Author :
Abstract
İşitme engelli bireyler, başta sağlık, eğitim, ekonomik ve hukuki alanlar olmak üzere hayatın her alanında birçok sorunla karşı karşıya kalmaktadır. Bu sorunların kaynağında iletişim yer almaktadır. İşitme engelli bireylerin yaşadığı iletişim sorunları, onların hayatının her alanında anlama ve anlaşılma güçlüğü çekmelerine neden olmakta, dolayısıyla onların toplumdan izole bir yaşam sürmelerine neden olmaktadır. Bu problemden yola çıkılarak işitme engelli bireylerin yaşadıkları sorunların gün yüzüne çıkması ve gerekli politikaların üretilmesine vesile olması amacıyla araştırma yapılmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı-yapılandırılmış görüşme türü uygulanmıştır. Sivas ilinde yaşayan 25 işitme engelli bireyin kamusal alanlardan hizmet alımında yaşadığı sorunlar çeşitli alanlarda incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda işitme engelli bireylerle işaret dilinde derinlemesine görüşmeler yapılmış ve elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile yorumlanmıştır. İşitme engellilerin iletişim sorunlarından dolayı sağlıkla ilgili yeterince hizmet alamadıkları, eğitim alanında uygun ve yeterli eğitimi görmedikleri ve buna bağlı okuma-yazmada, iletişim kurmada yetersiz kaldıkları, çalışma hayatında iş ortamı ve işin gerektirdiği sisteme uyumda sorun yaşadıkları, hukuki alanlarda yasal haklarına hakim olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
Hearing-impaired individuals, in every part of life, facewith a lot of problems such as notably health, education, business life, economic and legal processes. There is communication in the crux of the problem. The communication problems that the hearing-impaired people have causes to suffer from understanding and being understood difficulty in every part of their life, so it causes them to live isolated from the community. From this problem, the research has been carried out in order that the problems of the hearing impaired individuals will be come to light and that the necessary policies regarding these problems will be developed. In this research, semi-constructed interview stylewhich is from the qualitative research methods, was implemented. The dimension of these problems that 25 hearing-impaired individuals have, living in Sivas province was examined. In accordance with this purpose, in-depth interviews were conducted with the hearing impaired individuals in sign language and the data to be obtained were interpreted with descriptive analysis technique. In conclusion, it was reached that the hearing-impaired individuals maintained a self-closed life in the social sphere because they didn’t examine for not communicating in the healthcare field, they didn’t take suitable and sufficent education therefore they were inelligible for reading, writing and communicating in the field of education, they got into trouble in adaptation to the workplace environment and the system that the work needed in the business life and they didn’t have full knowledge of their legal rights in the field of judicial.
Keywords
- Acar, E. (2011). “İlköğretim Dönemi Koklear Implantlı Çocukların Sosyal Uyum Becerilerinin İncelenmesi”,
- Acar, E. (2011). “İlköğretim Dönemi Koklear Implantlı Çocukların Sosyal Uyum Becerilerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Akmeşe P. P. (2016). “Türk İşaret Dili (TİD) Eğitimi Ve Yüksek Öğretim Programlarında İşaret Dili Dersi”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(3):341-361.
- Arık, E. (2016). Geçmişten geleceğe Türk işaret dili araştırmaları. (Ed.) Ellerle Konuşmak: Türk İşaret Dili Araştırmaları, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- Arıkan, Ç. (2002). “Sosyal Model Çerçevesinde Özürlülüğe Yaklaşım”, Ufkun Ötesi Bilim Dergisi. 2,1.
- Aslan, M. ve Şeker, S. (2011). “Engellilere Yönelik Toplumsal Algı ve Dışlanmışlık Siirt Örneği”, Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Kocaeli.
- Atay, M. (1999). İşitme Engelli Çocukların Eğitiminde Temel İlkeler, Özgür Yayınları, İstanbul.
- Bahçeci, B. (2009). “Çok Engelli Çocuklara İletişim Becerilerinin Kazandırılmasında YoğunlaştırılmışKarşılıklı Etkileşim Yönteminin Etkililiğinin Değerlendirilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Çeliker, Z.P. ve Ege, P. (2005). “İşitme Engelli Çocukların Konuşmalarının Anlaşılabilirliğini Etkileyen Faktörler”, Ankara Üniversitesi Özel Eğitim Dergisi, 6 (1), 19-32.
- Elfenbein, J. L., Bentler, R. A., Davis, J. M. Ve Neibuhr, D. P. (1988). “Status of School Childrens Hearing Aids Relative to Monitoring Practices”, Ear and Hearing, 9, 212-217.
- Eren, S. (2012). “İlköğretim Düzeyindeki İşitme Engelli Öğrencilerin Sosyal Becerilerinin İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Genç, Y. (2016). Engellilerle Sosyal Hizmet, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
- Girgin, C. (2003). İşitme Engelli Çocukların Eğitimine Giriş, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
- Gürboğa, C. ve Kargın,T. (2003). “İşitme Engelli Yetişkinlerin Farklı Ortamlarda Kullandıkları İletişimYöntemlerinin/Becerilerinin İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36, 1-2. Kemaloğlu, Y. (2012). İşitme Engelliler Projesi Konuşma Notları. Ankara.
- Kemaloğlu, Y. (2014). “Konuşamayan İşitme Engellilerin (Sağırların) Tarihi”, KBB ve BBC Dergisi, 22(1): 14-28.
- Kemaloğlu, Y. (2016). “Türkiye’de Sağırlığın Görünürlüğü ve Toplumsal ve Eğitsel Sorunları ÜzerineDemografik Bir İnceleme. E. Arık (Ed.), Ellerle Konuşmak: Türk İşaret Dili Araştırmaları”, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2008). İşitme Engelliler Destek Eğitim Programı, Talim Terbiye Kurul Başkanlığı Yayını, Ankara.
- ÖZİDA, (2009). Özürlülük Eğitimi: Toplum Özürlülüğü Nasıl Anlıyor Temel Araştırması, Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayını, Ankara.
- Parlak, S. (2011). Türkiye’de İşitme Engelliliği ve İşletmelerdeki Danışmanlık Hizmetleri Üzerine Pilot Araştırma, Ekin yayınevi, Bursa.
- Sarıkaya, B. ve Börekçi, M. (2016). “İşitme Engelli Öğrencilerin Eğitiminde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Erzurum İli Örneği”, EKEV Akademi Dergisi, 177-194.
- Tüfekçioğlu, U. (2003). İşitme Engelli Çocuklar İçin Erken Dönem Okuma Yazma Eğitimi, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını, Eskişehir.
- TÜİK-ÖSBA (2010). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu, TÜİK Yayınları.
- Uludağ, A.(2011). “Hastane Hasta Hakları Kurullarının İletişim Sorunu İçerikli Başvurulara Bakışı:Konya Hastaneleri Örneği”, Türkiye Klinikleri J MedSci, 31(3):653-63.
- Uysal, A. (2010). “İşitme Engellilerde Türkçe Öğretimi, Sorunlar, Öneriler”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, H.İ., Akın, R., Gökçay, E. (2003). “Engelli Çocuğa Sahip Ailelerin Aile İşlevlerinin Değerlendirilmesi”, Gülhane Tıp Dergisi, 45(2): 156-164.
