Öğretmen Adaylarının Program Geliştirmeye İlişkin Bilişsel Farkındalık Algıları İle Eğitim Programı Okuryazarlıkları Arasındaki İlişki
Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının program geliştirmeye ilişkin bilişsel farkındalık algıları ile eğitim programı okuryazarlıkları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 eğitim öğretim yılı yaz döneminde Karadeniz Bölgesi’nde bulunan bir üniversitenin Eğitim Fakültesinde yaz okulu programına katılan 355 son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada korelasyonel (ilişkisel) araştırma modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Yeşilyurt (2013) tarafından geliştirilen, “Program Geliştirmeye İlişkin Bilişsel Farkındalık Ölçeği” ve Bolat (2017) tarafından geliştirilen “Eğitim Programı Okuryazarlığı Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizi için normal dağılım varsayımına dayalı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Araştırmada, öğretmen adaylarının genel olarak Program Geliştirmeye İlişkin Bilişsel Farkındalık ölçeğinin tümüne ilişkin algıları “orta” düzeyde bulunmuştur. Öğretmen adaylarının Eğitim Programı Okuryazarlığı algılarına ilişkin olarak, ölçeğin tümüne ilişkin algılarının “orta” düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın diğer bir bulgusu ise öğretmen adaylarının Program Geliştirmeye İlişkin Bilişsel Farkındalıkları ile Eğitim Programı Okuryazarlığı algıları arasında pozitif yönde yüksek düzeyde bir ilişki olduğudur.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to investigate the relationship between perceptions of cognitive awareness of curriculum development and educational program literacy of prospective teachers. The study group consisted of 355 4th year students studying at a Faculty of Education of a university located in Black Sea region in 2018-2019 academic year during summer school. Correlational (relational) research model was used in the study. “Cognitive Awareness of Curriculum Development Scale” developed by Yeşilyurt (2013) and “Education Program Literacy Scale” developed by Bolat (2017) were used as data collection tools. Statistical methods based on the normal distribution assumption were used for the analysis of the data. In the study, the perceptions of the 4th year students of the Faculty of Education about the whole Cognitive Awareness of Curriculum Development Scale were found to be “moderate”. It was found that the perceptions of the 4th year students of the Faculty of Education regarding the perceptions of the Education Program Literacy were “moderate” on the whole scale. Another finding of the study is that there is a high positive relationship between the cognitive awareness of curriculum development of the 4th year students of the Faculty of Education and the perceptions of the Curriculum Literacy.
Keywords
- Alpar, R. (2014). Spor sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenirlik, (3. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
- Alsubaie, M. A. (2016). Curriculum Development: Teacher Involvement in Curriculum Development. Journal of Education and Practice, 7(9).
- Arı, A. (2010). Öğretmen adaylarının ilköğretim programıyla ilgili eğitim fakültelerinde kazandıkları bilgi ve beceri düzeylerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 251-274.
- Aykaç, N. ve Çelik, Ö. (2014). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eğitim programına ilişkin metaforik algılarının karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 39(173), 328-340.
- Balcı, G. (2007). “İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin sözel matematik problemlerini çözme düzeylerine göre bilişsel farkındalık becerilerini incelenmesi” (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
- Baş, G. (2016). Sınıf öğretmenlerinin program geliştirme yeterliklerine ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. Cilt-Sayı / Volume-Issue: 43 ss/pp. 21-32 • ISSN: 1300-8889 • DOI: 10.15285/ebd.49293. Erişim Tarihi: 27.06.2019.
- Bolat, Y. (2017). Eğitim programı okuryazarlığı kavramı ve eğitim programı okuryazarlığı ölçeği. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/18, p. 121-138
- Bümen, N. T., Çakar, E. ve Yıldız, D. G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri: 14(1), 203-228.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.,E.,Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri, (11.Basım). Ankara: Pegem A.
- Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2011). Sosyal bilimler için istatistik, (7.baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- David Steiner (2018). Curriculum literacy in schools of education? The Hole at the Center of American Teacher Preparation. John Hopkins Institute for Education Policy - Learning First.
- Demirel, Ö. (2004). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Doğanay, A. (1997). Ders dinleme sırasında bilişsel farkındalıkla ilgili stratejilerin kullanımı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (15), 34–42.
- Döş, B., Bay E., Kahramanoğlu, R. ve Turan Özpolat, E. (2017). Programa Bağlılığı Etkileyen Faktörlerin Analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 43. Sayfa: 110
- Duman, E. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının program geliştirme yeterlikleri hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi: (Ankara Üniversitesi ve Kırıkkale Üniversitesi Örnekleri) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Ertürk, S. (1972). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
- Erden, M. (1995). Eğitimde program değerlendirme. Ankara: PegemYayıncılık.
- Fer, S. (2015). Öğretim tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Fidan, N. (1985). Eğitime giriş. İstanbul: Alkım Yayınevi.
- Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: a new area of cognitive–developmental inquiry. American psychologist, 34(10), 906-911.
- Gökçe, E. (1999). İlköğretim öğretmenlerinin yeterlikleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Gürol, M. (2004). Öğretimde Planlama Uygulama Değerlendirme. Elazığ: Üniversite Kitabevi.
- Karaca, E. (2004). Öğretmen Adaylarının Planlama Ve Öğretim Süreci Yeterliklerine İlişkin Algıları. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
- Kerkez, B. (2018). Mesleki ve teknik eğitimde program geliştirme ve eğitim programına ilişkin öğretmenler görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kışkır, G. (2011) Öğretmen adaylarının bilişötesi farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- İnci, S. (2017). “Türkiye ve Almanya ilkokul İngilizce dersi öğretim programlarının karşılaştırılması (Durum çalışması) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- Oğuz, A. (2012). Program geliştirme ve öğretim dersine yönelik bir tutum ölçeği geliştirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 845-86
- Oliver, A. I. (1977). Curriculum improvement: A guide to problems, principles, and process .(2nd ed.). New York: Harper & Row.
- Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (2014). Curriculum foundations, principles, and issues (6th edition). London: Pearson.
- Özdemir, S.M. (2009). Eğitimde Program Değerlendirme Ve Türkiye’de Eğitim Programlarını Değerlendirme Çalışmalarının İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2009. Cilt:VI, Sayı:II,126-149 http://efdergi.yyu.edu.tr. Erişim Tarihi: 01.07.2019.
- Özer, B. ve Alkan, S. (2017). AB ve Türkiye öğretmen yetiştirme programlarının karşılaştırmalısı ve Türkiye için bir model önerisi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-95.
- Popham, W. J., & Baker, E. L. (1970). Systematic instruction. Prentice-Hall.
- Saylor, J. G., Alexander, W. M., & Lewis, A. J. (1981). Curriculum planning for better teaching and learning. New York: Holt, Rinehart and Winston.
- Semerci, Ç. (2007). “Program geliştirme” kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 125140.
- Snavely, L. & Natasha, C. (1997a). The Information Literacy Debate. The Journal of Academic Librarianship, 23(1), 9-13.
- Stabback, P. (2016). What makes a quality curriculum? Current and critical issues in curriculum and learning, (2), 1-41.
- Stenhouse, L. (1975). An introduction to curriculum research and development. London: Heinemann Educational Books Ltd.
- Tan Şişman, G. (2017). Öğretmen yetiştirme lisans programları ders içeriklerinde “eğitim programı” kavramı. İlköğretim Online, 16(3), 1301-1315, 2017. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr. Erişim Tarihi:12.06.2019
- Tanner, D. ve Tanner, L. N. (1980). Curriculum development: Theory into practice. New York: Macmillan.
- Taşdemir, M. (2003). Eğitimde planlama ve değerlendirme. Ankara: Ocak Yayınları.
- Van der Heijden, H. R. M. A., Beijaard, D., Geldens, J. J. M., Popeijus, H. L. (2018) Understanding Teachers as Change Agents: An Investigation of Primary School Teachers’ Self-Perception. Journal of Educational Change, 19, 347–373. https://doi.org/10.1007/s10833-018-9320-9.
- Varış, F. (1997). Eğitimde program geliştirme teoriler-teknikler. Ankara: Alkım Yayınları
- Verloop, N., Van Driel, J., Meijer P. (2001). Teacher Knowledge and the Knowledge Base of Teaching. International Journal of Educational Research, 35, 441–461.
- Yeşilyurt E. (2013). Program geliştirme dersinin öğretmen adaylarının program geliştirmeye ilişkin bilişsel farkındalık düzeyine etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(3), 316-342. http://dx.doi.org/10.5578/keg.5280. Erişim Tarihi: 23.06.2019.
- Yıldırım, A. (1994). Temel program geliştirme modelleri ve ülkemizdeki program geliştirme çalışmalarına etkileri. I. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Adana.
- Yıldız, S., & Baycan, D. (2012, Eylül). Sınıf öğretmenlerinin program geliştirme yeterlikleri hakkındaki görüşleri. II. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Bolu.
- Yükseköğretim Kurulu (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007) (Öğretmenin üniversitede yetiştirilmesinin değerlendirilmesi). Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını.
- Yükseköğretim Kurulu Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları Kılavuzu (2017). Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayını. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeniogretmen-yetistirme-lisans-programlari. Erişim Tarihi: 05.06.2019.
- Yüksel, İ. ve Sağlam, M. (2014). Eğitimde Program Değerlendirme: Yaklaşımlar, Modeller, Standartlar, (2. Baskı ). Ankara: Pegem Akademi.
