EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN YÜRÜTÜCÜ BİLİŞ BECERİLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Araştırmanın genel amacı, eğitim fakültesi öğrencilerinin yürütücü biliş becerilerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise bu evrenden kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla belirlenen 411 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Yürütücü Biliş Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre sınıf düzeyi değişkenine göre 3. ve 4. sınıflarda öğrenim gören öğrencilerin yürütücü biliş becerileri 1. sınıf öğrencilerine kıyasla anlamlı biçimde daha yüksek iken, 3. sınıf öğrencilerinin yürütücü biliş becerilerinin ise 2. sınıf öğrencilerine kıyasla anlamlı biçimde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Branş değişkenine göre, fen bilimleri öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerin yürütücü biliş becerileri sınıf öğretmenliği ve Türkçe öğretmenliği bölümlerindeki öğrencilere kıyasla anlamlı biçimde daha yüksektir. Genel not ortalaması değişkenine göre ortalaması 3-3.49 arasında olan öğrencilerin yürütücü biliş becerileri ortalaması 0-1.99 arasında, 2-2.49 arasında ve 2.50-2.99 arasında olanlara kıyasla anlamlı biçimde daha yüksektir. Ayrıca cinsiyet değişkeni ve mezun olunan lise türü değişkenine göre öğrencilerin yürütücü biliş becerileri arasında anlamlı fark bulunmamaktadır.
Keywords
Abstract
The main purpose of this research is to investigate university students’ metacognitive skills in terms of various variables. This is a descriptive research which is based on correlational survey model. The population of the research consisted of the students attending to Kahramanmaraş Sütçü İmam University Faculty of Education during 2016-2017 educational years. The sample included 411 students determined from this population by using convenience sampling technique. “The Scale of Metacognitive Skills” was used to collect data. The findings of the analyses for class level variable show that junior and senior students’ metacognitive skills are significantly higher than freshman students’ metacognitive skills while junior students’ metacognitive skills are significantly higher than sophomore students’ metacognitive skills. The findings of the analyses for branch variable indicate that science teacher candidates’ metacognitive skills are significantly higher than classroom teachers candidates’ and Turkish teachers candidates’ metacognitive skills. The findings of the analyses for grade point average show that the students whose grade point average is between 3-3.49 have significantly higher than the students whose grade point average is between 0-1.99, between 2-2.49, and between 2.50-2.99. Also, there is no significant difference between students’ metacognitive skills in terms of their genders and the high school type they graduated from.
Keywords
- Ağbuğa, B. (2017). Kadın ve erkek üniversite öğrencilerinin bilişötesi öğrenme stratejilerinin
- Ağbuğa, B. (2017). Kadın ve erkek üniversite öğrencilerinin bilişötesi öğrenme stratejilerinin karşılaştırılması. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(3), 2149-5939.
- Ahioğlu-Lindberg, E. N. (2011). Piaget ve ergenlikte bilişsel gelişim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(1), 1-Akpunar, B. (2011). Biliş ve üstbiliş (metabiliş) kavramlarının zihin felsefesi açısından analizi. Turkish Studies, 6(4), 353-365.
- Alkan, F., & Erdem, E. (2012). Öğretmen adaylarının bilişötesi farkındalıklarına ilişkin bir çalışma. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 25.
- Altındağ, M. (2008). Hacettepe Üniversitesi eğitim fakültesi öğrencilerinin yürütücü biliş becerileri. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Bağçeci, B., Döş, B., & Sarıca, R. (2011). İlköğretim öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyleri ileakademik başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 551-566.
- Baird, J. R. (1986). Improving learning through enhanced metacognition: A classroom study. European Journal of Science Education, 8(3), 263-282.
- Baltacı, M., & Akpınar, B. (2011). Web tabanlı öğretimin öğrenenlerin üstbiliş farkındalık düzeyine etki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 319-333.
- Brown, G. (1984). Metacognition: New insights into old problems? British Journal of Educational Studies, 32(3), 213-219.
- Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Köklü, N. (2010). Sosyal bilimler için istatistik. Ankara: Pegem Akademi.
- Costa, L. (2016). Düşünmeyi destekleyen eğitim programları. A. C. Ornstein, E. F. Pajak ve S. B. Ornstein(Ed.), Eğitim Programlarında Güncel Sorunlar (s.205-210) (çev. N. T. Bümen). Ankara: Pegem Akademi.
- Çalışkan, M. (2010). Öğrenme stratejileri öğretiminin yürütücü biliş bilgisine, yürütücü biliş becerilerini kullanmaya ve başarıya etkisi. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Çeliköz, N., Erişen, Y., & Şahin, M. (2012). Bilişsel öğrenme kuramları. Kaya. Z (Ed.), Öğrenme ve Öğretme Kuramlar, Yaklaşımlar, Modeller (s.47-70). Ankara: Pegem Akademi.
- David, A. B., & Orion, N. (2013). Teachers’ voices on integrating metacognition into science education. International Journal of Science Education, 35(18), 3161-3193.
- Demir, Ö., & Özmen, S. (2011). Üniversite öğrencilerinin üstbiliş düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 145-160.
- Dilci, T., & Kaya, S. (2012). 4 ve 5. Sınıflarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin üstbilişsel farkındalıkdüzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, 247-267.
- Doran, C., & Cameron, R. J. (1995). Learning about learning: Metacognitive approaches in the classroom. Educational Psychology in Practice, 11(2), 15-23.
- Ektem, I. (2007). İlköğretim 5. sınıf matematik dersinde uygulanan yürütücü biliş stratejilerinin öğrenci erişi ve tutumlarına etkisi. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Ersözlü, Z., & Çobanlı, H. (2013). Öğretmen Adaylarının matematiksel muhakeme becerileri ile bilişötesiöğrenme stratejilerini kullanma düzeyleri arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 205-221.
- Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34(10), 906-911.
- Georghiades, P. (2004). From the general to the situated: Three decades of metacognition. International Journal of Science Education, 26(3), 365-383.
- Gülovalı, Ç., & Odabaş, A. (2011). Türkçe bilim terimleri sözlüğü sosyal bilimler. Ankara: TÜBA.
- Hilawani, A. Y. (2016). Metacognition in real life situations and study skills and habits: Two types of processes. International Journal of Progressive Education, 12(1), 73-89.
- Hrvojevic, M. P., Obadovic, D .Z., Cvjeticanin, S., & Bogdanovic, I. (2016). Fostering primary schoolstudents’ metacognition using project-based learning. The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences (EPESS), 4, 123-126.
- Karakelle, S. (2012). Üstbilişsel farkındalık, zekâ, problem çözme algısı ve düşünme ihtiyacı arasındaki bağlantılar. Eğitim ve Bilim Dergisi, 37(164), 238-250.
- Kuhn, D., & Dean, D. Jr. (2004). Metacognition: A bridge between cognitive psychology and educational practice. Theory into Practice, 43(4), 268-273.
- Okçu, V., & Kahyaoğlu, M. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin bilişötesi öğrenme stratejilerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(6), 129-146.
- Parlaz, A. E., Tekgül, N., Karademirci, E., & Öngel, K. (2012). Ergenlik dönemi: Fiziksel büyüme, psikolojik ve sosyal gelişim süreci. Turkish Family Physician, 3(4), 10-17.
- Pintrich, P. (2002). The role of metacognitive knowledge in learning, teaching, and assessing. Theory into Practice, 41(4), 219-225.
- Rampp, L. C., & Guffey, J. S. (1999). Metacognition: A new implementation model for learning. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED440088.pdf adresinden 15.06.2018 tarihinde erilmiştir.
- Sağırlı, M., Çiltaş, A., Azapağası, E., & Zehir, K. (2010). Yükseköğretimin öz düzenlemeyi öğrenme becerilerine etkisi (Atatürk Üniversitesi örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 587-596.
- Senemoğlu, N. (1998). Gelişim öğrenme ve öğretim kuramdan uygulamaya. Ankara: Özsen.
- Sökmen, Y., & Kılıç, D. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının yürütücü biliş, düşünme stilleri ve akademik başarıları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(3), 1109-1126.
- Sperling, R. A., Howard, B. C., Staley, R., & Dubois, N. (2010). Metacognition and self-regulated learning constructs. Educational Research and Evaluation, 10(2), 117-139.
- Thamraksa, C. (2005). Metacognition: A key to success for EFL learners. BU Academic Review, 4(1), 95-99.Tuncer, M., & Kaysi, F. (2013). Öğretmen adaylarının üstbiliş düşünme becerileri açısından değerlendirilmesi. Turkish Journal of Education, 2(4), 44-54.
- Türk Dil Kurumu (2017). Bilimsel terimler sözlüğü. http://www.tdk.gov.tr adresinden 25.10.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Urena, S., Cooper, M., & Stevens, R. (2010). Enhancement of metacognition use and awareness by means of a collaborative intervention. International Journal of Science Education, 33(3), 323-340.
- White, B. Y., & Frederiksen, J. R. (2009). Inquiry, modeling, and metacognitions: Making science accessible to all students. Cognition and Instruction, 16(1), 3-118.
- Wood, M. J., & Brink, P. J. (1998). Correlational designs. In P. J. Brink & M. J. Wood (Eds.), Advanced Design in Nursing Research (pp.160-177). USA: Sage.
- Yazıhan, N. T. (2014). Beyin zihinsel faaliyetlere nasıl yol açar-aracılık eder. Smith, E. ve Kosslyn, S. (Ed.), Bilişsel Psikoloji (s.1-48) (çev. M. Şahin). Ankara: Nobel yayınevi.
- Zohar, A., & Barzilai, S. (2013). A review of research on metacognition in science education: Current and future directions. Studies in Science Education, 49(2), 121-169.
