Author:
Abstract
Halk müziğinde bağlama ile yapılan açış icrası günümüzde önemini korumaktadır. Gelenekte usta-çırak ilişkisi çerçevesinde gözleme dayalı olarak yapılan bu icra türünün nasıl bir değişime uğradığının analizi ve nasıl bir öğrenim yöntemi gerektirdiği bir problem olarak devam etmektedir. Günümüzde şehirleşmenin ve teknolojide gelişmenin bir sonucu olarak, farklı enstrümanlar ile bulunulan ortak icra performanslarında, çeşitli icra üsluplarının birbirini etkilediği ve bu etkinin bağlama açışlarında da kendini göstererek üslup değişimlerine yol açtığı gözlemlenmiştir. Kendisinden sonra seslendirilecek olan eseri hissettirmek amacıyla yapılan bir icra türü olan yol gösterme, zamanla yol göstermek istenilen eserin makam, dizi ve ritim gibi belli kalıplarını bünyesinde barındıran, daha serbest bir müzik formuna dönüşmüştür. Bu doğrultuda, açışlar hakkında yazılan tez, makale, bildiri, kitap ve dergiler araştırılmış ve usta icracılarla görüşmeler yapılarak, incelenmek üzere belirlenen açış icra kayıtları notaya aktarılmıştır. Sonuç olarak; bağlama sazıyla yapılan açışların üslubu, özgünlüğü, taklit edilerek yeniden üretilmesi dikkate alındığında müzik terminolojisinde yeni kavramlara ihtiyaç duyulduğu, bağlamada yeni bir icra anlayışının oluştuğu ve buna bağlı olarak yeni öğrenim biçimlerinin geliştirilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Bu tespitlerle, kültür değerlerimizden biri olan açış geleneğinin devamlılığını sağlayabilmek ve geleceğe aktarımda bir köprü olabilmek için, analizlerden elde edilen bulgular yoluyla açış konusu inceleme altına alınmıştır.
Keywords
Abstract
The opening performance with the bağlama in folk music maintains its importance today. The analysis of how this type of performance, which is based on observation within the framework of the master-apprentice relationship in the tradition, has undergone changes and what kind of learning method this performance requires continues to be a problem. Today, because of urbanization and development in technology, it has been observed that various performance styles affect each other in joint performances with different instruments, and this effect also manifests itself in style variations, leading to stylistic changes. Leading the way, which is a type of performance to make the work that will be performed next get noticed, has, over time, turned into a freer musical form that includes certain patterns such as mode, scale and rhythm of the work that is intended to be played next. To this end, theses, articles, papers, books and journals written about the openings were researched and the recordings of the opening performances examined were transferred to the notes by making interviews with master performers. As a result, considering the style, originality and reproduction by imitation of the openings made with the baglama instrument, it has been determined that new concepts are needed in music terminology, that a new understanding of performance is formed in baglama and that new learning styles should be developed accordingly. With these findings, in order to ensure the continuity of the opening tradition, which is one of our cultural values, and to form a bridge to the future, the opening subject has been examined through the findings obtained from the analysis.