Author :
Abstract
Çocukların zamanlarının büyük bir kısmının okulda geçtiği düşünüldüğünde okul dış mekânları çocukların fiziksel, sosyal ve akademik gelişiminde önemlidir. Bu nedenle, okul bahçesinin fiziksel niteliği öğrenci davranışları üzerinde etkilidir. Farklı yaş gruplarından öğrencilerin birlikte kullandığı okul bahçeleri, çocukların farklı düzeydeki ihtiyaçlarına cevap verecek nitelikte tasarlanmalıdır. Okul bahçelerinin yeniden düzenlenmesi/tasarlanması sürecinde bahçenin kullanımına yönelik öğrenci davranışlarının incelenmesi önemlidir. Çünkü bahçenin birincil kullanıcısı öğrencilerdir ve öncelikle onların gereksinimleri doğrultusunda bahçe düzenlemesi yapmak tasarımcının en öncelikli konusudur. Bu çalışmanın amacı; ilkokul düzeyindeki öğrencilerin, okul bahçelerini kullanım biçimlerini analiz etmektir. Bu çalışma kapsamında çocukların okul bahçesinin kullanımına yönelik ne gibi eğilimleri olduğu, ne tür aktiviteler yaptıkları, bu aktiviteleri nerede ve nasıl yaptıklarının tanımlanmıştır. Çalışmada Trabzon Kenti Kalkınma Mahallesindeki Ticaret İlkokulu seçilmiştir. Çalışmada, yer merkezli bir davranış haritalama yöntemi kullanılmıştır. Davranış haritaları için yerinde gözlemler yapılmıştır. Gözlemler tüm teneffüsler ve öğle arası olmak üzere bir gün boyunca yapılmıştır. Okul bahçesinde hiç kör nokta kalmayacak şekilde tespit edilen noktalara yerleştirilen kameralarla gizli gözlem yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak; öğrencilerin okul bahçesinde belirli bir zaman aralığında bahçeyi kullanma biçimleri ve aktivite türleri, aktivite yoğunluğunun okul bahçesindeki dağılımı tanımlanmıştır. Çalışma sonucunda, farklı cinsiyetten öğrencilerin mekanı farklı şekilde kullandıkları ve farklı mekan ihtiyaçlarına sahip oldukları saptanmıştır. Böylelikle okul bahçesinin kullanımını ortaya koyan ve bahçenin tasarlanmasına yönelik önemli bir altlık elde edilmiştir.
Keywords
Abstract
School grounds are important in children's physical, social and academic development when it is thought that students spend most of their time in school. For this reason, the physical qualities of school gardens are influential on student behavior. The school grounds used by students from different age groups should be designed to meet the needs of various groups of children. It is important to examine behaviour patterns of the students before reorganization / design of school gardens. Because the primary users of the garden are the students, thus understanding how the users spend their time in the garden and meet user needs should be the priority of the designers. The purpose of this study is; to analyze the way primary school students use school gardens. This study will describe what kind of tendencies the children have about the use of the school garden, what kind of activities they are doing, where and how they do these activities. Ticaret Primary School, located in the Kalkınma district, is selected in this study. In this study place based behavior mapping method was used. On-site observations were made for generating behavior maps. Observations were made throughout the day, including all breaks and recess period. The observations were done by hidden cameras placed in the school gardens with no blind spots to allow prevent distractions. As a result; the types of activities that students do in a certain period of time have been identified and the distribution of each activity intensity in the school ground has been defined. Additionally, it was determined that students from different sexes used the space differently and had different space needs. Thus, an important stand for the design of the school ground and the use of the school garden has been achieved.
Keywords
- Aksu, Ö.V., Demirel, Ö. ve Bektaş, N. (2011) “Trabzon Kenti İlköğretim Okul Bahçelerinde Donatı
- Aksu, Ö.V., Demirel, Ö. ve Bektaş, N. (2011) “Trabzon Kenti İlköğretim Okul Bahçelerinde Donatı Elemanları Üzerine Bir Araştırma”, İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 1,(3) 243-254.
- Algan, H. ve Uslu, C. (2011) “İlköğretim Okul Bahçelerinin Tasarlanmasına Paydaş Katılımı: Adana Örneği”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
- Ayaşlıgil, T. ve Turan, Ş. (2009) “Okul Yeşil Alanlarının Kent Yaşam Kalitesinde Önemi” 21. Uluslararası Yapı ve Yaşam Kongresi Bildiriler Kitabı, 278-282.
- Beeken, D., and H Janzen (1978) Behavioral mapping of student activity in open-area and traditional schools. American Educational Research Journal 15, no. 4: 507–17.
- Brink, L.A., Nigg, C. R., Lampe, S.M.R., Dingston, B.A., Mootz, A.L. ve Vliet, W.V. (2010) “Insuence ofSchoolyard Renovations on Children’s Physical Activity: The Learning Landscapes Program”, American Journal of Public Health, 100(9), 1672- 1678.
- Cheskey, E. (1996) How Schoolyards Influence Behaviour, Green Teacher, Eric. 11-14.
- Collyer,C.,Irvine,S. (2001) Grounds for Learning, Stories and Insıghts From Six Canadian School Ground Naturalization İnitiatives, Canada, 32
- Corson,C. (2003) Grounds for learning: Hop efor America’s Derelict Schoolyards, learning by design,12-15Cosco, Nilda G., Robin C. Moore, and Mohammed Z. Islam (2010) Behavior mapping: A method for linkingpreschool physical activity and outdoor design. Medicine & Science in Sports & Exercise 42, no. 3: 513–19.Erdönmez, İ.M.Ö. (2007) “İlköğretim Okulu Bahçelerinde Peyzaj Tasarım Normları”, 'İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, Seri B, 57, (1) 107-122.
- Fan NG, C. (2016) Research methods for environmental psychology, Oxford: John Wiley and Sons
- Fisman, L. (2001) Child’s Play: An Empirical Study of the Relationship between the Physical Form of Schoolyards and Children’s Behaviour, Yale University, Msc Thesis, USA, s:44.
- Francis, M.(1984) Mapping downtown activity. Journal of Architectural and Planning Research 1: 21–35.
- Ittelson, William H., Leanne G. Rivlin, and Harold M. Proshansky (1976) The use of behavioral maps inenvironmental psychology, In Environmental psychology: Man and his physical setting, ed. Harold M.Proshansky, William H. Ittelson, and Leanne G. Rivlin, 340-51. New York: Holt, Rinehart and Winston.
- Karadağ, A.A., Mutlu, S. ve Sayın, Ş. (2012) “Okul Bahçelerinin Oyun Alanı Olarak Değeri: Düzce Kenti Örneği” Ormancılık Dergisi 8, (2), 45-56.
- Karatekin, K. ve Çetinkaya, G. (2013) “Okul Bahçelerinin Çevre Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi, Manisa İli Örneği”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, (27), 307-315.
- Kinoshita, Isami (2007) Children’s participation in Japan: An overview of municipal strategies and citizen movements. Children Youth and Environments 17, no. 1: 269–86
- Krizek (1995) Patterns of use in main street activity: A case study of downtown Chapel Hill. Carolina Planning 20, no. 2: 62–70
- Larson, Jeffrey S., Eric T. Bradlow, and Peter S. Fader. 2005. An exploratory look at supermarket shopping paths. International Journal of Research in Marketing 22: 395–414.
- McKenzie Thomas L., Simon J. Marshall, James F. Sallis, and Terry L. Conway (2000) Leisure-timephysical activity in school environments: An observational study using SOPLAY, Preventive Medicine 30: 70–7
- Menino, T. M. (2000) Designing Schoolyards & Building Community, The Boston Schoolyard Initiative, USA, s:16
- Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Yapıları Asgari Tasarım Standartları Kılavuzu (2015) http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar adresinden 28.02.2016 tarihinde edinilmiştir.
- Özdemir, A. ve Çorakçı, M. (2011) “Ankara Okul Bahçelerinin Katılımcı Yöntemle Yenilenmesi”, Milli Eğitim Dergisi, 40, (189) 7-20.
- Piaget, J., (1954) The construction of reality in the child (M. Cook, Trans.)
- Sommer, Robert, and Barbara B. Sommer (2001) A practical guide to behavioral research. New York: Oxford University Press
- Şişman, E.E, Gültürk, P. (2011) “İlköğretim Okul Bahçelerinin Peyzaj Planlama ve Tasarım İlkeleri Açısından İncelenmesi: Tekirdağ Örneği”, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 8, (3), 53-60.
- Tandoğan, O. (2014) “Çocuklar İçin Daha Yaşanılır Okul Bahçeleri”, Megaron, 9, (1), 19-33.
- Yılmaz, A. (2012) “İlköğretim Okullarının Fiziksel Yapılarının Eğitim ve Öğretim Açısından Değerlendirilmesi”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, (3), 659-679.
- Yılmaz, S. ve Bulut, Z. (2003). “Kentsel Mekanlarda Çocuk Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi: Erzurum Örneği”, Milli Eğitim Dergisi, Sayı 158, Bahar
