Bu araştırmanın amacı; ortaokul öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile okul gelişimi arasında bir ilişkinin olup olmadığını belirlemektir. Araştırmanın verileri 2018-2019 eğitim öğretim yılında İstanbul ili Üsküdar, Kadıköy ve Ataşehir ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kamu ve özel okullarda çalışan öğretmenlerden elde edilmiştir. Araştırma verileri; Podsakoff, MacKenzie, Moorman ve Fetter (1990) ve Moorman (1991) tarafından geliştirilip kullanılan “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı” ölçeği ve ilköğretim okulu yöneticilerinin okul gelişimine etki düzeylerini ölçmek için Ünal, S. ve Gürsül, E. (2010) tarafından geliştirilmiş olan “Okul Gelişimi” ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırmada, öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ile okul gelişimi arasındaki ilişki düzeyinin belirlenmesi amaçlandığından dolayı araştırma modeli olarak nicel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya katılanlardan elde edilen verilerin analizleri SPSS programı aracılığıyla yapılmış, T-Testleri, Anova Analizleri, Korelasyon ve Regresyon analizleri ile bulgulara ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen analiz sonuçlarına göre; ortaokul öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışlarıyla okul gelişimi arasında pozitif yönde, orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmamızdaki regresyon analiz sonucuna baktığımızda ise; örgütsel vatandaşlık davranışlarının okul gelişimine pozitif yönde ve anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu görülmektedir ve örgütsel vatandaşlık davranışları, okul gelişiminin yordayıcısıdır. Elde etmiş olduğumuz bu bulgular araştırmanın hipotezlerini desteklemektedir.
Örgütsel vatandaşlık davranışları ve okul gelişimi eğitim kurumlarının etkin ve başarılı olabilmesinde oldukça önemli yere sahip kavramlardır. Bu anlamda eğitim kurumlarının gelişimlerinin üst düzeye yükseltilmesi için öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının geliştirilmesi için çaba sarf edilmelidir. Örgütsel vatandaşlık davranışları gelişen bireyler, çalıştıkları kurumun işleyişine katkı sunar ve kurumlarının gelişimine öncülük eder. Bu durum eğitim kurumları için de geçerlidir. Eğitim kurumlarında örgütsel vatandaşlık davranışı gelişen öğretmenlerin, okullarının gelişimine olumlu yönde katkıları olacaktır. Bu bağlamda öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışlarının geliştirilmesi için başta okul yöneticileri olmak üzere MEB tarafından yeni politikalar geliştirilerek seminer ve hizmet içi eğitimlerin düzenlenmesi kritik bir öneme sahiptir.
The aim of this study is to determine whether there is a relationship between secondary school teachers' organizational citizenship behaviors and school development.The data of the research were obtained from teachers working in public and private schools affiliated to the Ministry of National Education in Üsküdar, Kadıköy and Ataşehir districts of Istanbul province in the 2018-2019 academic year.The research data were obtained by using the "Organizational Citizenship Behavior" scale which is developed, used by Podsakoff, MacKenzie, Fetter (1990) and Moorman (1991) and the "School Development" scale developed by Ünal, S. and Gürsül, E. (2010) to measure the level of influence of primary school administrators on school development. As a survey model,quantitative survey model was used in the study because the study was aimed to determine the level of relationship between teachers' organizational citizenship behaviors and school development.The analyzes of the data obtained from the participants of the research were made through the SPSS program; findings were obtained with T-Tests, Anova Analyzes, Correlation and Regression analyses.According to the results of the analysis obtained in the research, a positive, moderately significant relationship was found between secondary school teachers' organizational citizenship behaviors and school development.When we look at the results of the regression analysis in our research, it is seen that organizational citizenship behaviors have a positive and significant effect on school development, and organizational citizenship behaviors are a predictor of school development.These findings we have obtained support the hypotheses of the research.
Organizational citizenship behaviors and school development are concepts that have a very important place in the effectiveness and success of educational institutions.In this sense, efforts needs to be made to raise the development of educational institutions to a higher level and to develop teachers' organizational citizenship behaviors.Individuals who develop organizational citizenship behaviors contribute to the functioning of the institution they work for and lead the development of their institutions.This also applies to educational institutions.Teachers who develop organizational citizenship behavior in educational institutions will contribute positively to the development of their schools.In this context, it is of critical importance to organize seminars and in-service trainings by developing new policies by the Ministry of National Education, especially school administrators in order to improve teachers' organizational citizenship behaviors.