Orta Asya’da konar-göçer bir yaşam tarzına sahip olarak, boylar halinde yaşayan Türklerde boy mensubiyeti ön planda tutulmaktaydı. Fakat Türkler arasında İslamlaşma süreci ile beraber dinin ön plana çıktığı bir döneme girilmiştir. Osmanlı Dönemi bu sürecin en baskın şekilde hissedildiği, Türk etnik kimliğinin dini mensubiyetlerin çok gerisinde kaldığı bir dönem olmuştur. Bu gelişmede dini etkenlerin yanında devşirme sisteminin sonucu olarak bürokraside gayri Türk unsurların baskın hale gelmesinin de etkili olduğu söylenebilir. Osmanlılar döneminde Türk kimliğine yönelik yaklaşımlar konusunda bazı çalışmalar yapılmışsa da yeterli olduğunu söylemek mümkün değildir. Bu bağlamda mevcut çalışma ile bu konudaki eksikliklere bir nebze olsun katkı vermek amaçlanmıştır. Çalışma esnasında araştırma eserler yanında arşiv kaynaklarından da yararlanılmıştır. Edebiyatçı, tarihçi, idareci vb. farklı kesimlerden ve farklı dönemlerden aydınların ulaşılabilen çalışmaları karşılaştırılarak Osmanlı döneminde farklı zaman dilimlerinde aydınlar arasında Türk kimliğine yönelik yaklaşımlar ve nedenleri irdelenmeye çalışılmıştır. |
Tribe affiliation was prioritized among the Turks who lived as tribes and had a nomadic lifestyle in Central Asia. However, with the Islamization process among the Turks, a period in which religion came to the fore was entered. The Ottoman Period was a period when this process was felt most dominantly and Turkish ethnic identity lagged far behind religious affiliations. It can be said that in addition to religious factors, the dominance of non-Turkish elements in the bureaucracy as a result of the devshirme system was also effective in this development. Although some studies were carried out on approaches to Turkish identity during the Ottoman period, it is not possible to say that they are sufficient. In this context, the current study aims to contribute to the deficiencies in this regard to some extent. During the study, archival sources as well as research works were used. Literary, historian, administrator, etc. By comparing the accessible works of intellectuals from different segments and different periods, the approaches and reasons for Turkish identity among intellectuals in different time periods during the Ottoman period were tried to be examined. |