Author :
Abstract
Bir insan topluluğunun devamlılığı ve istikrarı kültür sayesinde gerçekleştirir. İnsan türü, çevresel baskılara kendi yarattığı bir araçla, kültürle uyarlanma yolunu seçerek ayakta kalmış ve türünün devamını sağlamıştır. Kültür insanın yarattığı maddi, manevi her şeyi kapsar. Spor, temel kültürel değerleri kapsadığından, bu değerleri katılımcılara aktarma potansiyeline sahip, kültürel bir olgudur. Kültürel yapıyı oluşturan öğelerden biridir. Kültür ve spor birbirinden ayrılmayan bir bütünün parçaları halindedir. Her toplumda spor, kültürel özellikleri yansıtması açısından önemlidir. Mantıklı, kurallı, eğlendirici, sosyal ve kültürel aktiviteler olan sportif faaliyetler, kültürün bir parçası olarak, toplumun kültürel yapısı ile karşılıklı bir etkileşim içerisindedirler. Bu araştırmada, kültür ve spor kavramları ele alınmıştır. Kültür ve spor arasındaki ilişki irdelenmiştir. Spor üzerindeki kültürel etkiler belirlenmeye çalışılmıştır. Literatür taramasına dayalı araştırmada, spor faaliyetlerinin kültürel algısını ve kültürel etkilerini ortaya koymak amacıyla bazı başlıklar üzerinde durulmuştur. Bunlar Kültür kavramı, toplum ve kültürel yapı, spor ve fonksiyonları, kültür ve spor ilişkisidir. Sonuç olarak, günümüzde, gelişmişliğin göstergesi olarak görülen spor, içinde bulunduğu toplumun kültürel yapısından etkilenmekte ve bu yapıyı etkilemektedir. Toplumsal değişme sürecinde, değişmenin içeriğine bağlı olarak spor da değişiklik göstermiştir. Spor insanlık tarihinin her döneminde yapılmış olan bir faaliyettir. Toplum kültürünü yansıtması ve bu kültürü gelecek kuşaklara aktarabilmesi açısından önemli kültürel görevler üstlenmektedir.
Keywords
Abstract
A continuity and stability of human society takes place through culture. The human species has survived by choosing the way of adaptation with culture. Culture includes all material and spiritual things created by man. Sport is a cultural phenomenon that has the potential to transmit these values to the participant as it covers the basic cultural values. Sport is one of the elements that constitute the cultural structure. Culture and sport are a part of a whole that can not be separated from each other. Sporting activities are in a mutual interaction with the cultural structure of the society as part of the cultur. Sport is a logical, normative, entertaining, social and cultural activity that plays in an interactive atmosphere. In every society, sport is important in terms of reflecting its cultural characteristics. In this research, concepts of culture and sports have been discussed. The relationship between culture and sport has been examined. The cultural effects on the sport have been tried to be determined. Based on the research literature has tried to explain focusing on some of the topics to reveal the cultural perception and cultural effects of sportive activities. These; cultural concept, society and cultural structure, sport and sport functions, the relationship between culture and sport. As a result; the sport, which is seen as a sign of development, is influenced by the cultural structure of the society it is in and affects it. In the progress of the social change, dependant on the contents the change, sport has shown a change, too. Sport is an activity done in every period of human hisrory. It undertakes important cultural tasks in terms of reflecting the culture of society and transferring this culture to future generations.
Keywords
- Alpman, C. (1972). Eğitim Bütünlüğü İçinde Beden Eğitim ve Çağlar Boyu Gelişimi. Millî Eğitim Basımevi,
- Alpman, C. (1972). Eğitim Bütünlüğü İçinde Beden Eğitim ve Çağlar Boyu Gelişimi. Millî Eğitim Basımevi, İstanbul.
- Aydın, S. (2013). Kültür Kavramı. Handan Üstündağ (ed), Antropoloji içinde (23-46). Anadolu Üniversitesi Yayını, Eşkişehir.
- Bayraktar, C. (2003). Sosyal Yapı Özelliklerinin Spora Etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XVII, 1: 19-35.
- Celkan, H. Y. (1989). Eğitim Sosyolojisi. Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum
- Demirhan, G. (2003). Kültür Eğitim Felsefe ve Spor Eğitimi İlişkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 14, 2: 92-103. Doğan, M. (1990). Tarih ve Toplum. Rehber Yayınları, Ankara.
- Dönmezer, S. (1982). Sosyoloji. Savaş Yayınları, Ankara.
- Erbaş, M. K., (2016). Spor Tarihi. https://www.slideshare.net/shaker68/spor-tarihi-sport-history. Erişim Tarihi: 04.11.2017.
- Erdemli, A. (1990). Hümanizma Olarak Spor. Spor Bilimleri I. Ulusal Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, 11-22.
- Ergil, D. (1984). Toplum ve İnsan. Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara.
- Erkal, M., Güven, Ö., Ayan, D. (1998). Sosyolojik Açıdan Spor. Der Yayınları, İstanbul. Evliyaoğlu, G. (1971). Nerede Duruyoruz? Hareket Yayınları, İstanbul.
- Fişek, K. (1983). Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açısından Spor Yönetimi. AÜ SBF Yayınları, Ankara.
- Francis, M. (1969). Society and Culture. Prentice Hall, Inc. Englewood Cliffs, New Jersey.
- Grössing, S. (1991). Beden-Spor-Hareket. 1. Eğitim Kurumlarında Beden Eğitimi ve Spor Sempozyumu (19-21 Aralık, İzmir) Bildiri Kitabı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Okul İçi Beden Eğitimi Spor ve İzcilik Dairesi Başkanlığı, 47-54.
- Güvenç, B. (1985). Kültür Konusu ve Sorunlarımız. Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul. Güvenç, B. (1999) İnsan ve Kültür. Remzi Kitabevi Yayınları, İstanbul.
- Hall, E.T. (1976). Kültürler Niçin Çatışıyor?. (Çev. Y. İzbul). Physhology Today.Harris, M. (1991). Cultural Anthropology. Harper Collins Publishers, New York.
- İmamoğlu, A.F. (1992). İkibinli Yıllara Doğru Türk Sporu Üzerine Bazı-Gözlemler. G.Ü.Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 1.
- İzbul, Y. (1983). Kültür ve Kültürel Süreçler Üstüne. Çağdaş Eleştiri Dergisi, 2/6.
- Kaplan, Y., Akkaya, C. (2014). Spor Kültürü ve Türkiye'de Spor. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 2: 144-119.
- Knapp, C. and Leonhard, P. H. (1968). Teaching Physical Education in Secondary School. A Textbook on Instructional Methods. Mc Graw-Hill Book Company, New York.
- Koca, C. (2012). Sporda Sosyokültürel Boyutlar. Hayri Ertan (Ed.). Spor Bilimlerine Giriş içinde. Açık Öğretim Fakültesi, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eşkişehir.
- Kottak, P.C. (2002). Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış. (Çev. Serpil N. Altuntek, Balkı Aydın-Şafak, Dilek Erdal, Yılmaz S. Erdal , Serpil Eroğlu, Erhan G. Ersoy, Süreyya Özbek, Sibel Özbudun, Şebnem Pala, Gülfem Uysal, Ütopya yayınları, Ankara.
- Kurtkan, A. (1976). Sosyoloji. İ. Ü. Yayınları, İstanbul.
- Kuter, M., Kuter, Öztürk, F. (2003). Sporun Toplumsal Boyutu- Spor Kültürü. http:/ / www. Spor bilim.com. Kuter, M., Kuter, Öztürk, F. (2012). Toplumsallaşma ve Spor. http:/ / www. Spor bilim.com.
- Küçük, V. ve Koç, H. (2004). Psiko-Sosyal Gelişim Süreci İçerisinde İnsan ve Spor İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10: 131-141.
- Loy, S., W. (1981). Sport Culture and Society, Second Edition, Philadelphia.
- Ozankaya, Ö. (1984). Temel Toplumbilim Terimleri Sözlüğü. Savaş Yayınları, Ankara. Özbek, M. (2007). Dünden Bugüne İnsan. İmge Kitapevi Yayınları, Ankara.
- Öztürk, F. (1998). Toplumsal Boyutlarıyla Spor. Bağırgan Yayınevi, Ankara.
- Ramazanoğlu, F., Altungül, O., Özer, A. (2004). Sportif Açıdan Rekreasyon Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 2004, 176-179.
- Ramazanoğlu, F., Karahüseyinoğlu, M. F., Demirel E. T., Ramazanoğlu, M. O., Altıngül, O. (2005).
- Sporun Toplumsal Boyutlarının Değerlendirilmesi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları 2005, 153-157. Sevim, A., Şener, T. (2009). Spor Antropolojisi, Adli Bilimler Dergisi, 8, 2: 41-48.
- Turkay, H., Çeviker, A. (2016). Spotif Rekreasyon Kavramına Sosyolojik Bir Bakış. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18, 4: 99-108.
- Williams, R. (1993). Kültür. (Çev. S. Aydın). İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
- Yazıcı, A. G. 2014. Toplumsal Dinamizm ve Spor, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3, 1: 394-405.
- Yetim, A. (2016). Sporda Etkili İletişim. A.Azmi Yetim ve Recep Cengiz (ed.). Spor Yayınevi ve Kitabevi, Ankara.
- Yetim, A. (2011). Sosyoloji ve Spor. Berikan Yayınevi, Ankara.
- Yetim, A. (2000). Sporun Sosyal Görünümü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi (Gazi BESBD), V (2000), 1 :63-72.
- Yıldıran İ., Gültekin T. (2012). Anadolu Uygarlıklarında Spor. Spor Yayınevi Kitabevi, Ankara. http://www.nedir.com/beden-eğitimi-ve-sporun-özel-amaçları.
