Author:
Abstract
Gaziantep’in merkezinde yer alan Tütün Han’ın tarihi 18. yüzyılın başlarına kadar dayanmaktadır. Yapı, Osmanlı döneminde tüccarlar tarafından tütün alınıp satılan bir mekân olarak kullanılmış, günümüzde ise bazı hediyelik eşyaların satıldığı dükkânların ve kafenin bulunduğu bir yapıya dönüştürülmüştür. Tarihi yapıların zamanın değişen ihtiyaçlarına ve konfor koşullarına cevap verebilmesi ve içinde bulunduğu bağlamın sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için yeni işlevlere uyarlanması ve bunun sonucunda yeni eklentiler alması kaçınılmaz olabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, 2007 yılında restorasyonu tamamlanan Tütün Han’ın işlev değişikliğinden sonra bir bölümünün kafe olarak kullanılmasının doğurduğu ihtiyaçları karşılamak ve çevresindeki yapılaşmaların tarihi dokunun algılanabilirliğini yitirmesini ortadan kaldırmak için orta avluda bir çağdaş çatı eki tasarımı önerisi sunmaktır. Çalışma kapsamında tarihi yapıya yeni ek yapılması ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuat, tüzük, bildirge ve standartlar detaylı olarak incelenmiş, literatür ve arşiv taraması yapılmıştır. Böylece, bahse konu mevzuat ve standartlar doğrultusunda tarihi bir yapıda ideal bir çatı ekinin parametreleri belirlenmiş, Tütün Han özelinde projelerinin incelenmesiyle ve mevcut bina analizleriyle örneklendirilmiştir. Sıcak kuru iklim bölgesinde yer alan Gaziantep ilindeki tarihi bir han yapısı için geliştirilen bu araştırmanın, günümüz konfor koşulları gereği orta avlusu kapatılmak istenen benzer iklim koşullarındaki tarihi yapılar için de örnek olması amaçlanmıştır.
Keywords
Abstract
The history of Tutun Han, located in Gaziantep city center, is dated to the beginning of the 18th century. The building was used as a place where tobacco was bought and sold by merchants during the Ottoman period and has been transformed into souvenir stores and a cafe at present. To respond to the changing needs and comfort conditions of the time and to ensure the sustainability of the context, it might be inevitable that historical buildings be adapted to new functions, and as a result, they might receive new additions. Hence, this study aims to suggest a contemporary roof addition proposal to cover the central courtyard of Tütün Han after its refurbishment to be used as a café in 2007, to meet its current needs and to eliminate the loss of perceptibility of the historical texture of the surrounding buildings. In the context of this research, national and international regulations, rules, charters, and standards related to new additions to historic buildings have been investigated in detail, in addition to literature and archival research. Thus, in line with the mentioned regulations and standards, parameters for ideal roof additions to historic buildings have been determined, and it has been exemplified in Tutun Han building by condition analyses and examining of its projects. This research, developed for a historical han, located in Gaziantep, a hot dry climate zone, is intended to be an example for other historical buildings in similar climatic conditions with central courtyard plan type intended to be closed to adapt to today's comfort conditions.