Gizlenmek veya kendini daha az görünür kılmak için geliştirilen, aldatmaca odaklı bir tür yöntem olarak kamuflaj, tarihsel süreçte farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. Doğada içgüdüsel olarak, askeri alanlarda hayvanların yöntemlerine öykünerek, tüm bu bilgiler ışığında da sanat ve tasarım alanlarında metafor olarak karşılaştığımız kamuflaj, değişen teknolojilerinde katkısıyla sürekli dönüşmektedir. Bu bağlamda çalışma kapsamında, tarihsel süreç içerisinde kamuflajın hangi boyutlarla karşımıza çıktığına odaklanılacaktır. Çalışmada nitel yaklaşım benimsenmiş; belge inceleme tekniği dahilinde kamuflaj ile ilgili görsel ve yazılı literatür taranmış; kitap, makale, video ve internet sitelerine başvurulmuştur. Yine bu bağlam kapsamında kamuflajın yöntem olarak doğada karşımıza nasıl çıktığına dair sınıflandırmalar yapılmıştır. Doğadaki yöntemleri model alan özellikle 1. ve 2. Dünya Savaşı dönemlerindeki askeri çözümler mercek altına alınmış; çeşitli teknolojilere ilham olduğu düşünülerek bu alandaki yeni gelişmeler araştırılmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde ise metafor biçiminde kullanılan kamuflaja ait yan anlamları kendi hayat deneyimleri ve toplumsal kaygıları ile birleştiren ve bunu bir ifade unsuru olarak kullanan sanatçılar ele alınmıştır. Akademik alanyazında kamuflajın bir yöntem olarak hangi şekillerde karşımıza çıktığı konusunda Türkçe çalışma eksikliğini giderme adına bu çalışmanın hem derleyici hem de yeni araştırmaları tetikleyici nitelikte olacağı düşünülmektedir.
As an illusory method, developed for concealment or becoming less visible, camouflage appears in many different ways throughout history. It’s used instinctively in nature, becomes an imitation of the animal world in the field of military, and appears—in the light of all this information—as a metaphor in art and design, ever so evolving thanks to the changes in technology. Within this context, the scope of this study will focus on the dimensions of how camouflage has been used as a method in history. The qualitative approach adopted in the study is reinforced with a technique of material analysis, referring to visual and textual resources including books, articles, videos, and websites. Within this context camouflage has also been classified in terms of its appearance as a method in nature. Especially—regarding the adaptation of methods from nature—the military solutions from the 1st and 2nd World Wars have been analyzed. Developments in the field have also been examined considering their inspirational effect on new technologies. The conclusion part of the study focuses on artists, who use camouflage as an expressive element, by combining connotations of it with their personal experiences and societal worries. This study is considered to bring both organizing and triggering qualities to the general body of literature, considering the lack of studies written in Turkish about camouflage appearing as a method.