Author :
Abstract
İnovasyon yoluyla yeni ürünlerin ve üretim süreçlerinin oluşturulması ileri teknolojilerle mümkündür. Bu bağlamda, mevcut üretim yapısı ve kullanılan yöntemler geliştirilirken Ar-Ge faaliyetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkelerin kendi başlarına bir teknoloji üretme ve bu teknolojiyi ihraç etme gücüne sahip olmaları ekonomik büyümeyi olumlu etkilemektedir. Araştırmada, Türkiye'deki üniversiteler tarafından yürütülen Ar-Ge faaliyetlerinin ekonomik büyümeye etkisi ARDL yaklaşımı ve Granger nedensellik testi kullanılarak incelenmiştir. Veri setinde 1990 ile 2019 yılları arasında yıllık bazda 30 gözlem yer almaktadır. Araştırmada, Ar-Ge harcamalarındaki %1'lik bir artışın Türkiye'nin GSYİH'sini %0,27 oranında artırdığı ortaya konulmuştur. Ayrıca, Ar-Ge faaliyetleri ile GSYİH arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
The creation of new products and production processes through innovation is possible with advanced technologies. In this context, R&D activities are needed while developing the production structure and methods currently used. The fact that countries have the power to produce a technology on their own and to export this technology positively affects economic growth. In the research, the effect of R&D activities carried out by universities in Turkey on economic growth was examined using ARDL approach and Granger causality test. The dataset includes 30 observations on an annual basis between 1990 and 2019. In the research, it was revealed that a 1% increase in R&D expenditures increased Turkey's GDP by 0.27%. In addition, bidirectional causality relationship was determined between R&D activities and GDP.
Keywords
- Ağır H. & Utlu S. (2011). AR&GE harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkileri: OECD
- Ağır H. & Utlu S. (2011). AR&GE harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkileri: OECD ülkeleri örneği, Uluslararası 9. Bilgi Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 269-280.
- Altıntaş, H., & Mercan, M. (2015). Ar-ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine yatay kesit bağımlılığı altında panel eşbütünleşme analizi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 70(2), 345-376.
- Bayraktutan, Y., & Kethudaoğlu, F. (2019). Kamu ve özel sektör ar-ge faliyetleri ve iktisadi büyüme: OECD örneği. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 1594-1625.
- Bilbao-Osorio, B. & Rodriguez-Pose, A. (2004). From R&D to innovation and economic growth in the EU, Growth and Change, 35(4), 434-455.
- Börü, M. K., & Çelik, D. (2019). Türkiye’de AR-GE harcamaları, inovasyon ve ekonomik büyüme ilişkisi. R&S- Research Studies Anatolia Journal, 2(5), 196-206.
- Brown, R.L., Durbin, J. & Evans, J.M. (1975). Techniques for testing the constancy of regression relationships over time. Journal of the Royal Statistical Society: Series B (Methodological), 37(2), 149-163.
- Dağlı, i., & Ezanoğlu, Z. (2021). Ar-Ge, patent ve ileri teknoloji ihracatının ekonomik büyümeye etkileri: OECDülkeleri için dinamik panel veri analizi. Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 10(1), 438- 460.
- Dereli, D. D., & Salğar, U. (2019). Relationship between R&D expenditures and economic growth: An Evaluation on Turkey. Journal of Life Economics, 6(3), 345-360.
- Duman, K., & Aydın, K. (2018). Türkiye’de Ar-Ge harcamaları ile GSYİH ilişkisi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 4(1), 49-66.
- Durgun, A., & Çapik, E. (2018). Ar-ge harcamaları ve yüksek teknolojili ürün ihracatının büyümeye etkisi: Türkiye örneği. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 16(4), 301-314.
- Engle R.F. & Granger C.W. J. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation and testing, Econometrica, 55, 251–276.
- Ertek, T. (2009). Temel Ekonomi. İstanbul: Beta Yayınları.
- Falk, M. (2007). R&D spending in the high-tech sector and economic growth. Research in Economics, 61(3), 140- 147.
- Genç, M. C., & Tandoğan, D. (2020). Türkiye’de AR-GE’nin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Fourieryaklaşımla kalıntı temelli eşbütünleşme testi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 339-Gülmez, A., & Akpolat, A. G. (2014). AR-GE, inovasyon ve ekonomik büyüme: Türkiye ve AB örneği içindinamik panel veri analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:14, Yıl:14, Sayı:2, 1-17.
- Gülmez, A., & Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD ülkelerinde ar-ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: Panel eşbütünleşme ve panel nedensellik analizi (1990-2010). Maliye Dergisi, 163(1), 335-353.
- Güneş, H. (2019). AR-GE harcamaları ile ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri için panel veri analizi. Sakarya İktisat Dergisi, 8(2), 160-176.
- Holden K. & Thompson J. (1992). Co-Integration: An introductory survey, Brit Rev. Econ. Issues, 14, 1-55.
- Horvath, R. (2011). Research & development and growth: A bayesian model averaging analysis, Economic Modelling, 28(1), 2669-2673.
- İğdeli, A. (2019). Ar-Ge ve eğitim harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Türkiye örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 2517-2538.
- İnal, V., Altıntaş, N. & Çalışkan, M. (2016). AR‐GE harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye özelinde nedensellik analizi. Sakarya İktisat Dergisi, 5(1), 34-47.
- Johansen, S. & Juselius K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration with applications to the demand for money. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52(2), 169- 210.
- Kesikoğlu, F., & Saraç, Ş. (2017). AR-GE harcamalarının büyüme üzerindeki etkisi: İBBS düzey 1 bölgelerinin karşılaştırmalı analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(13), 617-626.
- Kılıç, C., Bayar, Y. & Özekicioğlu, H. (2014). Araştırma geliştirme harcamalarının yüksek teknoloji ürün ihracatıüzerindeki etkisi: G–8 ülkeleri için bir panel veri analizi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44, 115-130.
- Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E. & Ay, A. (2017). Yüksek teknolojili ürün ihracatı üzerinde doğrudan yabancı sermayeyatırımları ve dışa açıklığın etkisi: Gelişmekte olan ülkelerde panel veri analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18(1): 63-78.
- Korkmaz, S. (2010). Türkiye’de Ar-Ge yatırımları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin VAR modeli ile analizi. Journal of Yaşar University, 5(20), 3320-3330.
- Köse, Ö. & Şentürk, M. (2017). Ar&Ge-patent harcamaları ve teknolojik ilerlemenin ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Ampirik bir uygulama. Journal of Academic Researches and Studies, 9(17). 215-221.
- OECD, (2002). Araştırma ve deneysel geliştirme taramaları için önerilen standart uygulama, Frascati Kılavuzu.
- Oğuz, S. (2020). G8 ülkelerinde Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi: Bir panel veri analizi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(04), 127-138.
- Özcan, B., & Arı, A. (2014). Araştırma-geliştirme harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi: panel veri analizi. Maliye Dergisi, 166(1), 39-55.
- Özcan, S. E., & Özer, P. (2017). Ar-Ge harcamaları ve patent başvuru sayısının ekonomik büyüme üzerindeki etkileri: OECD ülkeleri üzerine bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 15-28.
- Özkan, G., & Yılmaz, H. (2017). AR-GE harcamalarının yüksek teknoloji ürün ihracatı ve kişi başı gelir üzerindekietkileri: 12 AB ülkesi ve Türkiye için uygulama (1996-2015). Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(1), 1-12.
- Öztürk, S. (2003). Günümüz dünyasında üretim faktörlerinden teknolojinin gelişimi ve önemi. Yönetim ve ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 209-220.
- Pesaran H., Shin Y. & Smith R. J. (2001). Bound testing approaches to the analysis of long run relationship, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
- Porter, M. (2007). Colleges and universities and regional economic development: A strategic perspective, forum for the future of higher education, Cambridge.
- Sezgin, F. H. (2017). Ar-Ge harcamalarının büyüme ile ilişkisinin analizi: gelişmiş ve gelişmekte ülkeler karşılaştırması. In 3rd International Conference on Economic and Social Impacts of Globalization. 69, 69-81.
- Sungur, O. (2015). Üniversitelerin bölgesel kalkınmada değişen rolü ve girişimci üniversite kavramı. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(4), 35-61.
- Taban, S., & Şengür, M. (2014). Türkiye’de Ar-Ge ve ekonomik büyüme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 14, 355-376.
- Taş, Ş., Taşar, İ., & Açcı, Y. (2017). AR-GE harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Ömer Halisdemir Universitesi İktisadi ve Idari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2). 197-206.
- Torun, M., & Çabaş, M. (2020). Türkiye’de Ar-Ge harcamalarının ekonomik büyümeye etkisi. Bilim-Teknoloji- Yenilik Ekosistemi Dergisi, 1(1), 23-34.
- Uyğun, U., & Durmuş, M. E. (2020). Türkiye’deki Ar-Ge harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisinin ekonometrik analizi. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(2), 31-42.
- Ünlükaplan, İ. (2009). Avrupa Birliği üyesi ülkelerde iktisadi kalkınma, rekabetçilik ve inovasyon ilişkilerinin kanonik korelasyon analizi ile belirlenmesi, Maliye Dergisi, 157, 235-250.
- Yaman, H. (2020). Araştırma geliştirme (AR-GE) faaliyetleri ile ekonomik büyüme ilişkisinin meta analiz yöntemiyle değerlendirmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 1247-1254.
- Yıldırım, D. Ç., & Kantarcı, T. (2018). Araştırma geliştirme harcamaları ve ekonomik büyüme ilişkisi üzerine bir panel veri analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 661-670.
- Yıldırım, H. H., Akkılıç, M. E., & Dikici, M. S. (2018). AR-GE harcamalarının ekonomik büyüme ve dış ticaretdengesi üzerindeki etkisi: G-20 ülkeleri üzerine bir uygulama. International Review of Economics and Management, 6(2), 43-58.
