ANALYTICAL HIERARCHY PROCESS (AHP) BASED PRIORITY EVALUATION OF QUALITY CRITERIA FOR URBAN PARKS: KONYA CITY SAMPLE
Author:
Abstract
İnsanı kentin yoğun, stresli, kalabalık ve gürültülü ortamından uzaklaştıran, çeşitli aktif ve pasif rekreasyon olanakları sağlayan, toplum için vazgeçilmez bir alan olan kent parkları, kentsel açık yeşil alanların en önemli unsurudur. Bu bağlamda kent parklarının nitelikli ve tercih edilebilir alanlar olması için doğru planlanması, sürekliliğinin sağlanması için fonksiyonel ve estetik açıdan güçlü bir tasarıma sahip olması büyük önem taşımaktadır. Kent parklarının halk memnuniyetini ve tercih edilebilirliğini etkileyen kalite kriterlerinin önceliklendirilmesi, planlama ve tasarımın belirlenmesinde öncelikli konu olmaktadır. Bu çalışmada, Konya'nın (Türkiye) farklı sosyo-demografik özelliklere sahip üç bölgesindeki kentsel parklar için dört kalite kriteri arasında öncelik sıralamasını belirlemek için bir anket kullanılmıştır. Bu kriterler konfor ve imaj, sosyallik, kullanımlar ve aktiviteler ile erişilebilirliktir. Araştırmanın temel amacı, park kullanıcılarının tercihlerine göre kent parklarının planlama, tasarım ve revizyon süreçlerine bir altlık oluşturmaktır. Sonuçlar, ikili karşılaştırma tekniği olan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) yardımıyla değerlendirildi. Sonuçlar, kalite kriterleri sıralamasında 0.550 ağırlık ile konfor ve imaj ilk sırada yer aldığını göstermektedir. Bunu sırası ile 0.246 ağırlıkla sosyallik, 0.147 ağırlıkla kullanımlar ve aktivite ve 0.057 ağırlıkla erişilebilirlik izlemiştir. Genç ve yaşlı nüfus yoğunluğunun ve halkın gelir düzeylerinin herhangi bir yöredeki bir kent parkının önceliğini etkilediği görülmektedir.
Keywords
Abstract
Urban parks, which are the most important elements of urban open green areas, are indispensable. They take people away from the dense, stressful, and noisy environment of cities and provide them with various active and passive recreational opportunities. It is of great importance that urban parks are planned correctly for being qualified as preferable areas. And they have a strong functional and aesthetic design so that they remain preferred. Therefore, prioritizing the quality criteria affecting the public satisfaction of urban parks is crucial in the planning and design stages. This study employed a questionnaire to determine the priority ranking among four quality criteria for urban parks in three regions of Konya (Turkey) with different socio-demographic characteristics. These criteria are comfort and image, sociability, uses and activity, and accessibility. The main research goal was to create a base for planning, design, and revision processes of urban parks by preferences of park users. The results were evaluated with the help of Analytical Hierarchy Process (AHP), a pairwise comparison technique. The results show that comfort and image take the first place in the quality criteria ranking with a weight of 0.550 weight. This was followed by sociability with a weight of 0.246, uses and activity with a weight of 0.147 and accessibility with a weight of 0.057. It is suggested that the density of young and old population and levels of income of the public effect priority of an urban park in any locality.