Son yıllarda dünyada olduğu gibi Türkiye’de de çocuk suçluluğu kavramı oldukça önem kazanmıştır. Çocukların suça sürüklenmesinde etkili olan nedenlerin araştırılarak önleyici hizmetlerin geliştirilmesinin yanı sıra suça sürüklenmiş ve ceza adalet sistemi ile karşı karşıya kalmış çocuklar için çocuk dostu adaletin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi söz konusu olmuştur. Çocuk dostu adalet kapsamında 5395 Sayılı Çocuk Koruma Kanunu ile çocukların suça sürüklenme nedenlerinin “çocuğun içinde bulunduğu çevre içinde” değerlendirilmesi sağlamak amacıyla suça sürüklenen çocuklar hakkında Sosyal İnceleme Raporu hazırlanmaktadır. Sosyal inceleme raporlarıyla çocuğun bireysel özellikleri ile birlikte içinde bulunduğu tüm sistemlerle etkileşimi incelenmekte, çocuğun güçlü yönleri ile birlikte sağlıklı gelişimini olumsuz etkileyecek riskler belirlenmekte, bu risklere yönelik önleyici ve tedavi edici müdahale planları hazırlanarak çocukların sağlıklı gelişimlerinin sağlanması ve sürdürülebilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda suç davranışının tekrarının önlenmesine yönelik etkili bir unsur olan sosyal inceleme raporları hukuki sitem içerisinde ayrıca çocuğun ceza sorumluluğunun değerlendirilmesi için de önemli bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada çocukların ceza sorumluluğu kavramı ulusal ve uluslararası mevzuat kapsamında incelenmiş olup, sosyal hizmet uzmanlarının hazırladıkları sosyal inceleme raporlarındaki ceza sorumluluğu değerlendirmesine katkı sunulması hedeflenmiştir.
In recent years the concept of the world as well as juvenile delinquency in Turkey has gained importance. In addition to developing preventive services by investigating the reasons that are effective in dragging children into crime, child friendly justice has been developed and strengthened for children who have been dragged into crime and faced with the criminal justice system. Within the scope of child-friendly justice, the Child Protection Law No. 5395 prepares a Social Inquiry Report on children who are dragged into crime in order to provide an assessment of the reasons for children 'drifting to crime “ child in the environment”. With the social ınquiry reports, the individual characteristics of the child and its interaction with all systems are examined, the risks that will negatively affect the healthy development of the child along with the strengths of the child are identified, and it is aimed to ensure the healthy development and sustainability of the children by preparing preventive and therapeutic intervention plans. In this study, the concept of criminal responsibility of children was examined within the scope of national and international legislation, and it was aimed to contribute to the evaluation of criminal responsibility in the social inquiry reports prepared by social workers.