Author :
Abstract
|
Çağlar boyunca, farklı medeniyetlerde, toprak, vericilik ve üretkenlik bakımından kadına benzetilmiştir. Kadın ve toprak analojisi, bu makalede toplumsal cinsiyet bağlamında ağırlıklı olarak bir eser baz alınarak incelenmiştir. Yazarı antropolog Carol Delaney olan eserin adı “Tohum ve Toprak / Türk Köy Toplumunda Cinsiyet ve Kozmoloji”dir. Delaney, seksenli yılların başında Orta Anadolu’da Ankara dolaylarındaki Gökler Köyü’nde iki yıl boyunca kalarak köy halkını ve onların yaşamlarını gözlemlemiştir. Kitap, bu gözlemlere dayanılarak oluşturulmuş ve farklı kaynaklarla beslenmiştir. Kadın ve toprak konusu, kökenleri, kadim medeniyetlere dayanan ve pek çok bağlantıya sahip derin analojiler sunmaktadır. Bu analojiler, makalede; “Ekim, Üretkenlik, Hasat”, “Ev, Ocak, Üretim”, “Yer: Ana, Gök: Baba” başlıkları altında değerlendirilmektedir. Ayrıca bununla bağlantılı olarak ataerkillik ve anaerkillik düşüncelerinin ve hayat tarzının, toprağın dönüştürülüp temellük edilmesinde ne gibi rol oynadığına da değinilmektedir. Bu bağlamda kadın, toprak ve tohum meselesi dikkate değer bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Makalede, analojilerin, toprak anadan sınırsızca verim alma zorunluluğundan uzak tutularak kullanıldığında, kozmoloji ile bağ kurma gibi bir işlevi olduğuna ve bu bağın insan ve doğa ilişkisini kuvvetlendirerek doğaya duyulan saygı ve sevgiyi arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca “toprak” olarak görülen kadının kendi bedeni/toprağı üzerinde dahi söz hakkının olmadığı, kadının sistem içindeki emeğinin dahi farkında olamayacak kadar özgüvensiz hale getirildiği vurgulanmıştır. Makale nitel bir çalışma olup, sahada araştırma yapan bir antropoloğun eserindeki analojiler baz alınarak hazırlanmıştır. Savunulan görüşü desteklemek amacıyla farklı kaynaklardan da faydalanılmıştır. Makalenin amacı, sözü edilen analojilerin farklı zaman dilimlerinde farklı toplumlardaki kullanımlarına da değinilerek Delaney’in çok ses getiren bu kitabı üzerinden Anadolu’nun kadın ve toprağa ilişkin kültürel birikim ve söylemlerinin izleri sürülerek literatüre farklı bir pencereden katkı sunmaktır. |
Keywords
Abstract
|
Throughout the ages, in different civilisations, soil has been compared to woman in terms of fertility and productivity. In this article, the analogy of woman and soil is analysed in the context of gender mainly on the basis of a work. The author is anthropologist Carol Delaney and the title of the work is ‘Seed and Soil / Gender and Cosmology in Turkish Village Society’. Delaney spent two years in the Gökler Village around the city Ankara in Central Anatolia in the early eighties, observing the village people and their lives. The book is based on these observations and is informed by various sources. The subject of women and land presents profound analogies with many connections that have their origins in ancient civilisations. In the article, these analogies are described as ‘Sowing, Productivity, Harvest’, ‘Home, Hearth, Production’, ‘Earth: Mother, Sky: Father’. In addition, the role of patriarchy and matriarchy ideas and lifestyles in the transformation and appropriation of land is also discussed. In this context, the issue of women, land and seed emerges as a noteworthy topic. The article concludes that analogies, when used without the obligation to get unlimited yield from mother earth, have the function of establishing a connection with cosmology and that this connection strengthens the relationship between human and nature and increases respect and love for nature. It is also emphasised that women, who are seen as ‘soil’, do not even have a say over their own body/land, and that women are made too insecure to be aware of their labour within the system. The article is a qualitative study and is based on the analogies in the work of an anthropologist conducting research in the field. Different sources were also utilised to support the argument. The aim of the article is to contribute to the literature from a different perspective by tracing the cultural accumulation and discourses of Anatolia regarding women and land through Delaney's book, which has made a lot of noise by mentioning the use of these analogies in different societies in different time periods. |
