Author :
Abstract
Örgütlerde çalışma hayatının kalitesi, araştırmacılar tarafından ilgiyle takip edilen konuların başında gelmektedir. İş yaşam kalitesinin yüksek olduğu örgütlerde, daha nitelikli iş koşullarının sağlanmasıyla birlikte, işgörenlerin fiziksel ve psikolojik refah düzeylerinin yüksek olması beklenmektedir. Örgüt içindeki sosyal çevre, örgütsel verimlilik, çalışma şartları, yönetim tarzı, işgörenin iş ve iş hayatı dışındaki tutum ve davranışları gibi iş yaşamının olumlu ve olumsuz yönleri, iş yaşam kalitesine ve iş tatminine yön veren unsurlarındandır. İşgörenlerin iş yaşamlarındaki beklentilerinin karşılanması ve memnuniyetleri iş tatmini olarak tanımlanmaktadır. İş tatmininin yüksek olduğu örgütlerde verimliliğin ve amaçlara ulaşma düzeyinin yüksek olduğu öngörülmektedir. Rekabet avantajı elde etmek isteyen örgütlerin iş tatmin düzeyi yüksek işgörenler vasıtasıyla hizmet vermesi sürdürülebilirlik ve karlılık düzeylerini olumlu yönde etkileyecektir. İş tatminsizliği ise örgütsel bir sorun olarak işgören motivasyonunu etkilemekte ve işgören devir hızında artışa neden olmaktadır. Çalışma, Silifke ilçesinde faaliyetlerini sürdüren banka çalışanlarının iş tatmin düzeylerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma sürecinde Silifke ilçesindeki tüm banka şubelerine ulaşılmış ve veri toplama izninin alınabildiği 10 banka şubesinde faaliyet gösteren 85 banka çalışanından araştırma verisi elde edilmiştir. Araştırmada birebir görüşme yöntemi kullanılmış, bu kapsamda 20 değişkenden oluşan Minnesota İş Tatmin Ölçeği kullanılarak çalışanların iş tatmin düzeyleri incelenmiştir. Ayrıca, veri toplama formunda sosyo-demografik verilere ek olarak açık uçlu sorular kullanılarak katılımcıların iş tatmin düzeylerini belirlemeye yönelik sorular yöneltilmiş ve nitel veri elde edilmiştir. Basit tesadüfi örneklem yönteminin tercih edildiği araştırma sürecinde elde edilen veriler SPSS ve söylem çözümlemesine yönelik kelime işlemciler aracılığıyla incelenmiştir. Araştırmanın, yerel düzeyde faaliyet gösteren banka çalışanlarının iş tatmin düzeylerinin belirlenmesi yönünde literatüre katkı sunacağı öngörülmektedir.
Keywords
Abstract
The quality of work life within organizations is one of the popular topics being followed with interest by the researchers. It is expected that the physical and psychological well-being of the employees will be high thanks to the provision of more qualified work conditions in the organizations. The positive and negative aspects of work life such as social environment in the organization, organizational productivity, working conditions, management style, attitude and behaviors of the employee outside of work and work life in general are the factors shaping the quality of work and job satisfaction. Meeting the expectations of the employees in organizations and thus the satisfaction of the employees could be defined as job satisfaction. It is foreseen that in organizations with high job satisfaction, productivity and achievement of objectives could also be high. Providing services through organizations with high job satisfaction levels by wishing to gain competitive advantage will positively affect their sustainability and profitability levels. Job dissatisfaction affects employee motivation as an organizational problem and leads to an increase in employee turnover rates. The aim of this study is to examine the job satisfaction levels of the bank employees in Silifke district. During the research period, all bank branches in Silifke district were reached and research data were obtained from 85 bank employees operating in 10 bank branches in which data collection permission could be obtained. In this study, one-to-one interview method was used and in this context, Minnesota Job Satisfaction Scale consisting of 20 variables was used to examine the job satisfaction levels of the employees. In addition to socio-demographic data, open-ended questions were used in the data collection form to determine the job satisfaction levels of the participants and thus qualitative data were obtained. The data obtained during the research process, where simple random sampling method was preferred, were examined through SPSS and word processors for text analysis. The study is expected to contribute to the literature in order to determine job satisfaction levels of bank employees operating at local level.
Keywords
- Adams, J. S. (1965). Inequity of Social Exchanges, Advances in Experimental Social Psychology. New
- Adams, J. S. (1965). Inequity of Social Exchanges, Advances in Experimental Social Psychology. New York: Academic Press.
- Akıncı, Z. (2002). Turizm Sektöründe Çalışan Doyumunu Etkileyen Faktörler: Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (4), 1-25.
- Alderfer, C. (1969). An Empirical Test Of A New Theory Of Human Needs. Organizational Behavior And Human Performance, 4, 142-175.
- Aşık Akşit N. (2010). Çalışanların İş Doyumunu Etkileyen Bireysel ve Örgütsel Faktörler ile Sonuçlarına İlişkin Kavramsal Bir Değerlendirme. Türk İdare Dergisi, 467, 31-51.
- Ateş, H., Yıldız, B. ve Yıldız, H. (2012). Herzberg'in Çift Faktör Kuramı Kamu Okullarında ÇalışanÖğretmenlerin Motivasyon Algılarını Açıklayabilir Mi?: Ampirik Bir Araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, VII(II), 147-162.
- Ayan, E. (2012). Türk Bankacılık Sektöründe İstihdam Analizi ve İstihdamın Arttırılması Olanakları. Business and Economic Research Journal, 3 (1), 41-57.
- Aydın, R. (2016). Otel İşletmelerinde Psikolojik Sözleşmeler ve İşgörenlerin İşe Yönelik TutumlarıÜzerindeki Etkisi: Antalya 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Aydoğan, E., Köse, A. ve Şenel, G. (2011). Devlet Hastanelerinde Çalışan Üst Düzey Yöneticilerin İşTatminlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Ampirik Çalışma: Trabzon İli Örneği, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 15, 119-138.
- Aygün, İ. K. (2018). İş Tatmininin İşgören Performansı Üzerindeki Etkisi ve İş Stresinin Aracılık Rolü:Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Türk Hava Kurumu Üniversitesi /Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Aykaç, A. (2010). İş Doyumunun Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
- Bağcı, Z. ve Akbaş, T. T. (2016). Kararlara Katılım ve İş Doyumu Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5 (4). 97-111.
- Barlı, Ö. (2005). Türk Yöneticisinin Yararlandığı Motivasyonel Araçlar. Ankara: Atlas Yayın Dağıtım.
- Baş, T. (2002). Öğretim Üyelerinin İş Tatmin Profillerinin Belirlenmesi. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 17 (2), 19- 37.
- Batıgün, A. ve Şahin, H. (2006), İş Stresi ve Sağlık Psikolojisi Araştırmaları İçin İki Ölçek: A-Tipi Kişilik ve İş Doyumu. Türk Psikiyatri Dergisi,17/1, 32-25.
- Bayarçelik, E. B. ve Fındıklı, M. (2017). İş Tatminin, Örgütsel Adalet Ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisindeki Aracılık Rolü. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10/1, 16-31.
- Bayrak Kök, S. (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 20 (1), 291- 310.
- Blenegen, M. A. (1993). Nurses’ Job Satisfaction: A Meta-Analysis Of Related Variables. Nursing Research, Jan-Feb, 42(1), 36-41.
- Booysen, C. (2008), A Study of The Relationship Between Job Satisfaction Experienced By EmployeesWithin A Retail Company and Their Organisational Citizenship Behaviour. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). University of Western Cape, South Africa.
- Brooks, I. (2006). Organisational behaviour. London: Pearson Education Limited.
- Cebeci, İ. ve Celepci, M. (2016). Banka Çalışanlarında İş Doyumu: Giresun İli Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (44), 1014-1020.
- Demir, H., Resul U. ve Tarhan O. (2008). İçsel Pazarlamanın Örgütsel Bağlılık ve İş Tatminine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 26(2), 135-161.
- Erdem, A. R. (1998). Süreç Kuramlarının Eğitim Yönetimine Katkıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4. 51-57.
- Eriş, Y. (2019). Toksik Liderliğin Örgütsel Bağlılığa ve İş Tatminine Etkisi: Bir Kamu Bankası Örneği.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. Tekirdağ. Eroğlu, F. (2000). Davranış Bilimleri. Beta Yayınları. İstanbul.
- Evirgen, B., Bakay, A. ve Doğaner Demirtaş, M. (2016). Banka Müdürlerinin Etik DavranışlarıÇalışanlarının İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılıklarını Güçlendirir Mi?. İşletme Fakültesi Dergisi, 17(1). 1-21.Garg, K., Dar, I. A. ve Mishra, M. (2018). Job Satisfaction and Work Engagement: A Study Using Private Sector Bank Managers. Advances in Developing Human Resources, 20(1). 58-71.
- Gökdeniz, İ. ve Merdan, E. (2016). Meslek Seçimi ile İş Tatmini İlişkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8 (2). 111-121.
- Güngör, B. ve Çetin S. (2018). İş Tatmini Algısının Çalışanların Demografik Özelliklerine GöreFarklılıkları: Kastamonu İli Kamu Sektörü ve Özel Sektör Kurumlarında Bir Araştırma. International Journal of Social Sciences Volume 2/1. 50-73.
- Herzberg, F. (1966). Work and The Nature of Man. Cleveland: World Publishing Company. Hoppock, R. (1935). Job Satisfaction, Harper, New York, NY.
- İzci Ç., Örücü E. ve Süren S. (2015). Bankacılık Sektöründe Çalışanların İş Tatminleri ve ÖrgütselBağlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Economics and Administrative Sciences, XVII (1), 157-166.
- Karaalioğlu, Z. F. (2019). Algılanan Örgütsel Destek ile İş Performansı İlişkisinde Örgütsel Özdeşleşme, İşTatmini ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Aracı Rolü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
- Karacaoğlu, K. ve Arslan M. (2018). Algılanan Aşırı Niteliklilik ve İş Tatmini İlişkisinde İyimserliğinAracı Rolü: İstifa Eden veya Erken Emekli Olan Subaylar Üzerine Bir Araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 33 (1), 107-135.
- Koçel, T. (2011). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım A.Ş.
- Kosa, G. (2019). Örgütsel Sinizm ve İş Doyumu İlişkisi: Banka Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (19), 182-213.
- Locke, E. A. (1976). The Nature and Causes Of Job Satisfaction. Handbook Of Industrial and Organizational Psychology. Chicago.
- Luthans, F. (1992). Organizational Behavior. New York: Mc Graw Hill.
- Martins, H. ve Proença, T. (2012). Minnesota Satisfaction Questionnaire-Psychometric Properties and Validation in a Population of Portuguese Hospital Workers. FEBWorking Papers.1-20.
- Maslow, A. (1954). Motivation and Personality. New York: McGraw Hill.
- McClelland, D. C. (1961). The Achieving Society, Princeton: Van Norstrand.
- Onaran, O. (1981). Çalışma Yaşamında Güdülenme Kuramları. Ankara: A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
- Oral, S. ve Kuşluvan, Z. (1997). Motivasyon Konusunda Oluşturulan Yaklaşımlar ve İşletmelerde Motivasyonu Artırmaya Yönelik Olarak Kullanılan Araçlar, Verimlilik Dergisi, 4, 106-119.
- Özer, P. S. ve Topaloğlu, T. (2008). Motivasyonda Kapsam Kuramları. Serinkan, C. (Ed.) Liderlik ve motivasyon içinde (83-104). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Özgen, H. ve Yalçın, A. (2011). İnsan Kaynakları Yönetimi. Adana: Nobel Kitapevi.
- Özsoy, E., Uslu, O., Karakiraz, A. ve Aras, M. (2014). İş Tatmininin Ölçümünde Ölçek Kullanımı: Lisansüstü Tezleri Üzerinden Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6/1, 232-250.
- Robbins S. P. (1999). Organizational Behavior. (8th Edition) New Jersey, Prentice Hall.
- Sevimli, F. ve İşcan, Ö. F. (2005). Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu. Ege Akademik Bakış, 5(1-2), 55-64.
- Sis Atabay, E. ve Naktiyok, A. (2017). İş-Aile Çatışması ile İş Tatmini Arasındaki İlişki ve Bu İlişkideAile-İş Çatışmasının Aracılık Etkisi: Banka Çalışanları Üzerinde Yapılan Bir Araştırma. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 6 (12), 30-45.
- Soygür, C. İ. (2018). Bankacılık Sektöründe Pazarlama ve Satış Yönlü Hedef Baskısının Banka PersoneliÜzerindeki Etkisinin Analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. Isparta.
- Soysal, A. ve Tan, M. (2013). İş Tatminini Etkileyen Faktörlerle İlgili Hizmet Sektöründe Yapılan BirAraştırma: Kilis İli Kamu ve Özel Banka Personeli Örneği. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(2), 45-63. Şimşek, A. (Ed.) (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Eskişehir: Web-Ofset.
- Tekin, E. (2019). Paternalist Liderliğin İş Tatmini ve Çalışan Performansına Etkisi Üzerine Bir Araştırma.Third Sector Social Economic Review. 54(1), 178-204. doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.19.03.1087. Telman, N. ve Ünsal, P. (2004). Çalışan Memnuniyeti. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
- Vroom, V. H. (1964). Ego İnvolvement, Job Satisfaction and Job Performance. Personnel Psychology, 159- 177.
- Vroom, V. H. (1964). Work and Motivation. New York: John Wiley.
- Wanous, J. P., Reichers, A. E. ve Hudy, M. J. (1997). Overall Job Satisfaction: How Good Are Single-Item Measures?, Journal of Applied Psychology, 82(2), 247-252.
- Weiss, D. J., Dawis, R. V., England, G. ve Lofquist, L. H. (1967). Manual for the Minnesota SatisfactionQuestionnaire. Vol. 22, Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation, Minneapolis: University of Minnesota, Industrial Relations Center, 31-35.
