Kıbrıs Türklerinin Eğitiminde Kıbrıs Türk Kültür Derneği’nin Desteği: 1953 Yılı Baf ve Mağusa Okulları Örneği
Author :
Abstract
Kıbrıs adası, 1571 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilerek Türk hâkimiyetine girmiştir. Adada Osmanlı idaresi, 1878 yılında yapılan antlaşma ile adanın İngiliz yönetimine devredilmesine kadar devam etmiş, Lozan Antlaşması ile adada İngiliz hakimiyeti resmen kabul edilmiştir.
Kıbrıs adasında yaşayan Türk ve Rum toplumlarına karşı adanın İngiliz yönetiminin yanlı politikası dikkat çekmektedir. İngilizler özellikle Türk toplumunun milli kimliğini zayıflatmak maksadıyla girişimlerde bulunmuştur. İngilizler, 1952 yılında çıkardıkları Tali Okullar Kanunu ile Türk okulları üzerinde denetimlerini artırmayı hedeflemişler, Türk okullarına maddi yardım sağlayarak bu kurumları kontrol altına almaya çalışmışlardır. Bu girişimleri Baf ve Mağusa’de beklenen sonucu vermemiştir.
Türkiye’nin Kıbrıs’taki Türklere yaptığı yardımlar, Türkiye’de faaliyet gösteren Kıbrıs Türk Kültür Derneği aracılığıyla yönlendirilmiştir. Dernek, Kıbrıs Türkleri ile Türkiye arasındaki bağın sürdürülmesi ve güçlendirilmesi adına önemli bir rol üstlenmiştir. Türkiye’nin desteğiyle ve halkın bağışlarıyla ayakta duran Baf ve Mağusa’daki Türk okulları, İngiliz kontrolünü kabul etmeyerek millî eğitim anlayışını korumuşlardır.
Bu çalışmada, Türkiye’nin Kıbrıs Türk eğitimine verdiği destek ile birlikte bu süreçte Kıbrıs Türk Kültür Derneği’nin desteği, Türkiye’den Kıbrıs’a öğretmenler gönderilmesi ve bu sürecin Kıbrıs Türk toplumunun kimliğini muhafaza etmedeki önemi ele alınmaktadır.
Keywords
Abstract
The island of Cyprus was conquered by the Ottoman Empire in 1571 and came under Turkish rule. Ottoman rule continued on the island until 1878, when Cyprus was transferred to British control under an agreement. British sovereignty over the island was formally recognized by the Treaty of Lausanne.
The British administration on the island pursued a biased policy against the Turkish and Greek communities living in Cyprus. In particular, British officials attempted to weaken the national identity of the Turkish community. With the Primary Education Schools Law, which came into force in 1952, the British sought to strengthen their control over Turkish schools and attempted to bring them under British supervision by providing financial assistance to these institutions. However, these efforts did not yield the expected results, especially in Baf and Gazimağusa.
The assistance provided by Turkey to the Turks of Cyprus was coordinated through the Cyprus Turkish Cultural Association. The association played a significant role in maintaining and strengthening the ties between the Turkish Cypriots and Turkey. The Turkish schools in Baf and Famagusta, which survived through Turkey’s support and public donations, refused to accept British control and preserved their national educational principles.
This study examines Turkey’s support for Turkish Cypriot education, the role of the Cyprus Turkish Cultural Association in this process, the dispatch of teachers from Turkey to Cyprus, and the importance of these efforts in preserving the national identity of the Turkish Cypriot community.
