2009 EKONOMİK KRİZİNİN VE 2007 YILI MEVZUAT DEĞİŞİKLİĞİNİN TÜRKİYE’DE KATASTROFİK SAĞLIK HARCAMASI YAPAN HANE ORANI ÜZERİNE ETKİSİ
Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, 2009 ekonomik krizinin ve 2007 yılında yapılan birinci basamak sağlık hizmetlerinin ücretsiz olmasına ilişkin yapılan mevzuat değişikliğinin Türkiye’de katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranı üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Bu kapsamda, çalışmada 2002-2016 yılları arası katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranı verileri kesikli zaman serisi analizi (interrupted time series anaysis) yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, 2009 ekonomik krizi öncesi dönemde katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranında anlamlı bir düşüş trendinin olduğu bulunmuştur. 2009 ekonomik krizi istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte, 2010 yılı sonuna kadar katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranına azaltıcı etkide bulunurken, 2011 yılı ve sonrası dönemde artıcı etkide bulunmuştur. 2007 yılındaki mevzuat değişikliğinin ise, yine istatistiksel olarak anlamlı olmamakla birlikte, 2007 ve 2008 yıllarında katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranı üzerinde azaltıcı etki yaptığı bulunurken 2009 yılı sonrası dönemlerde artırıcı etkide bulunduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, 2009 ekonomik krizinin ve 2007 mevzuat değişikliğinin Türkiye’de katastrofik sağlık harcaması yapan hane oranı üzerinde önemli etkilerinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to reveal the impacts of 2009 economic crisis and 2007 legislation ammendment on the rate of households with catastrophic health expenditures in Turkeye. In this context, the household rate with catastrophic health expenditures between 2002 and 2016 in the study was analyzed through interrupted time series analysis method. As a result of the analysis, it was found that there was a significant decline in the rate of households that make catastrophic health expenditures in the pre-2009 economic crisis period. While the impacts were not statistically significant, 2009 economic crisis was found to have a decreasing impact on the rate of housesolds with catastrophic heallth expenditures until the end of 2010, but 2009 economic crisis was found to have an increasing impact in the 2011 and later period. It was found that the legislative amendments in 2007, while not being statistically significant, also had a decreasing effect on the rate of households making catastrophic health expenditure in 2007 and 2008, and it was found to have an increasing effect on it in the periods after 2009. As a result, it is conluded that there were not any significant impacts of 2009 economic crisis and 2007 legislation ammendment on the rate of households with catastrophic health expenditures in Turkey.
Keywords
- Atasever, M.; Karaca, Z.; Sanisoğlu, S.Y.; Alkan, A. & Bağcı, H. (2018). “Türkiye’de Katastrofik Sağlık
- Atasever, M.; Karaca, Z.; Sanisoğlu, S.Y.; Alkan, A. & Bağcı, H. (2018). “Türkiye’de Katastrofik SağlıkHarcamaları ve Sağlık Hizmetlerinden Memnuniyet Oranı ile İlişkisi”, Ankara Meical Journal, 18(1):22-30.
- Bernal, L.J.; Cummins, S. & Gasparrini, A. (2017). “Interrupted Time Series Regression for the Evaluation of Public Health Interventions: A Tutorial”, Int J Epidemiol, 46(1):348-355.
- Chochrane Rewiew Group. (2017). Interrupted Times Series (ITS) Analyses, Erişim: 9 Ağustos 2017, https://epoc.cochrane.org/sites/epoc.cochrane.org/files/public/uploads/Resources-for-
- Cutler, D.M.; Knaul, F.; Lozano, R.; Méndez, O. & Zurita, B. (2000). Financial Crisis, Health Outcomes and Aging: Mexico in the 1980s and 1990s, NBER Working Paper No. 7746.
- Demir, H. & Kurt, M.E. (2017). “Yolsuzluk ve Katastrofik Sağlık Harcamaları”, Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 7(14):363-384.
- Hotchkiss, D.R. & Jacobalis, S. (1999). “Indonesian Health Care and the Economic Crisis: Is Managed Care the Needed Reform?”, Health Policy, 46:195-216.
- HPC (Healthy Public Policy). (2011). Social Environments and Health, Alberta Health Services, Edmonton.
- Koçkaya, G. (2017). “Türkiye Sağlık Politikalarının Katastrofik Harcama Yapan Hanelere Etkisi”, Fiscaoeconomia, 1:15-20.
- Köktaş, A.M. & Eren, A.A. (2017). “Katastrofik Sağlık Harcaması: Literatür Taraması”, Fiscaoeconomia, 1:1-4.
- Mladovsky, P.; Srivastava, D.; Cylus, J.; Karanikolos, M.; Evetovits, T.; Thomson, S. & McKee, M. (2012a). “Health Policy in The Financial Crisis”, EORUHEALTH, 18(1):3-6.
- Mladovsky, P.; Srivastava, D.; Cylus, J.; Karanikolos, M.; Evetovits, T.; Thomson, S. & McKee, M.(2012b). Health Policy Responses to the Financial Crisis in Europe. Policy Summary 5, World Health Organization and European Observatory on Health Systems and Policies.
- Sağlık Bakanlığı. (2007). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Doğrudan Hizmet Alımı YoluylaSunulması ve Ücretsiz Olması Hakkında Genelge, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
- Thomas, S.; Keegan, C.; Barry, S.; Layte, R.; Jowett, M.; Portela, C. & Normand, C. (2012). Resilience ofthe Irish Health System: Surviving and Utilising the Economic Contraction, Year 1 Report of the Resilience Project, Health Research Board.
- Tokatlıoğlu, Y. & Tokatlıoğlu, İ. (2013). “ Türkiye’de 2002-2011 Yılları Arasında Katastrofik Sağlık Harcamalarının Yoksulluk Yaratma Kapasitesi”, Ekonomik Yaklaşım, 24(87):1-36.
- Tokatlıoğlu, Y. & Tokatlıoğlu, İ. (2018). “ Türkiye’de Katastrofik Sağlık Harcamaları ve Bu Harcamaları Belirleyen Faktörler: 2002-2014 Dönemi”, Sosyoekonomi, 26(35):59-78.
- Tuncay, B. (2017). “Katastrofik Sağlık Harcamaları Çalışması: TÜİK Verileri Işığında Anket Tasarımında Kullanılan Varsayımlar-1”, Fiscaoeconomia, 1:21-23.
- TÜİK. (2017). Türkiye’de Katastrofik Sağlık Harcamaları, 2002-2016, Türkiye İstatistik Kurumu.
- Wagner, A.K.; Soumerai, S.B.; Zhang, F. & Ross-Degnan, D. (2002). “Segmented Regression Analysis ofInterrupted TimeSeries Studies in Medication Use Research”, Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics, 27:299-309.
- Xu, K. (2005). Distribution of Health Payments and Catastrophic Expenditures Methodology, Discussion Paper, Number 2, World Health Organization, Geneva.
- Xu, K.; Evans D.B.; Kawabata, K.; Zeramdini, R.; Klavus, J. & Murray, C. (2003). “Household Catastrophic Health Expenditure: A Multicountry Analysis”, Lancet, 362:111-117.
- Yereli, A.B.; Koçtaş, A.M. & Selçuk, I.Ş. (2014). “Türkiye'de Katastrofik Sağlık Harcamalarını Etkileyen Faktörler”, Sosyoekonomi, 22(22):273-296.
