YATILI BÖLGE VE GÜNDÜZLÜ ORTAOKULLARDA EĞİTİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN BENLİK SAYGILARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Author :  

DOI : 10.26449/sssj.693
Year-Number: 2018-20
Language : null
Konu :
Number of pages: 2707-2719
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Bu araştırmada, yatılı bölge ortaokulunda ve gündüzlü okullarda eğitim gören ortaokul öğrencilerinin benlik saygılarının bazı değişkenlere göre farklılaşmanın olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın çalışma gurubunu 598 ortaokul öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada veriler, araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi formu" ve Piers ve Harris (1964) tarafından Amerika’da geliştirilen "Kendim Hakkında düşüncelerim" adıyla anılan Öner (1996) ve Çataklı (1985) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan, çocukların kendilerine yönelik düşünce, duygu ve tutumlarını değerlendirmeyi amaçlayan “Çocuklarda Öz-Kavramı Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Veriler 2015-2016 eğitim öğretim yılında Balıkesir ilinde toplanmıştır. Katılımcıların demografik özelliklerinin analizinde frekans, yüzde dağılımı, ortalama ve standart sapmalar belirlenmiştir. Benlik saygısının demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için ilişkisiz t-testi ve ANOVA yapılmıştır. Verilerin analizinde. 05 anlamlılık düzeyi benimsenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; 8. sınıfa devam eden öğrencilerin benlik saygıları 6. ve 7. sınıf öğrencilere göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. Cinsiyet değişkenine göre kız ve erkek öğrencilerin benlik saygısı puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir farklılaşmanın olmadığı saptanmıştır. Okul değişkenine göre öğrencilerin benlik saygısı düzeyleri gündüzlü okuyanların lehine anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Ailesinin gelir düzeyi yüksek olan öğrencilerin benlik saygılarının, düşük gelirli ailenin çocuklarına benlik saygılarına göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Anne baba eğitim durumlarına göre öğrencilerin benlik saygılarının anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Araştırmada elde edilen bulgulara göre benlik saygısını artırıcı okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin, öğrencilerin kişisel gelişimlerini arttırıcı çeşitli düzeyde psikoeğitim ve grup rehberli etkinlikleri yapılabilir.

Keywords

Abstract

In this investigation, if there is any differentiation of self-esteem of the students having education at the secondary boarding schools and secondary day schools is examined. The study group consisted of 598 secondary school students. The data was collected in Balıkesir during 2015-2016 education year by using "Personal Data Form" and " the Piers-Harris Children?s Self-Concept Scale" (PH-CSCS), known as "thoughts of my self" which is aimed to show the personel thoughts, emotions and attitudes of the children themselves, adopted into Turkish by Öner (1996) and Çataklı (1985). In the analyses of the demographic features frequency, percentage distrubition and standart deviations were determined. Unrelated t-test and ANOVA were used to determine weather self-esteem differs according to the demographic variables. Analizing the data at least .05 relevance level was determined. In the conclusion of the research self-esteem levels of the students attending 8th grade was significanly high compared with the students attending 7th and 6th grade. No meaningful differentiation was found according to the gender variable. According to the school variable students' self-esteem levels are meaningfully higher compared with the ones attending boarding schools. Students with higher levels of family income are found to have higher self-esteem levels compared with the students having lower family income. According to the education levels of the families of the students self-esteem levels are meaningfully different.With the data found via this research self-esteem enrichment programs in psycological counselling and guidance services and in order to enrich self-improvement of the students psycoeducation and group guided activities can be done.

Keywords

Kaynakça

  • Aktaş, S. (2011) “9. Sınıfta Anne Baba Tutumları ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler
  • Aktaş, S. (2011) “9. Sınıfta Anne Baba Tutumları ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Aliyev, R. & Kalgı M.E. (2014). “İlköğretim Öğrencilerinin Utangaçlık ve Benlik Saygısı Düzeylerini Etkileyen Faktörler”, Turkish Journal of Education, 3(2):60-69.
  • Balat, U.G. & Akman, B. (2004) “Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeydeki Lise Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeylerinin İncelenmesi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2):175-183.
  • Baumeister, R.F.; Campbell, J.D.; Krueger, J.I.; & Vohs, K.D. (2003). “Does High Self-Esteem Cause BetterPerformance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles?”, Psychological Science in the Public Interest, 4(1):1-44.
  • Baybek, H. & Yavuz, S. (2005). “Muğla Üniversitesi Öğrencilerinin Benlik Saygılarının İncelenmesi”, Muğla Ünivcersitesi SBE Dergisi, 14:73-95.
  • Blaumeister, R.F.; Bushman, B.J. & Campbell W.K. (2000) “Self-Esteem, Narcissism and Agreesion: DoesViolence Result From Low Self-Esteem or From Threatened Egotism”, American Psychological Society, 9(1):26-29.
  • Bosson, J.K.; Swann, W.B. & Pennebaker, J.W. (2000). “Stalking the Perfect Measure of Implicit Self-Esteem: The Blind Men and the Elephant Revisited, Journal of Personality and Social Psychology, 79(4):631-643.
  • Bouma, E.M.; Ormel, J.; Verhulst, F.C. & Oldehinkel, A.J. (2008). “Stressful Life Events and DepressiveProblems in Early Adolescent Boys and Girls: The Influence of Parental Depression, Temperament and Family Environment”, Journal of Affective Disorders, 105(1):185-193.
  • Byrne, D.G.; Davenport, S.C. & Mazanov, J. (2007) “Profiles of Adolescent Atress: The Development of the Adolescent Stress Questionnaire (ASQ)”, Journal of Adolescence, 30(3): 393-416.
  • Çataklı, M. (1985). “Tranliteral Equivalence and Eliability of the Turkish Version of the Piers-harrisChildren’s Self-concept Scale”, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Çetinkaya, S.; Arslan, S.; Nur, N.; Özdemir, D.; Demir, Ö.F. & Sümer H. (2006), “Sivas İl MerkezindeSosyo-Ekonomk Düzeyi Farklı Üç İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeyi”, Klinik Psikiyatri, 9:116-122.
  • Çivitci, N. & Çivitci, A. (2009). “Self-Esteem as Mediator and Moderator of the Relationship BetweenLoneliness and Life Satisfaction in Adolescents”, Personality and Individual Differences, 47(8):954-958.
  • Coskun, Y. & Kurnaz A. (2009) “İlköğretim Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Akran Baskısı Düzeyi İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17:112-129.
  • Crocker, J. & Park, L.E. (2004). “The Costly Pursuit of Self-Esteem”, Psychological Bulletin, 130(3):392-Demeyer, I.; Romero, N. & De Raedt, R. (2017). “Assessment of Implicit Self-Esteem in Older Adults: TheRole of Actual and Ideal Self-Esteem in Negative Mood. American Psycological Association, Society for Clinical Psycology, 12(9):302-309.
  • Derdikman‐Eiron, T.H.; Indredavik, M.S.; Bratberg, G.H.; Taraldsen, G.; Bakken, I.J. & Colton, M. (2011).“Gender Differences in Subjective Well‐Being, Self‐Esteem and Psychosocial Functioning in Adolescentswith Symptoms of Anxiety and Depression: Findings from the Nord‐Trondelag Health Study, Scandinavian Journal of Psychology, 52(3):261-267.
  • Derlega, V.J. & Janda, L.H. (1986). “Personal Adjustment: The Psychology of Everyday Life, (3rd edn.). Reading: Scott Foresman & Company, Addison Wesley.
  • Dhal, A.; Bhatia, S.; Sharma, V. & Gupta, P. (2007) “Adolescent Self-Esteem, Attachment and Loneliness. Journal of Indian Association for Child and Adolescent”, Mental Health, 3(3):61-63.
  • Dilek, H. & Aksoy, A.B. (2013) “Ergenlerin Benlik saygısı ile Anne-Babalarının Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3):95-109.
  • Dinçer, F. & Öztunç, G. (2009) “Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Benlik Saygısı ve Atılganlık Düzeyleri”, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 16(2):022-033.
  • Doğan, T.; Totan, T. & Sapmaz, F. (2009) “Üniversite Öğrencilerinde Benlik Saygısı ve Sosyal Zeka”.Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17:235-247.
  • Endo, Y. (1992) “Self-esteem and Negative Ideal Selves in Adults”, Japanese Psychological Research, 34(1):39-43.
  • Epstein, S. & Morling, B. (1995). “Is the Self Motivated to Do More than Enhance and/or Verify Itself”, In Efficacy, Agency, and Self-Esteem, Springer US.
  • Erbil, N; Divan, Z. & Önder, P. (2006). “Ergenlerin Benlk Saygısına Ailelerin Tutum ve Davranışlarının Etkisi”. Aile ve Toplum Dergisi, 3(10):7-15.
  • Ergür, D.O. (2016) “İngilizce Öğrencilerinin Öz Benlik Saygısı ve Akademik Öz Yeterlik Algılarının BazıDeğişkenler Açısından İncelenmesi”, X. Avrupa Sosyal ve Davranış Bilimleri Konferansı, 19-22 Mayıs 2016, Saray-Bosna.
  • Erol, R., Y. & Orth, U. (2011) “Self-Esteem Development From Age 14 to 30 Years: A Longitudinal Study”, Journal of Personality and Social Psychology, 101(3):607-619.
  • Essau, C.A.; Lewinsohn, P.M.; Seeley, J.R. & Sasagawa, S. (2010). “Gender Differences in the Developmental Course of Depression”, Journal of Affective Disorders, 127(1):185-190.
  • Fergusson, D.M., Boden, J.M., & Horwood, L.J. (2008). “Exposure to Childhood Sexual and Physical Abuse and Adjustment in Early Adulthood”, Child abuse & Neglect, 32(6):607-619.
  • Gacar, A. & Yanlıç, N. (2012) “13-17 Yaş Ergen Hentbolcuların Benlik Saygısı Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 3(2):45-50.
  • Gorbett, K. & Kruzcek, T. (2008) “Family Factors Predicting Social Self-Esteem in Young Adults, The Family Journal: Counselling and Therapy for Couples and Families, 16(1):58-65.
  • Greenwald, A.G. & Banaji, M.R. (1995). “Implicit Social Cognition: Attitudes, Self-Esteem, and Stereotypes”. Psychological Review, 102(1):4-27.
  • Hale, W.W.; Raaijmakers, Q.A.; Muris, P.; Van Hoof, A. & Meeus, W.H. (2009). One Factor or TwoParallel Processes? Comorbidity and Development of Adolescent Anxiety and Depressive Disorder Symptoms, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 50(10):1218-1226.
  • Hançer, A.H. & Tüfekçi, Z. (2016) “Ortaokul 8. Sınıf Öğrencilerinin Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi”. Cumhuriyet International Journal of Education, 5(4):31-40.
  • Heatherton, T.,F. & Vohs K.D.(2000) “Interpersonal evaluations following threats to self: role of self- esteem” Journal of Personality and Social Psychology, 78(4):725-36.
  • Hesapçıoğlu, S.T.; Tural, M.K. & Kandil, S. (2014) “Kronik Tik Bozukluğu Bulunan Çocuklarda Yaşam Kalitesi ve Benlik Saygısı”. Türk Pediatri Arşivi, (49):323-329
  • Higgins, E.T. (1987) “Self-Discrepancy: A Theory Relating Self and Affect. American Psychological Association, 94,(3):319-340.
  • Jordan, C.H.; Spencer, S.J. & Zanna, M.P. (2003) “Types of High Self-Esteem and Prejudice: How ImplicitSelf-Esteem Relates to Ethnic Discrimination Among High Explicit Self- Esteem Indıviduals”, Personality and Social Pscyhology Bulletin, 31, (5):693-702.
  • Jordan, C.H.; Spencer, S.J.; Zanna, M.P.; Hoshino-Browne, E. & Correll, J. (2005). “Secure and Defensive High self-esteem, Journal of Personality and Social Psychology, 85(5):969-977.
  • Karadağ, G.; Çuhadar, D.; Güner, İ. & Uçan, Ö. (2008), Gaziantep Üniversitesi Yüksekokulu Hemşirelik Öğrencilerinin Benlik Saygıları. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 3(7):29-42.
  • Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara.
  • Kaya, Ş., (2017) “Ergenlerde Ana-Babaya Bağlanma Örüntüsünün Benlik Saygısı ve Yalnızlık ile İlişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Kaynak, K.; Ergin, B.; Arslan, E. & Pınarcık, Ö (2015). “Okul Öncesi Öğretmeni Adaylarının Benlik Saygıları İle Çocuk Sevmeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi“, İlköğretim Online, 14(1):86-96.
  • Kernis, M.H. & Waschull, S.B. (1995). “The Interactive Roles of Stability and Level of Self-Esteem: Research and Theory”, Advances in Experimental Social Psychology, 27:93-141.
  • Kernis, M.H.; Grannemann, B.D.; Mathis, L.C. (1991) “Stability of self-esteem as A Moderator of TheRelation Between Level of Self-Esteem and Depression”, Journal of Personality and Social Psychology,Kımter, N. (2013) “Ergenlerde Benlik Saygısı ve Öznel Dindarlık Algısının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17):439-468.
  • Kling, K.C.; Hyde, J.S.; Showers, C.J. & Buswell, B.N. (1999). “Gender Differences in Self-esteem: A Meta-Analysis”, Psychological Bulletin, 125(4):470-479.
  • Köksal-Akyol, A. & Salı, G. (2013). “A study on the Perfectionist Personality Traits and EmpathicTendencies of Working and Non-working Adolescents Across Different Variables”, Educational Sciences: Theory & Practice, 13(4):2032-2042.
  • Kulaksızoğlu, A. (2004) Ergenlik Psikolojisi, (6.basım), Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Lynum, L.I.; Wilberg, T. & Karterud, S. (2008). “Self‐Esteem in Patients with Borderline and Avoidant Personality Disorders”, Scandinavian Journal of Psychology, 49(5):469-477.
  • Metin, N. & Bencik-Kangal S. (2012) “Bilim Sanat Merkezlerine Devam Eden 12-14 Yaş Gurubu Üstün Yetenekli Çocukların Benlik Algılarının İncelenmesi”. Eğitim ve Bilim,37(163): 1300-1337.
  • Mocknes, U.K. & Espnes G.A. (2012) Self-Esteem and Emotional Health in Adolescents-Gender and Age as Potential Moerators, Scandinavian Journal of Psychology, 53(6):483-489.
  • Ogihara, Y.; Uchida Y. & Kusumi, T. (2016). “Confidence Over Time: Temporal Changes in Self-EsteemAmong Older Children and Early Adolescents in Japan”, 1999-2006, SAGE Open July-SeptembeR, 1–8.
  • Öner, N. (1996). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler, bir başvuru kaynağı, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • Orth, U.; Robins, R.W. & Roberts, B.W. (2008). “Low Self-Esteem Prospectively Predicts Depression in Adolescence and Young Adulthood”, Journal of Personality and Social Psychology, 95(3):695.700.
  • Orth, U.; Robins, R.W.; Trzesniewski, K.H.; Maes, J. & Schmitt, M. (2010). Low Self-Esteem is A RiskFactor for Depressive Symptoms from Young Adulthood to Old Age, Journal of Abnormal Psychology, 118(3):472-480.
  • Özdemir, E.B. & Arık S. (2013). “Ortaokul Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeylerinin ve Sürdürülebilir Çevreye Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”. Tarih Okulu Dergisi, 6(16):641-655.
  • Özkan, İ. (1994) “Benlik Saygısını Etkileyen Etkenler”, Düşünen Adam Dergisi, 7(3):4-9.
  • Przybylski, A.K.; Weinstein, N.; Murayama K.; Lynch, F.M. & Ryan R. M. (2012) “The Ideal Self at Play: The Appeal of Video Games that Let you be all you can be”, Psychological science, 23(1):69-76.
  • Raty, L.K.; Larsson, G.; Söderfeldt, B.A. & Larsson, B.M. (2005). “Psychosocial Aspects of Health inAdolescence: The Influence of Gender, and General Self-Concept”, Journal of Adolescent Health, 36(6):530- 539.
  • Robins, W.R &Trzesniewski, K.H. (2005).“Self-Esteem Development Across the Life-Span. American Psychological Society, Current Directions in Psychological Science, 14(3):158-162.
  • Şahin, A. (2005) “Ergenlerde Dindarlık Benlik Saygısı İlişkisi, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19:185-197.
  • Salı, G. (2013). “İlköğretim İkinci Kademedeki Çocukların Empatik Eğilimlerinin ve Benlik Kavramlarının İncelenmesi”, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(4):496-519.
  • Sarıkaya, A. (2015). “14-18 Yaş Arası Ergenlerin Benlik Saygısı ve Psikolojik Dayanıklılık Düzeyleri Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Bilim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Saygılı, G.; Kesecioğlu, T. İ. & Kırıktaş H. (2015). “Eğitim Düzeyinin Benlik Saygısı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2):210-218.
  • Seçer, İ.; İlbay, A.B.; Ay, İ. & Çiftçi M. (2012) “Yatılı İlköğretim Bölge Okullarındaki Öğrencilerin Benlik Saygılarının İncelenmesi”, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültsi Dergisi,1(3): 61-73.
  • Smith, E.R. & DeCoster, J. (2000). “Dual-process Models in Social and Cognitive Psychology: ConceptualIntegration and Links to Underlying Memory Systems. Personality and Social Psychology Review,Sowislo, J. F.; Orth, U. & Meier, L.L. (2014). “What Constitutes Vulnerable Self-Esteem? Comparing theProspective Effects of Low, Unstable and Contingent Self-Esteem on Depressive Symptoms”, Journal of Abnormal Psychology, 123(4):737-745.
  • Steffenhagen, R.A. (1990) Self-Esteem Therapy, Praeger, New York.
  • Topçu, S; & Leana-Taşçılar, M.Z. (2016). “Üstün Zekalı Öğrencilerde Motivasyon ve Benlik SaygısıDüzeylerinin Cinsiyet ve Sınıf Düzeyine göre İncelenmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,8(23):591-21.
  • Trzesniewski, K. H.; Donnellan, M.B.; Moffitt, T.E.; Robins, R.W.; Poulton, R. & Caspi, A. (2006). “LowSelf-Esteem During Adolescence Predicts Poor Health, Criminal Behavior and Limited Economic Prospects During Adulthood”, Developmental Psychology, 42(2):381-390.
  • Yıldız, M.A. & Duy, B. (2011). “Sokakta Çalışmak ve Gelir Düzeyi Erinlerin Benlik Saygısı, YaşamDoyumu ve Depresyon Düzeylerine Etki Eder Mi? (Diyarbakır ili Örneği), XI. Ulusal PDR Kongresi, 3-5 Ekim 2011, İzmir.
  • Yılmazel, G.; & Günay, O. (2012). “Çorum İli Kargı İlçesinde Öğrenim Gören 12-17 Yaş Arasındaki Öğrencilerde Özsaygı ve Depresyon”, Sağlık Bilimleri Dergisi, 21(1):20-29.
  • Yörükoğlu A. (1998) Gençlik Çağı: Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunlar, (10. baskı), Özgür Yayınları, İstanbul.
  • Zeigler-Hill, V. (2011). “The Connections Between Self-Esteem and Psychopathology”, Journal of Contemporary Psychotherapy, 41(3);157-164.
  • Zeigler-Hill, V.; Holden, J C.; Enjaian, B.; Southard, A.C.; Besser, A.; Li,H. & Zhang, Q. (2015). Self-Esteem Instability and Personality: The Connections Between Feelings of Self-Worth and the Big Five Dimensions of Personality, Personality and Social Psychology Bulletin, 41(2): 183-198.
MAKALE İSTATİSTİKLERİ

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        



                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
 
                                                                                                                                                                                                        
                      
                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
LINKS

                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    

                                                                                                                                                                                                        
     Last issue
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
         Previous issues
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 
                                                                                                                                                                                                        
  • 
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    Article Statistics
    
                                                                                                                                                                                                        
    
                                                                                                                                                                                                        
    • 

                                                                                                                                                                                                        
                                                                                                                                                                                                        




                                                                                                                                                                                                        


                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        



                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        

                                                                                                                                                                                                        
Share