Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı turizm ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi Türkiye için bölgesel düzeyde analiz etmektir. Çalışmada turizm ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yatay kesit bağımlılığını dikkate alan Pesaran (2007) CADF panel birim kök testi, Westerlund (2007) panel eşbütünleşme testi, Eberhardt ve Bond (2009);Eberhardt ve Teal (2010) AMG tahmincisi ile Dumitrescu ve Hurlin (2012) panel nedensellik testi kullanılmıştır. Çalışmanın analizi 2004-2014 dönemi için DOKAP illeri (Tokat, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Bayburt, Rize ve Artvin ) üzerine yapılmıştır. Çalışmada kullanılan değişkenlere ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’ten elde edilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre DOKAP illerinde turizmin ekonomik büyüme üzerinde istatistiki açıdan anlamlı ve pozitif etkileri bulunmaktadır. Nedensellik sonuçlarına göre ise DOKAP illerinde turizm ile ekonomik büyüme arasında tek yönlü bir nedensellik ilişkisi mevcuttur. Nedensellik ilişkisinin yönü ise turizmden ekonomik büyümeye doğrudur.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to analyse the relationship between tourism and economic growth for Turkey at the regional level. In the study, for this purpose, the relationship between tourism and economic growth is analyzed by using Pesaran (2007) CADF panel unit root test, Westerlund (2007) panel cointegration test, Eberhardt and Bond (2009);Eberhardt and Teal (2010) AMG estimator and Dumitrescu and Hurlin (2012) panel causality test over the period 2004-2014 in DOKAP provinces (Tokat, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Bayburt, Rize ve Artvin ). The data on the variables included in this study were obtained from Turkish Statistical Institute (TUİK). According to the findings of this study tourism have statistically significant and positive effects on economic growth in DOKAP provinces. The results of causality test show that there is unidirectional causality from tourism to economic growth in DOKAP provinces
Keywords
- Bahar, O. (2007). “Bölgesel Kalkınmada Turizm Sektörünün Ekonomik Açıdan Yeri ve Önemi”, Muğla
- Bahar, O. (2007). “Bölgesel Kalkınmada Turizm Sektörünün Ekonomik Açıdan Yeri ve Önemi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19).
- Bahar, O., & Bozkurt, K. (2010). “Gelişmekte Olan Ülkelerde Turizm-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Dinamik Panel Veri Analizi”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21(2), 255-265.
- Balıkçıoğlu, E., ve Oktay, K. (2015). “Türkiye'de Turizm Gelirleri ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Kamu Politikaları Doğrultusunda Değerlendirilmesi, Sosyoekonomi, (3), 113.
- Breusch, T. S. and Pagan, A. R. (1980). “The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification Tests in Econometrics”, Review of Economic Studies, 47, ss. 239-253.
- Büberkökü, Ö.(2016). “Ekonomik Büyüme ve Turizm İlişkisi: Yatay Kesit Bağımlılığına Karşı Dirençli PanelNedensellik ve Eşbütünleşme Testlerine Dayalı Küresel Bir Analiz”, Ekonomik Yaklaşım, 27(100), 177-206.Chang, Y. (2004). “Bootstrap Unit Root Tests in Panels with Cross Sectional Dependency”, Journal of Econometrics, Sayı: 120(2), 263-293.
- Çeken, H. (2008), “Turizmin Bölgesel Kalkınmaya Etkisi Üzerine Teorik Bir İnceleme”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 10, 293-306.
- Çimat, A., & Bahar, O. (2003). “Turizm Sektörünün Türkiye Ekonomisi İçindeki Yeri ve Önemi Üzerine Bir Değerlendirme”, Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(6).
- Çoban, O., & Özcan, C. C. (2013). “Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi (1963-2010)”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(1).
- Dam, M. M. (2014). “Sera Gazı Emisyonlarının Makroekonomik Değişkenlerle İlişkisi: OECD Ülkeleri için Panel Veri Analizi”, Adnan Menderes Üniversitesi SBE Yayımlanmamış Doktora Tezi, Aydın.
- Dumitrescu, E. ve Hurlin, C. (2012). “Testing for Granger Noncausality in Heterogeneous Panels”, Economic Modelling, 29, s. 1450-1460.
- Eberhardt, M. ve Bond, S. (2009). “Cross-Section Dependence in Nonstationary Panel Models: A Novel Estimator, MPRA Paper No. 17692, University Library of Munich, Germany.
- Eberhardt, M. ve Teal. F. (2010). “Productivity Analysis in Global Manufacturing Production, Economics Series Working Papers No. 515, Department of Economics, University of Oxford.
- Fayissa, B., Nsiah, C., & Tadesse, B. (2009). “Tourism and Economic growth in Latin American Countries (LAC): Further Empirical Evidence”, Department of Economics and Finance Working Paper Series.
- Göçer, İ. (2013). “Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri”, Maliye Dergisi, 165(2), 215-240.
- Gülbahar, O. (2009). “Turizmin Bölgelerarası Gelişmişlik Farklarını Gidermedeki Rolü (Türkiye Örneği)”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1).
- Khalil, S., Kakar, M. K., & Malik, A. (2007). “Role of Tourism in Economic Growth: Empirical Evidence from Pakistan Economy [with Comments],”The Pakistan Development Review, 985-995.
- Kızılgöl, Ö. ve Erbaykal, E. (2008). Türkiye'de Turizm Gelirleri ile Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bir Nedensellik Analizi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2).
- Kim, H. J., & Chen, M. H. ve Jang,S (2006). “Tourism Expansion and Economic Development: The Case of Taiwan”, Tourism Management, 27(5), 925-933.
- Özcan, C. C. (2015). “Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisinin Simetrik ve Asimetrik NedensellikYaklaşımı ile Analizi: Türkiye örneği”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (46), 177-199.
- Özdemir, A. R., & Öksüzler, O. (2006). “Türkiye’de Turizm Bir Ekonomik Büyüme Politikası Aracı Olabilir mi? Bir Granger Nedensellik Analizi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(16), 107-126.
- Pesaran M. H. (2007). “A Simple Panel Unit Root Test In The Presence Of Cross-Section Dependence”, Journal of Applied Econometrics, 22, ss. 265-312.
- Pesaran, M. H. (2004). “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”,Cambridge Working Papers in Economics, 435.
- Pesaran, M. H., & Yamagata, T. (2008). “Testing Slope Homogeneity in Large Panels”, Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
- Shahbaz, M., Kumar, R. R., Ivanov, S., & Loganathan, N. (2015). “Nexus Between Tourism Demand andOutput Per Capita with Relative Importance of Trade and Financial Development: A study of Malaysia”, University Library of Munich, Germany.
- Srinivasan, P., Kumar, P. S., & Ganesh, L. (2012). “Tourism and Economic Growth in Sri Lanka: An ARDL Bounds Testing Approach”, Environment and Urbanization Asia, 3(2), 397-405.
- Swamy, P.A.V.B. (1970), “Efficient Inference in a Random Coefficient Regression Model”, Econometrica, 38(2), 311 323.
- Tatoğlu, F. Y. (2013), İleri Panel Veri Analizi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbulTatoğlu, F. Y. (2017), Panel Zaman Serileri Analizi, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., İstanbul
- Westerlund, J. (2007). “Testing for Error Correction in Panel Data”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 69, 709-748.
- Wu, T. P., Wu, H. C., Liu, S. B., & Hsueh, S. J. (2017). “The Relationship Between International TourismActivities and Economic Growth: Evidence from China’s Economy”, Tourism Planning & Development, 1-Yavuz, N. Ç. (2006). “Türkiye'de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
- Yıldırım, J., & Öcal, N. (2004). “Tourism and Economic Growth in Turkey”, Ekonomik Yaklaşım, 15(52-53),
