Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı tüketim kültürünün sosyal onay ihtiyacı ve gösterişçi tüketim üzerine etkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla düğün ve cenaze törenlerinde ilgili değişkenlerin birbiri üzerine etkisi araştırılmak istenmiştir. Nicel araştırma deseninde planlan araştırma tanımlayıcı nitelikte bir araştırmadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmış olup, Kırşehir ve Ankara illerinden çalışmaya katılmayı kabul eden toplam 850 kişiden anket toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini Kırşehir ve Ankara illerinde daha önce düğün töreni gerçekleştirmiş ve bir yakınının cenaze töreninde cenaze sahibi olan kişiler oluşmaktadır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi SPSS 22.00 ve AMOS 24.00 paket programları aracılığı ile analiz edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre tüketim kültürüm hem sosyal onay ihtiyacı hem de gösterişçi tüketim üzerinde pozitif yönlü ve anlamlı etkisinin olduğu görülmüştür. Özellikle Türk kültüründe önemli bir yere sahip olan düğün ve cenaze törenlerinde tüketimin, sosyal onay ihtiyacının ve gösterişçi tüketimin önemli olduğu ortaya konulmuştur. Gelecekte yapılacak çalışmalarda örneklemin genişletilmesinin kültürel ve toplumsal açıdan faydalı olacağı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
The aim of this research is to determine the effect of consumer culture on the need for social approval and conspicuous consumption. For this purpose, it was desired to investigate the effects of related variables on each other in wedding and funeral ceremonies. The research planned in the quantitative research design is descriptive research. The questionnaire technique was used as a data collection tool in the research. A simple random sampling method was used in the study, and questionnaires were collected from 850 people from Kırşehir and Ankara provinces who agreed to participate in the study. The sample of the research consists of people who have previously held a wedding ceremony in Kırşehir and Ankara and have a funeral at the funeral of a relative. The analysis of data obtained in the research was analyzed through SPSS 22.00 and AMOS 24.00 package programs. According to the findings obtained from the research, it has been seen that my consumption culture has a positive and significant effect on both the need for social approval and conspicuous consumption. It has been revealed that consumption, the need for social approval, and conspicuous consumption are important, especially in wedding and funeral ceremonies, which have an important place in Turkish culture. It is thought that expanding the sample in future studies will be beneficial in terms of culture and society.
Keywords
- 1. Aliçavuşoğlu, Ç. ve Boyraz, E. (2021). “Evlilik Ritüelleri ve Tüketimi Üzerine Bir Araştırma”, Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 7 (1), 59-80.
- 2. Amatulli, C., Guido, G. & Nataraajan, R. (2015). “Luxury purchasing among older consumers: exploring inferences about cognitive Age, status, and style motivations”, Journal of Business Research, 68 (9), 1945-1952.
- 3. Anık, M. (2016). “Aykırı Bir Düşünür Olarak J. Baudrillard ve Gösteriş Amaçlı Tüketim”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (47), 441-453.
- 4. Aydın, A.E. Marangoz, M. ve Fırat, A. (2015). “Tüketim Kültürü Çalışmaları Üzerine Bir Literatür Taraması”, Tüketici Ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 7 (1), 23-40.
- 5. Azizağaoğlu, A. ve Altunışık R. (2012). “Postmodernizm, Sembolik Tüketim ve Marka”, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 33-50.
- 6. Blue, S. (2017). The Sociology of Consumption. K. Korgen (Ed.) The Cambridge Handbook of Sociology: Volume 2: Specialty and Interdisciplinary Studies içinde (265-274. ss.), Cambridge, England: Cambridge University
- 7. Coşkun R. Altunışık R. ve Yıldırım E. (2019). “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı”, Sakarya Yayıncılık, 10 Baskı, Sakarya.
- 8. Coşkun S. (2011). “Küreselleşme Sürecinde Tüketim Toplumu ve Tüketim Kültürü”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- 9. Çelik Ö. (2019). “Veblen’in Gösterişçi Tüketim Kültürünün Sosyal Paylaşım Ağlarında Yansıması: Instagram”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- 10. Çubukçu, M. İ. (1999). “Küreselleşme Süreci İçinde Tüketim Toplumu ve Tüketim Kültürü”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- 11. Eastman, J.K. &Liu, J. (2012). “The Impact of Generational Cohorts on Status Consumption: An Exploratory Look at Generational Cohort and Demographics on Status Consumption”, Journal of Consumer Marketing, 29 (2), 93-102.
- 12. Gür, E. (2017). “Hofstede’in Ulusal Kültür Boyutları Modeli ve Ak Parti Seçim Beyannamelerinin Kültür Boyutları Modeli Bakımından Analizi”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- 13. Hız, G. (2011). “Gösterişçi Tüketim Eğilimi Üzerine Bir Alan Araştırması (Muğla Örneği)”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3 (2), 117-128.
- 14. Kaplan N. (2013). “Alışveriş Merkezlerinde Günlük Yaşam Ve Tüketim Kültürü (Elâzığ-Akgün Avm Örneği)”, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ.
- 15. Karakaş M. (2001). “Tüketim Kültürü Ya Da Tüketimin Yeniden Üretimi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 3 (1), 11-27.
- 16. Karaşar, B. ve Öğülmüş, S. (2016). “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Onay İhtiyacının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 469-495.
- 17. Kır, E (2021). “Türk Evlilik Törenlerinde Gösterişçi Tüketim Motivasyonlarının İncelenmesi: Yeni Evli Kadınlar Üzerine Nitel Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük.
- 18. Kırılmaz H. ve Ayparçası F. (2016). “Modernizm ve Postmodernizm Süreçlerinin Tüketim Kültürüne Yansımaları”, İnsan ve İnsan Dergisi, 3(8), 32-58.
- 19. Köksalan, N. (2021). “Tüketim Kültürünün Yaygınlaşmasında Sosyal Onayın Rolü: Kavramsal Bir İnceleme”, Meriç Uluslararası Sosyal ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, 5 (12), 27-39.
- 20. Meydan, C.H. ve Şeşen H. (2015). “Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları”, 2. Baskı, Ankara, Detay Yayıncılık.
- 21. O'cass, A. & Frost, H. (2002). “Status Brands: Examining The Effects Of Non-Product-Related Brand Associations On Status And Conspicuous Consumption”, Journal of Product & Brand Management, 11 (2), 67-88.
- 22. Odabaşı U. (2019). “Tüketim Kültürü Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma”, Aura Yayınları, 6.Basım, İstanbul.
- 23. Özdemir, N. ve Sabuncuoğlu İnanç, A. (2018). “Gençlerin Gösteriş Tüketimi Eğilimleri Üzerine Bir Alan Araştırması: Konya Örneği”, Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 1 (2), 6-19.
- 24. Öztokmak, Z. (2018). “Yeni Tüketim Kültürü Ve İnovasyon Çerçevesinde Konya İlinde Bulunan Üniversite Öğrencilerinin Fastfood Tüketim Alışkanlıklarının İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Kto Karatay Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- 25. Podoshen, J.S., Li, L., & Zhang, J. (2011). “Materialism and conspicuous consumption in China: a cross- cultural examination”, International Journal of Consumer Studies, 35, 17-25.
- 26. Ransom, P. (2005). “Work, Consumption And Culture: Affluence And Social Change In The Ttwenty-First Century”, Londro: Sage Publications.
- 27. Saylık, A. (2019). “Hofstede’nin Kültür Boyutları Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması; Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(3), 1860-1881.
- 28. Tutuş, G. (2020). “Çok Kültürlü Ortamda Kültürel Zekânın Kültürlerarası Duyarlılık Üzerine Etkisi: Portekiz Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
- 29. Yılmaz, E. (2018). “Sosyal Medyanın Gösterişçi Tüketim Mecrası Olarak Kullanımı: Sakarya Üniversitesi İletişim Fakültesi Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- 30. Yurtal, F. (2001). “Akılcı Olmayan İnançların Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(15), 41-48.
