DERSLERDE AKILLI TELEFON SIBER AYLAKLIĞI ÖLÇEĞI (DATSAÖ): ÜNIVERSITE ÖĞRENCILERI İÇIN BIR ÖLÇEK UYARLAMA ÇALIŞMASI
Author :
Abstract
Bu araştırmanın amacı Blau, Yang ve Ward-Cook (2006)’un geliştirmiş oldukları “Siber Aylaklık Ölçeği” nin üniversite öğrencilerinin derslerde akıllı telefon üzerinden gerçekleştirdikleri siber aylaklık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır. Araştırmanın örneklem grubu Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesinin farklı anabilim dallarında (Türkçe, Sosyal Bilgiler, Okul Öncesi ve Sınıf Öğretmenliği) 2017-2018 akademik yılı bahar döneminde öğrenim gören toplamda n=217 üniversite öğrencisidir. Ölçeğin orijinali 16 madde ve üç alt faktörden (tarama siber aylaklığı, işle ilgili olmayan e-posta siber aylaklığı, etkileşimsel siber aylaklık) oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak DATSAÖ’ nin yanı sıra, bir adet Kişisel Bilgi Formu, Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği ve Siber Aylaklık Etkinlikleri Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin Spearman Brown iki yarı test gu¨venirliği sınamasında, güvenirlik katsayısı toplam ölçek puanları için .75, tarama siber aylaklığı alt grup puanları için .85, etkileşimsel siber aylaklık alt grup puanları için .80 ve eğlence siber aylaklığı alt grup puanları için .75 olup, p<.001 du¨zeyinde anlamlı bulunmuştur. DATSAÖ’nin iç tutarlık katsayısı ?=.88’ dir ve madde toplam gu¨venirlik katsayıları .27-.74 arasında değişmektedir. Her bir madde varyansının alt grup puan varyansıyla arasındaki ilişkide ise, değerler .41 ile .59 arasındadır. Benzer ölçeklerle gerçekleştirilen geçerlik sınamasında, DATSAÖ ile diğer ölçeklere ait “sosyal ağ bağımlılığı” ve “arama” alt boyutları arasında aynı yönde orta ve yüksek düzeyde ilişki bulunmuş, belirlenen faktör yapısının ölçeğin orjinali ile benzer bir uyum gösterdiği göru¨lmu¨ştu¨r. Bu sonuçlar, DATSAÖ’ nin geçerlik ve gu¨venirlik açısından, üniversite öğrencilerinin derslerde akıllı telefonları üzerinden gerçekleştirdikleri siber aylaklık düzeyini belirlemede uygun bir yardımcı araç olduğunu göstermektedir.
Keywords
Abstract
The aim of this study was to adapt Turkish terminology and to assess the reliability and validity of the Turkish version of the Cyberloafing Scale, an assistive tool developed by Blau, Yang ve Ward-Cook in 2006 for determining the cyberloafing behavior, in a sample of university students. The research was planned according to the methodological research method. 217 university students who used the smart phone and enrolled at Muş Alparslan University during the 2017-18 academic year participated in the research on a voluntary basis. The original scale consists of 16 items and three sub factors. In the research, in addition to the Smartphone Addiction Scale, Demographical Information Form and Scale of Cyberloafing Activities were used as tools for collecting data. For the split-half test (Spearman Brown) reliability of the scale, the correlation ratio detected for the total scale points obtained from application was .75, the correlation ratio detected for the browsing-related cyberloafing sub-groups obtained from the application was .85, .80 for the interactive cyberloafing group points and .75 for the entertainment cyberloafing sub-group points (p<.001). The co-efficient of internal consistency detected for the reliability of The Smart Phone Cyberloafing Scale in Classes (SPCSC) was ?=.88, the total item reliability co-efficients ranged between .27-.74. As for the values in the relation between the variant of each item and the sub-group variant, they ranged between .41 and .59. In the validity test actualized with similar scales, a positive correlation was found between SPCSC and social networking addiction and also one was found with the browsing, it was observed that the structure of the determined factor was in similar harmony with the original scale. The level of validity reliability of SPCSC indicates that it is an appropriate assistive tool in determining the smart phone cyberloafing scale in classes of university students.
Keywords
- Akbulut, Y., Dönmez, O. & Dursun, Ö. Ö. (2017). Cyberloafing and social desirability bias among students
- Akbulut, Y., Dönmez, O. & Dursun, Ö. Ö. (2017). Cyberloafing and social desirability bias among students and employees. Computers in Human Behavior, 72, 87-95.
- Akbulut, Y., Dursun, Ö. Ö., Dönmez, O. & Şahin, Y. L. (2016). In search of a measure to investigate cyberloafing in educational settings. Computers in Human Behavior, 55, 616–625.
- Andreassen, C. S., Torsheim, T. & Pallesen, S. (2014). Predictors of use of social network sites at work–a specific type of cyberloafing. Journal of Computer-Mediated Communication, 19, 906–921.
- Arabacı, İ. B. (2017). Investigation faculty of education students’ cyberloafing behaviors in terms of various variables. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Teknology, 16 (1), 72-82.
- Arabaci, İ. B. & Polat, M. (2013). Dijital yerliler, dijital göçmenler ve sınıf yönetimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(47), 11-20.
- Askew, K., Buckner, J. E., Taing, M. U., Ilie, A., Bauer, J. A. & Coovert, M. D. (2014). Explaining cyberloafing: The role of the theory of planned behavior. Computers in Human Behavior, 36, 510–519.
- Bağrıaçık Yılmaz, A. (2017). Lisansüstü öğrencilerinin siber aylaklik düzeylerinin çeşitli değişkenleraçisindan incelenmesi: Karma bir çalişma. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(2), 113-134.
- Blau, G., Yang, Y. & Ward-Cook, K. (2006). Testing a measure of cyberloafing. Journal of Allied Health, 35(1), 9-17.
- Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorumu (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Candan, H. & İnce, M. (2016). Siber kaytarma ve örgütsel bağlilik arasindaki ilişkinin incelenmesine yönelikemniyet çalişanlari üzerine bir araştirma. Niğde Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 229-235.
- Çınar, O. & Cinisli, Z. (2018). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Siber Aylaklık Davranışları. Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları Dergisi (BESAD), 10(1), 39-48.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, B. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatis- tik: SPSS ve LISREL uygulamaları (2. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Demir, Ö. & Seferoğlu, S. S. (2016). Bilgi okuryazarliği, internet bağimliliği, sanal aylaklik ve çeşitli diğerdeğişkenlerin sanal zorbalik ile ilişkisinin incelenmesi. Online Journal of Tecnology Addiction & Cyberbullying, 3(1), 1-26.
- Demirci, K., Orhan, H., Demirdas, A., Akpinar, A. & Sert, H. (2014). Validity and reliability of the turkishversion of the smartphone addiction scale in a younger population. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 24(3). 226-234.
- Ergün, E. & Altun, A. (2012), Öğrenci gözüyle siber aylaklik ve nedenleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(1), 36-53.
- Gökçearslan, Ş., Kuşkaya Mumcu, F., Haşlaman, T. & Demiraslan Çevik, Y. (2016). Modelling smartphoneaddiction: The role of smartphone usage, selfregulation, general self-efficacy and cyberloafing in university students. Computers in Human Behavior, 63, 639-649.
- Hayıt, T. & Dönmez, O. (2016). Üniversite öğrencilerinin siber aylaklik profilleriyle bilişsel kapilmadüzeyleri arasindaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(Özel Sayı), 146-150.
- İnce, M., & Gül, H. (2011). The relation of cyber slacking behaviors with various organizational outputs: Example of Karamanoğlu Mehmetbey University. Journal of Scientific Research, 52(4), 507-527.
- Jia, H. H. (2008). Relationships between the big five personality dimensions and cyberloafing behavior. (Doctoral Dissertation). Retrieved from Proquest Digital Dissertations.
- Kaplan, M. & Çetinkaya, A. Ş. (2014). Sanal kaytarma ve demografik özellikler açisindan farkliliklar: Otel işletmelerinde bir araştirma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25 (1), 26-34.
- Karaoğlan Yılmaz, F.G., Yılmaz, R., Öztürk, H.T., Sezer, B. & Karademir, T. (2015). Cyberloafing as abarrier to the successful integration of information and communication Technologies into teaching and learning environments. Computers in Human Behavior, 45, 290-298.
- Keklik, B., Kılıç, R., Yıldız, H. & Yıldız, B. (2015). Sanal kaytarma davranişlarinin örgütsel öğrenme kapasitesi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Business and Economics Research Journal, 6 (3), 129-144.
- Keser, H., Kavuk, M., & Numanoglu, G. (2016). The relationship between Cyber-Loafing and internet addiction. Cypriot Journal of Educational Science, 11(1), 37-42.
- Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
- Kurt, M. (2011). Siber aylaklik davranişlarinin karşilaştirmali olarak incelenmesi. 5th InternationalComputer & Technology Symposium, Proceedings Book (Ed. Genç, Z. 22-24 September), Fırat Üniversitesi, 935-941.
- Liberman, B., Seidman, G., Mckenna, K. Y. A., & Buffardi, L. E. (2011). Employee job attitudes andorganizational characteristics as predictors of cyberloafing. Computers in Human Behavior, 27, 2192-2199.
- Lim, V. K. G. & Chen, D. J. Q. (2012). Cyberloafing at the workplace: gain or drain on work? Behaviour & Information Teknology, 31(4), 343-353.
- Mıhçı, P. & Kılıç Çakmak, E. (2017). Öğrenci siber sağlik ölçekleri geliştirme çalişmasi. GEFAD/GUJGEF 37(2), 457-491.
- Özcan, S., Gökçearslan, Ş. & Yüksel, A. O. (2017) An investigation of the relationship between cyberloafingand academic motivation among university students. Trends in Distance Education: Theories &Methods içinde (s. 725-733) DOI: 10.14527/9786053188407.52
- Özdem, G. & Demir, A. (2015). Okul yöneticilerinde sanal kaytarma davranişi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1029-1042.
- Özkalp, E., Aydın, U. & Tekeli, S. (2012). Sapkın örgütsel davranişlar ve çalişma yaşaminda yeni bir olgu:Sanal kaytarma (Cyberloafing) ve ilişkilerine etkileri. Çimento İşveren Endüstrisi İşveren Dergisi, 26 (2), 18- 33.
- Prasad, S., Lim, V. K., & Chen, D. J. (2010). Self-regulation, individual characteristics and cyberloafing. PACIS 2010 Proceedings. Paper 159. Retrieved from http://aisel.aisnet.org/pacis2010/159
- Sağır, M. & Ataş, M. (2017). Öğretmenlerin sanal kaytarma davranişlari ile zaman yönetimi becerileri arasindaki ilişki. Turkish Journal of Teacher Education, 6(2), 74-91.
- Seçkin, Z. & Kerse, G. (2017). Üniversite öğrencilerinin sanal kaytarma davranişlari ve bu davranişlarinçeşitli değişkenler açisindan incelenmesi: Ampirik bir araştirma. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (1), 89-110.
- Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (3. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
- Ulusoy, H. & Gültekin Benli, D. (2017). Akademisyenlerin sanal kaytarma davranişlari: Bir kamu üniversitesi örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 924-934.
- Ünal, Ö. F. & Tekdemir, S. (2015). Sanal kaytarma: Bir kamu kurumunda ampirik bir araştirma. Süleymen Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 95-118.
- Varol, F. & Yıldırım, E. (2017a). Cyberloafing in higher education: Reasons and suggestions from students’ perspectives. Tech Know Learn, 1-14.
- Varol, F. & Yıldırım, E. (2017b). Siberaylaklık: Öğretmen adaylari ve mobil teknolojiler. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1046-1057.
- Varol, F. & Yıldırım, E. (2018). An examination of cyberloafing behaviors in classrooms from students’ perspectives. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI), 9(1), 26-46.
- Yağcı, M. & Yüceler, A. (2016). Kavramsal boyutlariyla sanal kaytarma. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(2), 663-673.
- Yaşar, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin denetim odaği ve bilgisayar laboratuvarina yönelik tutumlarininsiber aylaklik davranişlarina etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Yıldız, H., Yıldız, B. & Ateş, H. (2015). Sanal kaytarma davranişlarinin sergirilmesinde örgütsel adalet algisinin rolü var midir? Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 10(2), 55-66.
- Yılmaz, N., Doğanalp, S. & Durmaz, T. V. (2016). Lisansüstü öğrencilerde tezden kaytarma davranişlari. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(25), 205-228.
- Yılmaz, F. G. K., Yılmaz, R., Oztürk, H. T., Sezer, B., & Karademir, T. (2015). Cyberloafing as a barrier tothe successful integration of information and communication technologies into teaching and learningenvironments. Computers in Human Behavior, 45, 290-298. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2014.12.023 Ek:1. Ölçek İzni
