Süt Hısımlığı ile İlgili Hadislerin Fıkhi Mezhepler Bağlamında Değerlendirilmesi; Beş Kez Emzirme Rivayeti Örneği
Author :
Abstract
Süt hısımlığı İslam Hukuku’nda ciddi bir yere sahip olup üzerinde çeşitli tartışmalar ve ihtilaflar bulunmaktadır. Bu tartışmalar zaman zaman süt hısımlığının oluşması için yaş sınırı konusunda olurken bazen de emme miktarı gibi konularda olmuştur. Süt hısımlığının meydana gelmesi için emzirmenin bir kez olması gerektiğini bildiren rivayetler olduğu gibi beş kez olması gerektiğini bildiren rivayetler de bulunmaktadır. Süt hısımlığı meselesi nikahın haram olması gibi ciddi bir sonuca temas ettiğinden ötürü, çelişkili gibi görünen rivayetlerin analiz edilmesi ve mezheplerin vermiş oldukları farklı hükümlerin değerlendirilmesi büyük bir önem taşımaktadır. Bu hususta Fıkhi mezheplerin birbirlerinden farklı hüküm vermelerinin sebebi benimsemiş oldukları usul-i fıkıh metotlarının ve istinbatta bulundukları hadislerin farklılığıdır. Bu çalışmada öncelikle İslam Aile Hukuku’na göre süt hısımlığı konusu genel hatlarıyla işlenmiş, ardından mezkûr rivayetlerden beş kez emme hadisi göz önünde bulundurulmuş, senet ve metin tahlili yapılmış ve onunla amel edilip edilmeme durumlarından söz edilmiştir.
Keywords
Abstract
Milk kinship has a serious place in Islamic Law and there are various discussions and disputes on it. While these discussions were about the age limit for the formation of milk kinship, sometimes there were issues such as the amount of sucking. While there are narrations stating that breastfeeding must be once in order for milk kinship to occur, there are also narrations stating that it must be five times. Since the milk kinship issue touches on a serious result such as the prohibition of marriage, it is of great importance to analyze the rumors that seem contradictory and to evaluate the different provisions given by the sects. The reason why the Fiqh sects give different judgments on this issue is the difference in the methods of fiqh they have adopted and the hadiths in which they are derived. In this study, first of all, the subject of milk kinship according to the Islamic Family Law was discussed in general terms, then the hadith of sucking five times from the aforementioned narrations was taken into account, the sanad and text analysis were made and the cases of whether or not to act with it were mentioned.
Keywords
- 2. Algül, A. (2019) el-Hulâsatu’l-Fıkhiyye fi’l-Ahvâli’ş-Şahsiyye, İlâhiyât, Ankara.
- 4. Aslan, Mahsum- Aslan, Abdulğalip. “Bir Gelenek Olarak Başlık Parası ve İslam Hukukunun Bakış Açısı”, Hakkari İlahiyat Yazıları II, Van: Peyvend Yayınları, 2021.
- 5. Atar, F. (1988). Fıkıh Usulü, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul.
- 6. Ataseven, A, (1960). “Çocuk ve Anne Sütü”, İslam Mecmuası, 4/3.
- 8. Azimâbâdî Ebu’t-Tayyib Şemsü’l-Hak M. (1968). Avnü’l-Ma’bûd Şerhu Sünen-i Ebî Davud, Mektebetü’s- Selefiyye, Medine.
- 9. Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed b. el-Hüseyn b. ‘Alî, (1989). es-Sünenü’s-Sagīr. Nşr. ʻAbdülmuʻtî Emîn Kalʻacî. Karaçi: Câmiatü'd-Dirasati'l-İslâmiyye.
- 10. Böke, E. G. (2016). “İslam Hukukunda Süt Kardeşliği ve Mahremiyet”, “Din, Gelenek ve Ahlak Bağlamında Mahremiyet Algıları Sempozyumu”, ed. Yavuz Ünal vd. Ordu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Samsun.
- 11. Burhaneddin İbrahim b. M. (1997) “Şerhu’l-Mükni”. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut.
- 12. Cassâs, A. (1414/1993). .Ahkâmu’l-Kur’ân, Daru’l-Kutubü’l-İlmiyye, Beyrut.
- 13. Cezîrî, A. (1969). el-Fıkh ale’l-mezâhibi’l-erbaa. Mektebetü’t-Tevfikiyye, Mısır.
- 14. Çeker O. (2019). “İslam Hukukunda Süt Akrabalığı” İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi 34.
- 15. Erdoğan, M. (1998). Fıkıh ve Hukuk Terimleri Sözlüğü, Rağbet Yayınları, İstanbul.
- 16. Gazzâlî, Ebu Hamid M. (1417/1997). el-Vasît fi’l-Mezheb, Daru’s-Selam.
- 18. Hamidullah M. (Ağustos,1973). “Hz. Peygamberin Süt Kardeşleri” İslam Medeniyeti Dergisi.
- 21. İbn Abdilber, Ebû Ömer Y. (1980). Temhîd limâ fi’l-Muvattai mine’l-Meânî ve’l-Esânîd. Matbaatu Fudâle, Mağrib.
- 22. İbn Abdilber, Ebû Ömer Y. (1993). el-İstizkâr. Dâru Kuteybe, Beyrut.
- 23. İbn Âbidîn, M. (1412/1992). Reddu’l-Muhtâr ala Dürri’l-Muhtâr. Dâru’l-Fikr, Beyrut.
- 25. İbn Fāris, Ebü’l-Hüseyn Ahmed er-Râzî el-Kazvînî el-Hemedânî (1979). Muʿcemu Meḳāyīsi’l-Luġa, thk. ʿAbdusselām Muḥammed Hārūn, Dāru’l-Fikr, Dımaşḳ.
- 26. İbn Hazm, A. (1984). el-Muhallâ bi’l-Âsâr, Dâru’l-Fikr, Beyrut.
- 28. İbn Kudâme, Ebû Muhammed M. (1405/1985). el-Muğnî, Beyrut.
- 29. İbn Rüşd el-Ced, (1408/1988). el-Mukaddemât ve’l-mümehhedât, Beyrut.
- 30. İbn Rüşd el-Hafid, (1985). Bidâyetü’l-müctehid, İstanbul.
- 32. Kadı Iyâz, Ebu’l-Fadl. (1998). İkmâlü’l-Mu’lim bi Fevâidi’l Müslim. Dâru’l-Vefâ, Mansûra.
- 33. Kahveci, N. (2014). İslam Aile Hukuku, Hikmetevi Yayınları, İstanbul.
- 34. Kumbasar M. “Süt Akrabalığı”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 0, sy. 16 (Aralık 2001), 325.
- 35. Kurtubî, Ebû Abdillâh M. (1413/1993). el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’ân, Beyrut.
- 36. Malik b. Enes, (1981). el-Muvatta. Çağrı Yayınları, İstanbul.
- 40. Müslim, b. Haccâc el-Kuşeyrî, (1991). Sahîhu Müslim, I-V, thk. M. Fuâd Abdülbâkî, Kahire.
- 41. Necmeddîn, Ö. (1431/2010). Tılbetü’t-talebe. thk. Halid Abdurrahmân el-Ak. Dârü'n-Nefâis, Beyrut.
- 42. Özdemir, E. (2019). “İslam'da Süt Akrabalığı ile İlgili Rivayetlerin Değerlendirilmesi”.
- 43. Paçacı, E. (2008). Sünnette Süt Akrabalığı ve İlgili Rivayetlerin İncelenmesi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- 44. Pekdemir, Ş. (2016). “Anne Sütünün Evlenme Engeli Oluşturma Şartları”, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 11/17 Fall.
- 45. Razi, F. (1990). et-Tefsiri'l-Kebir, Daru'I-Kütübü'l-Ilmiyye, Beyrut.
- 46. Sahnûn, Ebû Saîd A. (1415/1994). el-Müdevvenetü’l-kübra, Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye,Beyrut.
- 47. San‘ânî, Ebû İbrâhîm İ. (1960). Sübülü’s-selâm Şerhi Bulûği’l-merâm, Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut.
- 48. Serahsî, Ebû Bekir M. (1993/1414). el-Mebsût, Beyrut.
- 49. Soysaldı, M. (1999). Kur'an ve Sünnete Göre Evlenme ve Boşanma, Şule Yayınları, İstanbul.
- 50. Şafak, A. (1986). “İslam’da Evlenilmesi Yasaklanan Yakın Akraba Evlilikleri ve Sakat Doğan Çocuklar”, Diyanet Dergisi, 22/4-19.
- 51. Şâfiî, M. (1410/1990). el-Ümm. Dâru’l-Maʽrife, Beyrut.
- 52. Şen, B. (Aralık,2021). “Yıllar Sonra Süt Kardeşi Oldukları Tahmin Edilen Eşlerin Durumunun İslâm Hukuku Açısından Mukayeseli Değerlendirilmesi” Mutalaa 1/2 -245.
- 53. Şirbînî, M. (1415/1994). Muğni’l-Muhtâç ilâ Maʽrifeti Maâni Elfâzi’l-Minhâc. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut.
- 54. Taberânî, S. (1984). Mu’cemü’l-Kebîr. Musul.
- 55. Tahavî, Ebû Ca’fer A. (1994). Şerhu Müşkili’l-Âsâr, Müessesetü’r-Risâle, Beyrut.
- 57. Yaman, A. (Bahar, 2002). “İslam Hukukuna Özgü Bir Kurum Süt Akrabalığı”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 59.
- 58. Yaşar, M. A. (Ocak-2018). “Şâfiî Hukuk Düşüncesinde Annenin Süt Emzirme Yükümlülüğü ve Sütannelik Uygulaması”, Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 185.
- 59. Yazır, M. H. (1992). Hak Dini Kur'an Dili, sad. İsmail Karaçam vd., Zehraveyn Yay., İstanbul.
- 60. Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım M. (1998). Esasu’l-Belağa. thk. Muhammed Bâsil U’yûn es-Sûd. Dâru’l-Kutubi’l- İlmiyye, Lübnan.
