Author :
Abstract
Muhasebe meslek mensupları mesleki faaliyetlerini yürütürken kamu yararı gözetme yükümlülüğü taşımaktadırlar. Çünkü, muhasebe meslek mensuplarının faaliyetleri sonucu elde edilen sistematik bilginin tüm toplum kesimleri üzerinde etkisi olabilmektedir. Bu nedenle, muhasebe meslek mensupları mesleki faaliyette bulunurken mesleki standartlara ve etik ilkelere uymak zorundadırlar. Muhasebe meslek mensuplarının mesleki standartlara ve etik ilkelere aykırı faaliyetleri disiplin cezalarına konu olmaktadır. Bu araştırmanın amacı öncelikle muhasebe meslek mensuplarının aldığı disiplin cezalarını çapraz tablolar aracılığıyla betimlemek, daha sonra da söz konusu disiplin cezalarının, cezaların alındığı yıla, kayıtlı olunan odanın bulunduğu bölgeye, mesleki unvana ve cinsiyete göre istatistiki açıdan anlamlı farklılıklar gösterip göstermediğini belirlemektir. Bu kapsamda, muhasebe meslek mensuplarının 2001-2015 dönemleri boyunca aldıkları ve TÜRMOB resmi web sitesinde yayınlanan Disiplin Kurulu kararları incelenerek büyüklüğü 1.514 olan bir veri seti elde edilmiştir. IBM SPSS 22 istatistik programı kullanılarak elde edilen bulguların sonuçlarına göre muhasebe meslek mensuplarının aldığı disiplin cezaları, cezaların alındığı yıl, kayıtlı olunan odanın bulunduğu bölge ve mesleki unvan kategorilerine göre istatistiki açıdan anlamlı farklılıklar göstermektedir. Buna karşılık muhasebe meslek mensuplarının aldığı disiplin cezaları, meslek mensubunun cinsiyeti kategorisine göre istatistiki açıdan anlamlı farklılık göstermemektedir.
Keywords
Abstract
Professional accountants are liable for the service to the interests of public welfare, while conducting their professional activities. The underlying reason is that, the systematic information obtained as a result by the activities of professional accountants can have an impact on all segments of the society. Therefore, professional accountants are obligated to follow the terms of professional standarts and ethical principles at their vocational activites. The violating activites on the professional standarts and ethical principles of the professional accountants are the subject of discipline punishments. The aim of this research is, primarily to describe the disciplinary penalties taken by professional accountants through cross-tabulation, and then to determine whether the disciplinary penalties in question show significant differences in terms of; the year of the sentence received, the region where the registered room is located, professional title and gender. Within this context, a data set sized as 1.514 was obtained through examining of the decisions of the disciplinary board that taken by professional accountants, published on TÜRMOB official website along the 2001-2015 terms. Based on the results of the findings using the statistical program IBM SPSS 22, the disciplinary penalties taken by professional accountants show statistically significant differences with respect to the year of the sentence, the region where the registered room and the professional title category. On the contrary, the disciplinary penalties taken by professional accountants do not show any statistically significant differences with respect to gender category of the profession.
Keywords
- Akbaş, H. E., Çalışkan , A. Ö. ve Özarslan, E. (2009). Muhasebe Mesleğinde Etik Algısı ve Etik Dışı
- Akbaş, H. E., Çalışkan , A. Ö. ve Özarslan, E. (2009). Muhasebe Mesleğinde Etik Algısı ve Etik DışıDavranışlarla İlişkisi: İsletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme, Öneri Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 32, 175-Banar, K. ve Aslan, Ü. (2009). Muhasebe Meslek Mensuplarının Almış Oldukları Disiplin Cezaları Üzerine Bir Araştırma (2000-2008 Dönemi), Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 44, 91-110.
- Baştürk, R. (2011). Bütün Yönleriyle SPSS Örnekli Nonparametrik İstatistiksel Yöntemler, 2. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
- Bedard, J. (2001). The Disciplinary Process Of The Accounting Profession: Protecting The Public Or The Profession? The Qu´ebec Experience, Journal of Accounting and Public Policy, 20, 399-437.
- Büyüköztürk Ş. (2014). Veri Analizi El Kitabı, 19.Baskı, Pegem Yayınevi, Ankara.
- Canning, M. ve O’Dwyer, B. (2001). Professional Accounting Bodies’ Disciplinary Procedures: Accountable, Transparent and in the Public Interest?, The European Accounting Review, 10(4), ss. 725-749.
- Comunale, C. L., Sexton, T. R. ve Gara, S. C.. (2006). Professional Ethical Crises: A Case Study of Accounting Majors, Managerial Auditing Journal, 21(6), 636-656.
- Dokur, Ş.ve Kaygusuz, S. Y. (2009). Finansal Muhasebe, 2. Baskı, Dora Basım Yayın Dağıtım, Bursa. Duska, R. ve Duska, B. S. (2003). Accounting Ethics, Blackwell Publishing,
- Ekergil, V. (2016). Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik-Disiplin İlişkisi ve Yıllar İtibariyle Disiplin Cezası Analizi: 1993-2015, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 22, 363-402.
- Garmilis, G. ve Stokes, L. (2007). Convergence of the Disciplinary Processes of Accounting Organizations?A Comparison Between the United States and France, https://basepub.dauphine.fr/bitstream/handle/123456789/2626/garmilis.pdf?sequence=2 (03.10.2017).
- Gül, H.. (2016a). Muhasebe Meslek Mensuplarının Almış Oldukları Disiplin Cezalarının Kayıtlı Olunan Oda,Unvan ve Cinsiyet Açısından Değişimi: 2001-2015 Dönemi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 3, 44-62.
- Gül, H. (2016b). Muhasebe Meslek Mensuplarında İşe Bağlılık, Çalışma Ahlakı ve Mesleki Etik Davranışİlişkilerinin Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
- Leonard, V. M., Belanger, C. H. ve Wardley, L. J.. (2016). Examining the Ethical Behavior of OntarioChartered Accountants: A Longitudinal Review of the Disciplinary Process, Accounting Perspectives, Cilt: 15, Sayı: 3, 169-199.
- Mescall, D., Phillips, F. ve Schmidt, R. N. (2016). Does the Accounting Profession Discipline Its Members Differently After Public Scrutiny?, Journal of Business Ethics, Cilt: 142, Sayı: 2.
- Özer, G. ve Uyar, M. (2010). Muhasebecilerin Etik Oryantasyonlarının Mesleki Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir İnceleme, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 48, 89-100.
- Paton, W. A. ve Dixon, R. L. (1964). Muhasebenin Temelleri, (çev. Mustafa A. Aysan), İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yayınları VII, İstanbul.
- Sorguç, B. Disiplin ve İdari Soruşturma, 1980, Milli Eğitim Basımevi, Ankara Sürmen, Y. (1998). Muhasebe-I, 3. Baskı, İber Matbaacılık, Trabzon.
- T.C. Yasalar. 3568 Sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu, Ankara: Resmi Gazete No: 20194, Resmi Gazete, 13.06.1989.
- T.C. Yasalar. Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Disiplin Yönetmeliği, Ankara: Resmi Gazete No: 24216, Resmi Gazete, 31.10.2000.
- http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/MBS/DisiplinKuruluKararlari.aspx?Pager=1 (10.04.2016).http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/MBS/DisiplinKuruluKararlari.aspx?Pager=2 (10.04.2016).TÜRMOB, 2015 Faaliyet Raporu, http://www.turmob.org.tr/TurmobWeb/Kurumsal/Raporlar/Faaliyet.aspx (10.04.2016).
- Yağız, M. Ali. (2016). Genel Muhasebe, 13. Baskı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
- Yardımcıoğlu, Mahmut ve Şebnem Ada. (2013). Kronolojik Bir Sırayla Muhasebe ve Finansal RaporlamadaUsulsüzlük ve Skandallar, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi; Cilt: 3 Sayı: 1; 2013, 43-55.
