Çalışanların Örgütsel Bağlılıklarının Sosyo-Demografik Değişkenlere Göre Farklılaşması: İstanbul’da Faaliyet Gösteren Bir Holding İşletmesinde Uygulama
Author :
Abstract
İşletmelerin performansları çalışanlarının performansları ile yakından ilişkilidir. Çalışanların performansını etkileyen birçok faktör gibi örgütsel bağlılık da işgören performansında ve işveren performansında etkili olmaktadır. Bu çalışmada çalışanların örgütsel bağlılıklarının çeşitli sosyo-demografik değişkenlere göre farklılaşmasının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, tarama modelinde yapılmış nicel bir çalışmadır. Araştırma İstanbul’da faaliyet gösteren bir holdingin çalışanları ile yapılmıştır. Araştırmaya 204 işgören katılmıştır. Araştırma verileri “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” ile toplanarak SPSS paket programında fark testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda çalışanların örgütsel bağlılıklarının çeşitli boyutlarının cinsiyet, yaş, medeni durum ve eğitim düzeyine göre farklılaşması anlamlı bulunurken, kurumdaki çalışma süresi ve kurumdaki pozisyona göre farklılaşmalar örgütsel bağlılığın hiçbir alt boyutunda anlamlı bulunmamıştır.
Keywords
Abstract
Company performances and employee performances are closely related. Besides many factors affecting employee performance; organizational commitment is effective on both employee performance and employer performance. This study aims to analyses the differentiation of employee’s organizational commitments according to various socio-demographic variables. The research is a quantitative study performed with survey (tarama?) model. This research is conducted with the employees of a holding company operating in Istanbul. 204 employees participate in the study. The research data are collected with “Organizational Commitment Scale” and analysed in SPSS packaged software using variation tests. As a result of the research, while the different dimensions of the Employee’s organizational commitment differ according to gender, age, marital status and educational level; the differences in working time and position in the institution are not found meaningful in any sub-dimension of organizational commitment.
Keywords
- Aktay, D. D. (2010). İş tatmini ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki ve askeri hastanede bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
- Barutçugil, İ. (2004). Stratejik insan kaynakları yönetimi. İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
- Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayıştay Dergisi, 59(59), 125-139.
- Cengiz, A. A. (2001). Kişisel özelliklerin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri ve Eskişehir’de ağlık personeli üzerine bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
- Çağlar, M. E. (2008). Örgütsel iklimin örgütsel bağlılık üzerindeki etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Çetin, M. Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayınları.
- Dağdeviren, E. G. (2007). İş tatmini ve örgütsel bağlılık sigorta şirketleri üzerine bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Dağlı, A., Elçiçek, Z., & Han, B. (2018). Örgütsel bağlılık ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(68), 1765-1777.
- De Carlo, L. T. (1997), On the meaning and use of kurtosis. Psychological Methods, (2), 292-307.
- Demir, M. (2012). Örgütsel destek, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimi ilişkisi: havalimanı yer hizmetleri işletmelerine yönelik bir araştırma. Endüstri İlişkiler ve İnsan Kaynakları Dergisi, 14 (1), 1-2.
- Demirel, Y. (2009). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranışlar arasındaki ilişkiye kavramsal yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 115132.
- Eroğlu, A. H., Adıgüzel, O., & Öztürk, A. G. U. C. (2011). Sessizlik girdabı ve bağlılık ikilemi: işgören sessizliği ile örgütsel bağlılık ilişkisi ve bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 97-124.
- Groeneveld, R. A., & Meeden, G. (1984), Measuring skewness and kurtosis. The Statistician, (33), 391- 399.
- Gül, H. (2003). Davranışsal bağlılık yaklaşımı ve değerlendirmesi. Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi; 10(1), 73-83.
- Gümüş, S., & Sezgin, B. (2012). Motivasyonun örgütsel bağlılığa ve performansa etkisi. İstanbul: Hiperlink Yayınları.
- Güner, A. R. (2007). Sağlık hizmetlerinde örgütsel bağlılık, işe bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin modellenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- Gürbüz, S. (2006). Örgütsel vatandaşlık davranışı ile duygusal bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 48-75.
- Gürkan, G. Ç. (2006). Örgütsel bağlılık: örgüt iklimin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi ve Trakya Üniversitesi’nde örgüt iklimiyle örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin araştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- Hoş, C., & Oksay, A. (2015). Hemşirelerde örgütsel bağlılık ile iş tatmini ilişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), 1-24.
- İbicioğlu, H. (2000). Örgütsel bağlılıkta paradigmatik uyumun yeri. Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, 15(1), 13-22.
- İnce, M., & Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: örgütsel bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Kaş, L.(2012). Herzberg’in içsel ve dışsal motivasyon etmenleri ile iş görenlerin örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki: Belek’teki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kaya, N., & Selçuk, S. (2007), Bireysel başarı güdüsü organizasyonel bağlılığı nasıl etkiler? Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(2), 175-190.
- Kaya, O. (2007). Örgütsel bağlılık: Emniyet Genel Müdürlüğü merkez biriminde bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Kim, S. S., Donghoon Shin, Heather C Vough, Patricia Faison Hewlin, ve Christian Vandenberghe, (2018). “How do callings relate to job performance? The role of organizational commitment and ideological contract fulfillment” Human Relations, sf. 1-19,
- Kim, W. G. ve Robert A. Brymer., “The effects of ethical leadership on manager job satisfaction, commitment, behavioral outcomes, and firm performance” International Journal of Hospitality Management 30 (2011) 1020–1026.
- Korek, S., Felfe, J. ve Zaepernick-Rothe, U., (2010). Transformational leadership and commitment: a multilevel analysis of group-level influences and mediating pro- cesses. European Journal of Work and Organizational Psychology, 19, 364–387.
- Lapointe, E. ve Vandenberghe, C., (2018), “Examination of the Relationships Between Servant Leadership, Organizational Commitment, and Voice and Antisocial Behaviors” Journal of Business Ethics, March Volume 148, Issue 1, pp 99–115.
- Lavelle JJ, Brockner J, Konovsky MA, Price, K. H., Henley, A. B., Taneja, A. ve Vinekar, V. (2009) Commitment, procedural fairness, and organizational citizenship behavior: A multifoci analysis. Journal of Organizational Behavior, 30(3): 337–357.
- Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, (63), 1-18.
- Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, (1), 66-86.
- Meyer, J. P., Allen, N. J. & Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extensionand test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, (78), 538-551.
- Moors, J. J. A. (1986), The meaning of kurtosis: darlington reexamined. The American Statistician, (40), 283-284.
- Özdemir, H. (2007). Çalışanların kurumsal sosyal sorumluluk algılamalarının örgütsel özdeşleşme, örgütsel bağlılık ve iş tatminine etkisi: OPET çalışanlarına yönelik uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Polat, M., & Meydan, C. H. (2011). Örgüt kültürü bağlamında güç eğilimi ve örgütsel bağlılık ilişkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1),
- Porter, L.W., Steers, R.M., Mowday, R.T., & Boulian, P. V. (1974). Organizational commitment, job satisfaction and turnover among psychiatric technicians. Journal of Applied Psychology, 59(5),
- Saldamlı, A. (2009). İşletmelerde örgütsel bağlılık ve işgören performansı. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Sarıdede, U., & Doyuran, Ş. (2004). Eğitim örgütlerinde örgütsel bağlılığın işten ayrılma niyetine etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9.
- Song, J., Hong, M. K., & Kolb, J. A. (2009). The effect of learning organization culture on the relationship between interpersonal trust and organizational commitment. Human Resource Development Quarterly, 20(2), 147-167. DOI:10.1002/hrdq.20013.
- Suliman, A. M. T. (2002). Is it really a mediating construct? The mediating role of organizational commitment in work climate-performance relationship. Journal of Management Development, 21(3), 170-183.
- Taşkın, F., & Dilek, R. (2010). Örgütsel güven ve örgütsel bağlılık üzerine bir alan araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 37-46.
- Tavşancıl E. (2005) Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Türkoğlu, H. (2011). İş tatmini, örgütsel bağlılık ilişkisi ve bir uygulama. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Uygur, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve işe bağlılık. Ankara: Barış Platin Kitabevi.
- Uygur, A. (2015). Bir araştırma ile örgütsel bağlılık ve işe bağlılık. Ankara: Barış Kitap.
- Yavuz, Ş. (2009). Hacettepe üniversitesi erişkin hastanesi çalışanlarının liderlik algılarının ve örgütsel bağlılıklarının iş tatminine etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Yüceler, A. (2009). Örgütsel bağlılık ve örgüt iklimi ilişkisi: teorik ve uygulamalı bir çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 445-458.
