Author :
Abstract
Bu araştırma, çalışanlarda örgütsel sessizlik, işe yabancılaşma ve örgütsel güven ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Kırıkkale Valiliği ve Valiliğe bağlı kamu kurumlarında çalışan 435 personele anket form uygulanmıştır. Uygulanan anket formda ikisi araştırmacı tarafından geliştirilen üç ayrı ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekler “Örgütsel Sessizlik Ölçeği”, “İşe Yabancılaşma Ölçeği” ve “Örgütsel Güven Ölçeği” dir. Elde edilen verilen SPSS 16.0 programında analiz edilmiş, ANOVA, t-testi, frekans, korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma bulgularında örgütsel sessizlik, işe yabancılaşma ve örgütsel güven alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Savunma amaçlı sessizlik, kabullenici sessizlik, koruma amaçlı sessizlik ve itaat edici sessizlik ile işe yabancılaşma arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Aynı zamanda, yöneticiye, çalışma arkadaşlarına ve kuruma duyulan güven ile örgütsel sessizlik ve işe yabancılaşma alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki olduğu gözlemlenmiştir. Araştırmada diğer elde edilen önemli bir sonuçta, katılımcıların demografik özellikleri ile örgütsel sessizlik, örgütsel güven ve işe yabancılaşmaları arasındaki bulunan anlamlı ilişkilerdir. Katılımcıların cinsiyeti, eğitim düzeyi, medeni durumları, çalışma süreleri, yaşları ile örgütsel sessizlik, örgütsel güven ve işe yabancılaşmanın bazı alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunurken, katılımcı çalışanların unvanları ile ilgili anlamlı farklılığa rastlanmamıştır.
Keywords
Abstract
This research focuses on the relationship of organizational silence and organizational trust among employees to work alienation. A survey was conducted to 435 staff working in the Governor’s Office of Kırıkkale and in the related public instituons. Three scales, two of which have been developed by the researcher herself, were applied in the survey. The data obtained from these three scales, “Organizational Silence Scale", "Work Alienation Scale" and "Organizational Trust Scale” were analyzed by ANOVA, t-test, frequency, correlation and multiple regression analysis in the SPSS 16.0. The findings related to the relationship between the organizational silence, organizational trust and sub-dimensions of work alienation are of significance. There are significant relationships between defensive silence, acquiescent silence, protective silence, submissive silence and work alienation. There is also a significant association between the sub-dimensions of the work alienation and trust in the institution and executives. The study also deals with the relationship of the demographic characteristics of the participants to the organizational silence, organizational trust and work alienation. While significant differences show up in the relationship of organizational silence and organizational trust and work alienation to the participants' gender, educational level, marital status, working hours and age, nothing significant is there with respect to the titles or positions of the participants.
Keywords
- ALBAYRAK, A.İ., (2005), “Çoklu Doğrusal Bağlantı Halinde En Küçük Kareler Tekniğinin Alternatifi Yanlı
- ALBAYRAK, A.İ., (2005), “Çoklu Doğrusal Bağlantı Halinde En Küçük Kareler Tekniğinin Alternatifi YanlıTahmin Teknikleri ve Bir Uygulama” Zonguldak Karaelmas Üniversitesi. Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 1, Sayı 1, 106-126
- AGUN, H., (2011), “Örgütsel Güven ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma” Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi,Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- BALTAŞ, A., (2000), “Ekip Çalışması ve Liderlik” (1. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- BİLDİK, B., (2009), “Liderlik Tarzları, Örgütsel Sessizlik Ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
- BROWN, P. and LEVINSON, S.C. (1987), “Politeness Model”, Cambridge University Press, (www.stanford.edu/.../Brown_Levinson_1987)
- BÜYÜKYILMAZ, O., (2007), “İşletmelerde Yabancılasmanın Sosyolojik Psikolojik Etkileri ve Türkiye TaşKömürü Kurumunda Bir Uygulama”. Yüksek Lisans Tezi, Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.ÇAKICI, A., (2007), “Örgütlerde Sessizlik: Sessizliğin Teorik Temelleri Ve Dinamikleri” Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, s.145-162.
- DOĞAN, N., ve BAŞOKÇU, O., (2010), “İstatistik Tutum Ölçeği İçin Uygulanan Faktör Analizi ve AşamalıKümeleme Analizi Sonuçlarının Karşılaştırılması”, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, Kış, 1(2), 65-71
- DYNE, L. V., S. ANG and C. B. ISABEL, (2003), “Conceptualizing Employee Silence and Employee Voiceas Multidimensional Constructs”, Journal of Management Studies, Vol 40, No 6, 1360-1392, (September). ERGİL, D., (2012), “Toplum ve İnsan: Toplumbilimin Temelleri”, Hayat Akdemi, İstanbul.
- EROĞLU, A. H., ADIGÜZEL, O. ve ÖZTÜRK, U. C. (2011), “Sessizlik Girdabı Ve Bağlılık İkilemi: İşgörenSessizliği İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi ve Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 2, 97-124.
- ERDOĞAN, E., (2011), “Etik Liderlik, Örgütsel Sessizlik ve Performans İlişkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Gebze İleri Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
- ESİN, P., (1982), “İş Bölümü, Yabancılaşma ve Sosyal Politika” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Yayın No:502.
- GÜNERİ, B. M. (2010), “Öğretim Elemanlarının Maruz Kaldıkları Yıldırma Davranışlarının İşe Yabancılaşmaya Etkisi” Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- HALAÇOĞLU, B., (2008), “Üniversitelerdeki Akademik Personelin Mesleki Yabancılaşma Düzeylerinin Çok Boyutlu İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- HANÇERLİOGLU, O., (1998), “Felsefe Sözlüğü”, Cilt 7.
- HIRSCHMAN, A. O., (1970), “Exit, Voice And Loyalty: Responses To Declines In Firms, Organizations And States”. Cambridge: Harvard University Press, USB.
- KAHVECİ, G., (2010), “İlköğretim Okullarında Örgütsel Sessizlik İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler”, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
- KÖKSAL, B.A., (1976), “İstatistik Analiz Metodları”, 3. Baskı, Çağlayan Kitap Evi, İstanbul.
- LEWİCKİ, R.J. and BUNKER, B.B., (1996), “Developing and Maintaining Trust in Work Relationships”,R.M. Kramer and R.T. Tyler (Ed.), (114-139). Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research. London: Sage Publications, Inc.
- MARX, K. (2000), “Yabancılaşma”, (Çev: Kenan Somer), Ankara: Sol Yayınları.
- MARX, K. and F. ENGELS., (2002), “Komünist Manifesto ve Komünizmin İlkeleri”, (Çev: Muzaffer Erdost). Ankara: Sol Yayınları.
- MARX, K. and F. ENGELS, (2004), “Alman İdeolojisi” (Çev: Sevim Belli). Ankara: Sol Yayınları. MARX, K., (1986), “Felsefe Yazıları”, (Çev: Murat Belge), Ankara Vakfı Yayınları, Ankara.
- MARX, K., (1993), “1844 El Yazmaları”, (Çev: Kenan Somer), Sol Yayınları, Ankara.
- MAYER, R., Davis J.H. and F.D SCHOORMAN (1995), “Integration Model Of Organizational Trust”, Academy of Management Review, Vol 20:3. 709-734.
- MORRISON E.W. and MILLIKEN F.J. (2003), “Speaking Up, Remaining Silent: The DynanMcs of Voice
- and Silence in Organizations”, Journal of Management Studies, Volume 40, No 6 (September), sp. 1353-1358.MORRISON E.W. and MILLIKEN F.J. (2000), “Organizational Silence: A Barrier to Change and Development in a Pluralistic World”, The Academy of Management Review, 25 (4), 706-725.
- MOTTAZ, C.J. (1981), Some Determinants Of Work Alienation, The Sociological Quarterly ; 515 -529
- MİNİBAŞ, J., (1993), “Yabancılaşma Kavramının İnclenmesi ve Banka Sektörüne Yönelik Bir Araştırma” Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE.
- MILLIKEN, F. J., and E.W.MORRISON, (2003), “Shades of Silence: Emerging Themes and FutureDirections for Research on Silence in Organizations” Journal of Management Studies, Cilt 40, Sayı 6 s. 1563- 1568.
- MILLIKEN, F. J., E. W. MORRISON and P. F.HEWLIN, (2003), “An Exploratory Study of EmployeeSilence: Issues that Employees Don’t Communicate Upward and Why”, Journal of Management Studies, Cilt 40, Sayı 6, 1453-1476, September.
- MISHRA, J., and MORRISSEY, M. A. (1990), “Trust in Employee/Employer Relationships, A Survey Of West Michigan Managers.” Public Personel Management, 19 (4): 443-463.
- MISHRA, A.K. (1996), “Organizational Responses to Crisis: The Centrality of Trust”, Kramer, Roderick M. and Thomas Tyler (eds.) Trust In Organizations. Newbury Park, CA: Sage. 261-287.
- ÖZBEK, M. F., (2011), “Örgüt İçerisinde Güven ve İşe Yabancılaşma İlişkisinde Örgüte Uyum SağlamanınAracı Rolü” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.16, S.1 s.231-248. ÖZYURT, C., (2005), “Modern Toplumun Çözümlenmesi” Açılım Kitap. Haziran, 1. Baskı, İstanbul.
- PARSAK, G., (2010), “Örgütlerde Yabancılaşma ve İş Tatmini İlişkisi: Çukurova Üniversitesi ÇalışanlarıÜzerinde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- PINDER, C.C. and HARLOS, K.P. (2001), “Employee Silence: Quiescence and Acquiescence As Responses to Perceived Injustice”, Research in Personnel and Human Resources Management, 20, 331-369.
- PODSAKOFF, P. M., S. B. MACKENZIE, J. B. PAINE and D. G. BACHRACH, (2000), “OrganizationalCitizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research”, Journal of Management, 26(3), 513–563.
- SEEMAN, M., (1983), "Alienation Motifs in Contemporary Theorizing: The Hidden Continuity of the Classic Themes" Sociological Quaterly, Vol 46, No3, s. 171 -184
- SİPAHİOĞLU, Z. S., (2007), “Bir Eğitim ve Yabancılaşma Metaforu Olarak Alt Kültürler-Amish Kültürü”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- ŞEHİTOĞLU, Y., (2010), “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Algılanan Çalışan Performansı İlişkisi”, Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknolojileri Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
- TEKİN, Ö. A., (2012), “Yabancılaşma ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler: AntalyaKemer’deki Beş Yıldızlı Otel İşletmeleri Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama”, Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- TOKGÖZ, E., (2012), “Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
- TOLAN, B., (2005), “Sosyoloji”, Gazi Kitabevi, Ekim. Ankara.
- TOLAN, B., (1996), “Toplum Bilimlerine Giriş”, Adım Yayıncılık, Ankara.
- UYSALER, A.L., (2010), “Örgütsel Yabancılaşmanın Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini Ve İşten Ayrılma Eğilimiİle Bağlantısı ve Yabancılaşma Yönetimi” Yüksek Lisans Tezi, Gebze Yüksek Teknolojileri Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
- ÜNVER, Ö., GAMGAM, H. ve ALTUNKAYNAK, B.,(2006), “Temel İstatistiki Yöntemleri”, 7.Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
- VAN DYNE, L., SOON A., and BOTERO I. C., (2003), “Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs”, Journal of Management Studies, 40-6, 1359-1392.
- WHITENER, Ellen M.Brodt, Susan E., Korsgaard, M. Audrey, Werner,Jon M, (1998); Managers As InitiatorsOf Trust: An Exchange Relationship Framework For Understanding Managerial Trustworthy Behavior”, The Academy of Management Review,23, 3.
- YANIK, C., (2012), “Örgütsel Sessizlik ile Güven Arasındaki İlişki ve Eğitim Örgütlerinde Bir Araştırma” Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensitütüsü.
- YAVUZ, K., (2003), “Din ve Güven” Ferda Erdem (Der.), Sosyal Bilimlerde Güven, Vadi Yayınları, Ankara, 27-53.
- YAZICIOĞLU, İ., (2009), “Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin Örgütsel Güven Duyguları ile İş Tatminive İşten Ayrılma Niyetleri Üzerine Bir Alan Araştırması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, www. isoder.org, Güz, C.8, S.30, 235-249.
- YAZICIOĞLU, Y., ve ERDOĞAN, S., (2004), “Spss Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri”, Ankara: Detay Yayıncılık.
- YILMAZ, E., (2006), “Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyinin Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özelliklerive Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- YÜCEL, Z. P., (2006), “Örgütsel Güven ve İş Tatmini İlişkisi ve Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
