen Ke, S. (2014). ‟Determinates of Financial Behavior: Insights into Consumer Money Attitudes and Financial Literacy’’, Service Business, 8(2):217– 238.
- Tang, T.L.P. (1992). ‟The Meaning of Money Revisited’’, Journal of Orgazinational Behaviour, 13 (2):197-Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi (TBB). (2017). Negatif Nitelikli Bireysel Kredi ve Kredi Kartı. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi. Erişim adresi: https://www.riskmerkezi.org/tr/istatistikler/23
- Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB). (Kasım 2017). Finansal İstikrar Raporu-TürkiyeCumhuriyeti Merkez Bankası. Sayı 25. Erişim adresi:http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/yayinlar/raporlar/finansal+istikrar+raporu/ 2017/sayi+25
- Wang, L., Lu, W., Malhotra, N.K. (2011). ‟Demographics, Attitude, Personality and Credit Card FeaturesCorrelate with Credit Card Debt: A View from China’’, Journal of Economic Psychology, 32(1):179–193.
- Watson, J.J. (1998). ‟Materialism and Debt: A Study of Current Attitudes and Behaviours’’, Advances in Consumer Research, 25:203-207.
- Watson, J.J. (2003). ‟The Relationship of Materialism to Spending Tendencies, Saving, and Debt’’, Journal of Economic Psychology, 24(6):723-739.
- Yaman, P. (2015). ‟Kapitalizmin Sürekliliğini Oluşturma Bağlamında Medya Aracılığıyla Kadın CinsiyetineAtfedilen Roller’’. Erişim adresi:https://www.academia.edu/10181867/KAP%C4%B0TAL%C4%B0ZM_%C4%B0N_S%C3%9CREKL%C4%B0L%C4%B0%C4%9E%C4%B0N%C4%B0_OLU%C5%9ETURMA_BA%C4%9ELAMINDA_MEDYA_ARACILI%C4%9EIYLA_KADIN_C%C4%B0NS%C4%B0YET%C4%B0NE_ATFED%C4%B0LEN_ ROLLER
- Yamuchi, K.T., Templer, D.I. (1982). ‟The Development of a Money Attitudes Scale’’, Journal of Personality Assessment, 46(5):522-528.
