Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı rekreasyon ve turistik etkinlikler açısından büyük önem taşıyan Ilgarini ve Mantar Mağaraları’nın iç ortam hava kalitesini sıcaklık, nem ve CO2 değerleri açısından ölçmektir. Bu amaçla anılan mağaralara 2012 yılının Eylül ayında bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. Ziyaret sürecinde Portatif Hava Kalitesi Ölçüm Cihazı yardımı ile mağaraların farklı bölümlerinde ölçümler gerçekleştirilmiştir. Her 20 metrede gerçekleştirilen ölçüm sonuçları mağaraların iç ortamlarının dışarıya göre sıcaklık, nem ve CO2, bakımından büyük farklılıklar gösterdiğini ortaya koymuştur. Bu sonuç, anılan mağaralara özellikle grup halinde yapılacak ziyaretlerde bazı sağlık sorunlarının yaşanma olasılığının var olduğu biçiminde yorumlanabilir. Nitekim mağaralara gruplar halinde yapılan ziyaretler, mağara içerisindeki iç ortam hava kalitesinin düşmesine, buna bağlı olarak baş ağrısı, baş dönmesi, boğaz ve burun tahrişi, burun akıntısı, öksürük ve göz akıntıları gibi rahatsızlıklara sebep olabilmektedir. Bu durum özellikle astım vb. hastalığı bulunan ziyaretçiler için önemli büyük bir önem taşımaktadır.
Keywords
Abstract
Caves provide natural attractions for tourism and other socio-economic activities as tourists are most of the time motivated to visit natural attractions to appreciate the wonders of nature. However, visiting caves may cause some important health problems such as inhalation of some harmful gases and increased levels of carbon (IV) oxide (CO2) which may exceed the critical level during such visits. In literature there is big gap about caves air conditions which were located in Turkey. In this paper, Ilgarini and Mantar caves were selected because of potentially high touristic activities. The aim was to measure the caves’ temperature, relative humidity and the amount of CO2 that would influence the air quality. To achieve the stated objectives, the Ilgarini and Mantar caves were visited during August 2012. The measurements were made by means of a portable air measurement apparatus in various corners of the caves 20 metres apart. The results have revealed that the indoor temperatures, relative humidity and the amount of CO2 changed considerably in comparison with the values obtained outside the caves. These results may seem to infer that when touristic activities take place especially during visits, the indoor air quality may change giving rise to some health problems such as headache, dizziness, throat and nose irritation, sneezing, coughing, tears, due to the effect of the increasing amount of CO2.
Keywords
- Albükrek M. Aytan, A., Taylan M.S., Usuloğlu, T. ve Sıvacıoğlu, A. (2012). Bartın-Kastamonu Küre
- Albükrek M. Aytan, A., Taylan M.S., Usuloğlu, T. ve Sıvacıoğlu, A. (2012). Bartın-Kastamonu KüreDağları Milli Parkı Mağaralarının Biyoçeşitlilik ve Turizm Potansiyeli Yönünden Değerlendirilmesi, Kastamonu’nun Doğal Zenginlikleri Sempozyumu, Kastamonu.
- Altınok, E.B. (2008). Türkiye Turizm Stratejisi (2023) ve Turizm Stratejisi Eylem Planının (2007-2013)Mağaraların Korunması, Mağara Turizmi, Mağaracılık ve Mağaracılar Açısından Değerlendirilmesi, IV. Ulusal Speoloji Sempozyumu, Ankara.
- Anadolu Speoloji Grubu, (2008.) Küre Dağları Milli Parkı, Biyoçeşitlilik Araştırma Projesi, Birinci Önrapor, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Ankara.
- Arishidani, K., Yoshikawa, M., Kawamoto,T.,Matsuno, K., Kayama, F., Kodama,Y. (1996) Indoorpollution from heating, IndustrialHealth 34 (3): 205-215.
- Arpacı, Ö., Zengin, B., ve Batman, O. (2012). Karamanın Mağara Turizmi Potansiyeli ve Turizm Açısından Kullanılabilirliği, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştirmalar Dergisi, 14 (23): 59-64.
- Ayaz, M.E. (2002). Travertenlerde Gözlenen Morfolojik Yapılar ve Tabiat Varlığı Olarak Önemleri, Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Seri A-Yerbilimleri C.19, (2): 123-134.
- Aydoğdu, A. (2012).Kastamonu’nun Doğal Zenginliklerinin Turistik Ürün Bakış Açısı ile İrdelenmesi,Badino, G. (2009). The legend of carbon dioxide heaviness. Journal of Cave and Karst Studies, 71(1): 100– 107.
- Berberoğlu, U., ve Motör, D. (2011). Edirne’de Bir Dokuma-Konfeksiyon İşletmesinde İç Ortam HavaKalitesinin Değerlendirilmesi, X. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 13-16 Nisan 2011, İzmir: 1793- 1798.
- Bulgurcu, H., İlten, N., ve Coşkun, A. (2003). Okullarda İç Hava Kalitesi Problemleri ve Çözümler. VI. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi, 15-18.
- Cetin, M., Sevik, H., Ozturk, S., 2015. The Effect on The Amount of CO2 of Indoor In Some Indoor Plants”The international conference on science, Ecology and technology I (Iconsete’2015 – Vienna) Abstract Book pp:124, August 25-28, 2015, Vienna, Austria
- Coşkun, A., Mutlu, İ. B., ve Yücetürk, G. (2005). Okullarda iç Hava Kalitesinin incelenmesi, Tesisat Mühendisliği Dergisi, Sayı: 90, 19-27.
- Çalışkan, V. ve Sarış, F., (2008). Çanakkale’deki Yüksekögretim Ögrencilerinin Genel Sağlık Durumlarını Etkileyen Çevresel Faktörlerin Araştırılması, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1): 43-70.
- Ercan, M.S. (2012). Yeşile Pusulanız “Çevre Göstergesi”, X. Uluslararası Yapıda Tesisat Teknolojisi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 30 Nisan- Mayıs, 2012, İstanbul:.169-175.
- Fernandez-Cortez, A., Calaforra, J.F., Sanchez-Martos, F. (2006). Spatiotemporal analysis of air conditions as a tool for the environmental management of a show cave, Atmospheric Environment 40: 7378–7394.
- Freitas,de C. R. (2010). The role and importance of cave microclimate in the sustainable use and management of show caves, Acta carsologica 39(3): 477–489.
- Isinkaralar, K. Cetin, M., Icen, HB., Sevik, H., 2015. Indoor Quality Analysis of CO2 For Student LivingAreas” The international conference on science, Ecology and technology I (Iconsete’2015 – Vienna) Abstract Book pp:123, August 25-28, 2015, Vienna, Austria
- İmat, F., İbret, B. Ü., ve Aydınözü, D. (2013). Karst Topografyası Açısından Değerlendirilmesi Gereken BirYöre: Ilgarini (Ilvarini) Mağarası (Pınarbaşı-Kastamonu), earsiv.kastamonu.edu.tr:8080/jspui/handle/1/368’ den, 20.09.2013 erişildi.
- James, J.M. (2010). Air Quality Measurements in the Undara Lava Tubes, Proceedings 14th International Symposium on Vulcanospeleology, Undara, Australia.
- Jones, A. P. (1999). Indoor air quality and health, Atmospheric environment (33): 4535-4564
- Kalem, S., (2001). Doğal ve Kültürel Değerlerin Korunabilmesi İçin Turizm Potansiyelinin BelirlenmesindeBir Yöntem Yaklaşımı ve Kastamonu Kıyı Bölgesi ve Yakın Çevresinde Uygulanması, (Basılmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Kim, T. H., Kong, D-Y., Choi, D-W., Lim, J-D., Yu, Y. W., Cho, J. H. and Yeon, U. (2012). A study on thechanges of air quality the baekryong cave in Pyeonchang (natural monument number 260), Journal of Korean Nature, 5(3): 237-241.
- KTB http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,10335/magara-turizmi.html 01/04/2015
- Linan, C., Vadillo, I. and Carrasco F. (2008). Carbon dioxide concentration in air within the Nerja Cave (Malaga, Andalusia, Spain), International Journal of Speology 37(2): 99-106.
- MCT. (2015). http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,10335/magara-turizmi.html, 01/04/2015). Osborne, R.A.L. (2001). Karst geology of Wellington caves: a review, Helictite 37(1): 3-12.
- Öcal T. ve Özcan F. (2013). Çamlık Mağaraları ve Turizm Potansiyeli, Marmara Coğrafya Dergisi, (28): 423-443.
- Özşahin, E. Ve Kaymaz, Ç. K. (2014). Gilindire (Aynalıgöl) Mağarasının Turizm Potansiyeli (Aydıncık, Mersin) Doğu Coğrafya Dergisi 19(31): 145-166.
- Sanna L., Arca, A., Ventura, A., Zara, P. and Duce, P. (2007). Carbon flux and climate change effects onCapo Caccia karst ecosystem, Advances in Climate Science Second Annual Conference on climate change, scenarios, impacts and policies, Sardinia, İtalia.
- Sever, R. (2008). Polat Mağarası ve Turizm Potansiyeli, Doğu Coğrafya Dergisi, 13(19): 251-266,
- Sevik, H. and Cetin, M. 2016. Measuring the Impact of Selected Plants on Indoor CO2 Concentrations, Pol. J. Environ. Stud. Vol. 25, No. 3. DOI: 10.15244/pjoes/61744
- Sevik, H., Cetin, M., Belkayali, N. 2015, Effects of Forests on Amounts of CO2: Case Study of Kastamonu and Ilgaz Mountain National Parks”, Pol.J.Environ.Stud., 24(1), 253-256
- Sevik, H., Cetin, M., Isinkaralar, K. 2016. Bazı İç Mekan Süs Bitkilerinin Kapalı Mekanlarda Karbondioksit Miktarına Etkisi. Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4, 493-500
- Smith, S.L. and Telling, J.P. (2004). UBSS expedition to northern Thailand 2003: Breaking the bad air barrier, Proc. University Speology Society 23(2): 87-95.
- TÜBİTAK, (2009). Küre Dağları Milli Parkı ve Çevresindeki Jeodezitler, Milli Parklarda Jeolojik Miras – 7, Doğa ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Jeolojik Mirası Koruma Derneği, Ankara.
- Ulusan, Y., ve Batman, O. (2010). Alternatif Turizm Çeşitlerinin Konya Turizmine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23: 244-260.
- Whitaker, T., Jones, D., Baldini, J.U.L. and Baker, A.J. (2009). A high-resolution spatial survey of cave aircarbon dioxide concentrations in Scoska Cave (North Yorkshire, UK): implications for calcite deposition and re-dissolution, Cave and karst science 36(3): 85-92.
- WHO, World Health Organization, Regional Office for Europe (2004). Air Quality Guidelines for Europe 2nd. Ed. WHO Regional Publications, European Series, No. 91, Kopenhamgen.
- Yazgan Ş. and Kadanalı E. (2012). Ağrı İlinin Kırsal Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi 14 (22): 5-10.
- Yeşil, P., Yeşil, M., & Yılmaz, H. (2008). Jeolojik Miras Alanlarının Alternatif Turizm KapsamındaDeğerlendirilmesi: Ballıca Mağarası Örneği, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39(2): 241-248.
- Yıldız, P., & Altınöz, M. (2011). Turizme Açılmış Mağarada (Mencilis Mağarası-Karabük) Biyoçeşitliliğin Gözlemlenmesi, 5. Ulusal Speoloji Sempozyumu, 18-21 Mart 2011, İstanbul: 162-167.
