Author:
Abstract
Çalışmada Selçuklu ve Osmanlı dönemi cami mimarisi estetik açıdan değerlendirilmeye çalışılmış ve karşılaştırmalı bir yaklaşımla ele alınmıştır. Çalışmada her iki devlet döneminde ortaya koyulan cami mimarisinin üzerinde etkili olan dini ve dönemsel özellikler vurgulanmıştır. Tasarlanan camilerde Türk- İslam mimarisi Allah’ı taklit ederek güzele ulaşma fikriyle yola çıkan ve daha sonra estetik kaygıları da içine alan bir gelişim evresi Selçuklular döneminden başlamaktadır. Osmanlı dönemini ele aldığımızda Türk-İslam mimarisi eserlerin özellikle Mimar Sinan döneminde doruğa ulaştığı görülmektedir. Mimar Sinan döneminde pek çok eser ortaya koyulmuş ve özellikle simetri anlayışı bu döneme damga vurmuştur. Genel çerçevede Selçuklu ve Osmanlı dönemi mimarisi değerlendirildiğinde en önemli farklılığın simetri olduğu görülmüştür. Bunun en önemli nedeni, simetrinin, diğerlerinden farklı olarak camilerin tüm mekânlarını etki edecek düzeyde bir unsur olmasıdır. Ayrıca çalışmanın sonunda, estetik kaygılarla yapılsa da Selçuklu camilerinin genellikle aşamalı olarak inşa edilmesi ve farklı mimarlar tarafından yapılması nedeniyle organik bütünlüğünü koruyamadığı buna karşın Osmanlı camilerinin belirli bir planla yapıldığından daha estetik görünüme sahip olduğu tespit edilmiştir
Keywords
Abstract
This study aimed to determine and compare the aesthetics of Seljuk and Ottoman mosques in terms of architecture and the most important features of both religious architectures were presented with a comparative approach. In the study, the religious and periodical features being effective on the mosque architecture, which were revealed in both state periods, were emphasized. Starting with the idea of achieving beauty by imitating Allah, Turkish-Islamic architecture started to design mosques with aesthetic concerns starting from the Seljuk period. The architecture of the Turkish-Islamic mosque has reached its peak in aesthetic terms during the reign of Mimar Sinan. The main reason for this is the application of symmetry in all the mosques. This situation also shows the most important difference between Seljuk mosque architecture and Ottoman mosque architecture. As a result, albeit being built with aesthetic concerns, Seljuk mosques could not preserve their organic integrity since they were built gradually and built by different architects; on the other hand, Ottoman mosques had more aesthetic appearance than they were built with a specific plan.