Author:
Abstract
Göstergebilim göstergelerin analiz edilerek tüm faktörlerin sistematik olarak anlamlandırıldığı bir bilim dalıdır. Ferdinand de Saussure’nin dilbilim kuramının takipçisi Roland Barthes’in teorisi rastgele öğelerden yüksek sanat eserlerine kadar bir çok yapıtı göstergebilim alanına dahil etmiştir. Barthes’in teorisiyle anlamlandırma, işleyiş yapısını çözme ve gösterge analiz yöntemleri ortaya çıkmıştır. Yöntem doğrudan söylenenle dolaylı yoldan söyleneni açığa çıkartmaya odaklanmıştır. Bu yöntem, anlamlandırma ve anlama süreçleriyle beraber ana temanın yanı sıra gizli anlatıların da açığa çıkarılmasına olanak tanımaktadır. Makalede Geray Gençer’in 10 adet kitap kapağı tasarımı göstergebilimsel analiz yöntemiyle incelenerek örnek bir çalışma sunulması amaçlanmıştır. Makalede Geray Gençer’in tasarladığı kitap kapakları ile ilgili teorik bilgilerin elde edilmesi için literatür taraması, belirlenen “Yalnızlık Kederi, Ulusların Düşüşü, Yüzlerin ötesini gören adam, Bayan Ming’in Hiç Olmayan 10 Çocuğu, Yaz Yalanları, Dağın Sesi, Gerçekler Kırıldı, İtiraflar, Bir, İstanbul 2099” adlı kitapların kapak tasarımındaki göstergeleri çözümlemek için nitel araştırma yöntemlerinden biri olan Barthes’in göstergebilimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Bahse konu kapak tasarımları Barthes’ın “Gösterge”, “Gösteren”, “Gösterilen” den oluşan çözümleme yöntemi ile çözümlenmiştir. Roland Barthes’in kuramına dayanan yöntemle yapılan çözümlemede Gençer’in, içerikle imgeleri harmanlayarak yaptığı tasarımlarda fikirlere ve olgulara özenli bir yaklaşım sergilediği görülmektedir. İfade edenle ifade edilenler arasındaki nesnel seçicilik tasarımlara aktarılarak tasarımsal kurguda içerikle bağ kuran paradigmalara yer vermiştir. Tasarım pratiği iletişimi keşfetmeye odaklı olan Gençer'in tasarımlarında anlamlandırma konusunda özel çaba sergilediği, soyut kavramları kullandığı ve sıklıkla gönderme, atıflara başvurduğu görülmüştür. Yapılan çözümlemede kapak tasarımındaki göstergelerin yananlam ve düzanlam ilişkisi kurduğu, ortak göstergeler arasında yaratılan ortak bellekte dizge ve dizimsel bağlantı açısından yalınlık tercih edildiği ve tasarımların yapısalcılık temeline dayandığı ifade edilebilir.
Keywords
Abstract
Semiotics is a branch of science in which indicators are analyzed and all factors are systematically interpreted. The theory of Roland Barthes, a follower of Ferdinand de Saussure's linguistic theory, has included many works from random items to high art works in the field of semiotics. With the theory of Barthes, methods of making sense, solving the functioning structure and indicator analysis emerged. The method focuses on revealing what is said directly and what is said indirectly. This method allows to reveal hidden narratives as well as the main theme, along with the processes of making sense and understanding. In this article, it is aimed to present a sample study by examining 10 book cover designs of Geray Gençer with semiotic analysis method. In the article, literature review to obtain theoretical information about the book covers designed by Geray Gençer, determined "The Sorrow of Loneliness, the Fall of Nations, The Man Who Sees Beyond Faces, Miss Ming's 10 Children Who Never Was, Summer Lies, The Sound of the Mountain, The Truths Are Broken, Confessions" , Bir, İstanbul 2099”, one of the qualitative research methods, Barthes' semiotic analysis method was used to analyze the indicators in the cover design of the books. The aforementioned cover designs were analyzed by Barthes's analysis method consisting of "Signifier", "Signifier" and "Signified". In the analysis made with the method based on the theory of Roland Barthes, it is seen that Gençer displays a meticulous approach to ideas and facts in her designs by blending content and images. The objective selectivity between the expressive and the expressed was transferred to the designs, and included paradigms that connect with the content in the design fiction. It has been observed that Gençer, whose design practice is focused on exploring communication, makes a special effort to make sense of his designs, uses abstract concepts and frequently resorts to references and references. In the analysis, it can be stated that the signs in the cover design establish a connotation and denotation relationship, simplicity is preferred in terms of string and syntactic connection in the common memory created between the common signs, and the designs are based on structuralism.