Author :
DOI : 10.26449/sssj.1746
Year-Number: 2019-45
Language : null
Konu :
Abstract
Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinde çocukluk çağı travmaları, beden imajı ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu araştırmanın örneklemini İstanbul Aydın Üniversitesinde okuyan üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma örneklemine 321 üniversite öğrencisi dâhil edilmiştir. Araştırmada Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Benlik Saygısı Ölçeği ve Beden İmajı Ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama araçları ile elde edilen veriler bilgisayar ortamına sayısal ifade olarak girilmiş ve bu veriler sosyal bilimler için istatistik paket programı (SPSS 25) kullanılarak istatistiksel analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda çocukluk çağı travmaları ile benlik saygısı açısından bir yordayıcı olduğu saptanmıştır. Beden imajı ve çocukluk çağı travmaları arasında ilişki saptanmamıştır. Ülkemizde üniversite öğrencilerine yönelik çocukluk çağı travmaları, benlik saygısı ve beden imajı arasındaki ilişkiyi inceleyen bir araştırma olmadığından, yapılan araştırmayla birlikte literatüre katkı sağlandığı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to investigate the relationship between childhood traumas, body image and self-esteem in university students. The sample of this study consists of university students studying at İstanbul Aydin University. 321 university students were included in the research sample. Childhood Trauma Scale, Self Esteem Scale and Body Image Scale were used in the study. The data obtained by means of data collection tools were entered into the computer as a numerical expression and these data were analyzed by using statistical package program for social sciences (SPSS 25). As a result of the study, it was found to be a predictor of childhood traumas and self esteem. There was no relationship between body image and childhood traumas. Since there is no study examining the relationship between childhood traumas, self-esteem and body image for university students in our country, it is thought that this study contributes to the literature.
Keywords
- Aker AT. (2012). Temel Sağlık Hizmetlerinde Ruhsal Travmaya Yaklaşım. (1. Baskı). Uzerler matbaacılık, Reklamcılık, Turizm Sanayi ve Tic. LTD, Ankara.
- Aktaş, S. (2011). 9. Sınıfta Anne Baba Tutumları ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Selçuk Üniversitesi, Konya.
- Altıok, H. Ö. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Benlik Saygı Düzeyi ile İlişkili Bazı Değişkenlerin İncelenmesi, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, cilt:1, sayı:1.
- Aslan-Yılmaz, H. (2016). Bir Derleme: Benlik Kavramına İlişkin Bazı Yaklaşımlar ve Tanımlamalar, Sosyal Bilimler Dergisi, No: 48, 79-89
- Baumeister, Roy F., Campbell, Jennifer D., Krueger, Joachim I. ve Vohs, Kathleen D., (2013). Does High Self-Esteem Cause Better Performance, Interpersonal Success, Happiness, or Healthier Lifestyles, Psychological Science In The Public Interest, 4, s.1-44.
- Blood, S. K. (2005). Body work: The social construction of women’s body image. London, New York: Routledge.
- Brytek-Matera, A. (2010). Psychological predictors of body ımage dissatisfaction in women suffering from eating discorders. Layout Bulletin, 181-191.
- Burger, Jerry M. (2006). Kişilik, Çeviren: İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu, İstanbul: Kaknüs Psikoloji.
- Bushman B. Baumeister R. (1998). Threatened Egotism, Narcissism, Self-Esteem, and Directand Displaced Aggression: Does Self-Loveor Self-Hate Lead to Violence?, Journal of Personality and Social Psychology,75(1), s. 219-229.
- Caccavale, L. J. Farhat, T. ve Iannotti, R. J. (2012). Social engagement in adolescence moderates the association between weight status and body image. Body Image, (9), 221– 226.
- Calogero, R. M. ve Tylka, T. L. (2010). Fiction, fashion, and function: An introduction to the special issue on gendered body image, part 1. Sex Roles, 63, 1-5.
- Campbell, W. K., Foster, C. A. (2006). Narcissism And Commitment İn Romantic Relationships: An Investment Model Analysis, Personality And Social Psychology Bulletin, 28.
- Canpolat, B. I. (2003). Ergenlerin kendilik algısında beden imajının ve beden kitle indeksinin rolü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara
- Cash, T., F. Ve Pruzinsky, T. (2002). Body image: A handbook of theory, research and clinical practice. New York: Guilford Press.
- Corey, G.., ve Corey, M. S. (2006). I never knew I had a choice explorations in personal growth. United States of America: Thomson Brook/Cole.
- Çetinkaya B., Başbakkal Z. (2005). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniklerinde Çalışan Hemşirelerin Benlik Saygısı Düzeylerinin ve Çocuk Yetiştirme Tutumlarının İncelenmesi, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 21(2), s. 47-57.
- Deniz, M. B., (2014). Aile Hukuku, T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile Eğitim Programı.
- Dittmar, H. (2008). Consumer culture, identiy and well-being the search fort he “good life” and the “body perfect”. New York: Psychology Press.
- Doğan, S. Ö. (2014). İlköğretim Öğrencilerinin Aile Bağları Ve Ailede Şiddet Görme Durumunun Benlik Saygısı Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara, 2014
- Doğan, T., Sapmaz, F. ve Totan, T. (2011). Beden imgesi baş etme stratejileri Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 12, 121-129.
- Ekşi, H., Sevim, E. ve Kurt, B. (2016). Psikolojik Doğum Sırası İle Yetersizlik Duygusunun Yetişkin Bağlanma Stillerini Yordama Düzeyinin İncelenmesi, Elementary Education Online.15(3): 1054-1065.
- Eriş, Y. (2013), Ergenlerin benlik saygısı ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişki ve kişisel değişkenlerin etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İzmir
- Erkal S. ve Pek, H. (1993) Beden imajında değişimler ve hemşirenin rolü. Hemşirelik Bülteni, 7 (30), 61-71.
- Eroğlu, A.R.Ç. & Türk, S.B. (2013). Ergenlerde çocukluk örselenme yaşantıları ve öfke ifade tarzları ile benlik saygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 10 (1). 1422-1439.
- Eryılmaz, A. (2009). Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeğinin Geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi.7 (4), s. 975- 989.
- Esnaola, I., Rodríguez, A. & Goñi, A. (2010). Body dissatisfaction and perceived sociocultural pressures: Gender and age differences. Salud Mental, 33, 21-29.
- Geçtan, E. (1997). İnsan Olmak, Remzi Kitabevi, İstanbul
- Göksan, B. (2007). Ergenlerde beden imajı ve beden dismorfik bozukluğu. Uzmanlık Tezi, T. C Sağlık Bakanlığı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği, İstanbul, Türkiye.
- Gözaydın, Z. (2017). Lise Çağı Ergenlerde Benlik Saygısı ile Öğrenilmiş Çaresizlik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul, 2017
- Green, B. L. (1990). Defining Trauma: Terminology and Generic Stressor Dimensions1. Journal of Applied Social Psychology, 20(20), 1632-1642.
- Grogan, S. (2005). Body image understanding body dissatisfaction in men, women and children. USA:
- Hamarta, E., Arslan, C., Saygın, Y. ve Özyeşil, Z. (2009). Benlik saygısı ve akılcı olmayan inançlar bakımından üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma yaklaşımlarının analizi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 25-42.
- Herbozo, S., ve Thompson, J. K. (2010). The effects of ambiguous appearance-related feedback on body image, mood states, and intentions to use body change strategies in college women: an experimental study. Body Image, 7, 327–334.
- Hetherington, E. M., Parke, R. D., Gauvain, M. & Locke, V. O. (2006). Chlid psychology: a contemporary viewpoint. Ney York: Mc Graw Hill.
- Kara, B., Biçer, Ü., Gökalp, A.S. (2004). Çocuk İstismarı, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 47:
- Kempe, C.H. ve Helfer, R.E. (1972). Helping the Battared Child and His Family, Lippincott, 1972.
- Kımter, N. (2012), Benlik saygısı ve Din, İstanbul: Kriter Yayınları.
- Koç, M., Çolak, T. S. ve Düşünceli, B. (2012). Söylenme Zamanı ve Şekline Göre Travmaya Verilen Bilişsel, Duyuşsal ve Davranışsal Tepkiler (7-12 Yaş). İlköğretim Online, 11(1):75-84.
- Kulaksızoğlu, E. (2010). Dünü Bilmek Yarınları Aydınlatmak, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi, İstanbul
- Kuzgun Meyvacıoğlu, Y. (1983). Benlik ve ideal benlik kavramlarının “tercih edilen meslek” kavramı ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), 1-10.
- McLean, S. A., Paxton, S. J., & Wertheim, E. H. (2011). A body ımage and disordered eating ıntervention for women in midlife: A randomized controlled trial. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 79 (6), 751-758.
- Merten, B. A., Lewinsohn, P. M., & Hops, H. (1990). Sex differences and adoloescent depression. Journal of Abnormal Psychology, 99 (1), 55-63.
- Milot, T., St-Laurent, D., Éthier, L. S. and Provost, M. A., (2010). “TraumaRelated Symptoms in Neglected Preschoolers and Affective Quality of Mother-Child Communication” Child Maltreatment, 15(4):293-304.
- Mruk, C., (2006). ‘Selfesteem Research, Theory, And Practice: Toward A Positive Psychology Of SelfEsteem’, New York: Springer, 2006.
- Neff K.D., Vonk R. (2009). Self-Compassion Versus Global Self-Esteem: Two Different Ways Of Relating To Oneself’. Journal Of Personality, 77, s. 23–50.
- Neiss, M.B., Sedikides, C., Stevenson, J., (2002). Self-Esteem: A Behavioral Genetic Perspective, European Journal of Personality, 16, s. 351-367
- Neumark-Sztainer, D., Levine, M. P., Paxton, S. J., Smolak, L., Piran, N., & Wertheim, E. H. (2006). Prevention of body dissatisfaction and disordered eating: What next? Eating Disorders, 14, 265-285.
- Oktan, V., ve Şahin, M. (2010). Kız ergenlerde beden imajı ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 543- 556
- Onat, G., Dinç, H., Günaydın, S. ve Uğurlu, F. (2016). Çocukluk döneminde yaşanan ihmal veya istismarın benlik saygısına etkisinin incelenmesi. 3(1), 9-15
- Onur, B. (1995), Ergenlik Psikolojisi, Hacettepe TAŞ Kitapçılık, Ankara
- Örsel, S. K. (2001). Düşünme İhtiyacı ve Beden Algısına İlişkin Özgüven. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
- Özen, Y. (2014). Kendilik, Kendilik Algısı ve Kendilik Algısına Bağlı Psikosomatik Bozukluklara Sosyal Psikolojik Bir Bakış, Akademik Bakış (40).
- Özkan, İ. (1994). Benlik saygısını etkileyen etkenler. Düşünen Adam, 7 (3), 4-9.
- Özmert, E.N. (2006). Erken çocukluk gelişiminin desteklenmesi-iii: aile. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, (49). 256-273.
- Plummer, D. M. (2011), Benlik Saygısı Çocuklarda Nasıl Geliştirilir (1. baskı). Çev. Emel Aksay, İstanbul: Sistem Yayınları
- Polat O. (2000). Çocukta Cinsel İstismar. Adli Tıp Dergisi Yayınları, İstanbul, 207-231
- Polat O. (2001). Çocuk ve Şiddet. İstanbul: Derya Yayınları,.
- Preester, H. D., ve Knockaert, V. (2005). Body image and body schema interdisciplinary perspectives on the body. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
- Pullmann, H, Allik, J., (2008). Relations of Academic and General Self-Esteem To School’ Achievement, Personality and Individual Differences, 45, s. 559-564.
- Rumsey, N. & Harcourt, D. (2005). The psychologu of appearance. Berkshire: Open University Press.
- Ruppert, F., (2011). Travma, Bağlanma ve Aile Konstelasyonları, (Çev., F. Zengin) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- Sandoval, E. L. (2008). Secure attachment, self-esteem and optimism as predictors of positive body image in women. PhD thesis, A&M University, Texas, ABD.
- Sanford, L., ve Donovan M. E. (1999). Kadınlar ve benlik saygısı. (Çev.S. Kunt). Ankara: HYB, s. 475.
- Sayar, K. ve Bağlan, F. (2010). Koruyucu Psikoloji, İstanbul, Timaş Yayınları.
- Slevec, J., & Tiggemann, M. (2010). Attitudes toward cosmetic surgery in middle-aged women: Body image, aging, anxiety, and the media. Psychology of Women Quarterly, 34, 65–74.
- Stice, E., Rohde, P., Shaw, H., & Marti, C. N. (2013). Efficacy trial of a selective prevention program targeting both eatingn disorders and obesity among female college students: 1- and 2-year follow-up effects. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 81 (1), 183-189.
- Swami, V., Stieger, S., Harris, A. S., Nader, I. W., Pietschnig, J., Voracek, M., & Tov´ee, M. J. (2012). Further investigation of the validity and reliability of the photographic figure rating scale for body image assessment. Journal of Personality Assessment, 94 (4), 404-409.
- Şendil, G. ve Kızıldağ, Ö. (2005). Evlilik çatışması ve çocuk, ‘Çatışmalı evde çocuk büyütmek’, İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
- Şenkal, İ. (2013). Üniversite Öğrencilerinde Çocukluk Çağı Travmaları Ve Bağlanma Biçiminin Depresyon Ve Kaygı Belirtileri İle İlişkisinde Aleksitiminin Aracı Rolünün İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Tan, M., ve Karabulutlu, E. (2004). Sürekli periton diyalizi uygulanan hastaların benlik saygısı ve beden imajlarını algılayışları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 7(3), 63- 67.
- Taneli S, Albayrak C, Sivrioğlu Y. (1999). Küçük Çocuğun Cinsel Tacizi ve Tanı Zorlukları, Ed. Eksi A., Ben Hasta Değilim. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
- Taner, Y. ve Gökler, B. (2004). Çocuk İstismarı Ve İhmali: Psikiyatrik Yönleri, Hacettepe Tıp Dergisi, 35:82-86.
- Tarhan, S. (1995). Lise Öğrencilerinin Beden İmajlarından Hoşnut Olma Düzeylerinin Özsaygıları Ve Akademik Başarıları Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Beş Faktör Kişilik Kuramı’na Göre Kişilik Özellikleri Alt Boyutlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Tarih Okulu, 7(XVII): 939-971.
- Taylor, L. K., Weems, C. F., Costa, N. M. and Carrión, V. G., (2009). Loss and the Experience of Emotional Distress in Childhood, Journal of Loss and Trauma: International Perspectives on Stress & Coping, 14(1):1-16
- Temel F. Ve Aksoy A. (2010). Ergen Ve Gelişimi, Nobel Yayın Dağıtım. Acar Matbaacılık. Ankara, 2010.
- Tıraşçı, İ.Y. ve Gören, S. (2007). Çocuk istismarı ve ihmali. Dicle Tıp Dergisi, 34 (1), 70-74.
- Tıraşçı, Y., ve Gören, S. (2007). Çocuk _İstismarı ve İhmali, Dicle Tıp Dergisi, 34 (1): 70-74.
- Tiggemann, M., ve Miller, J. (2010). The internet and adolescent girls’ weight satisfaction and drive for thinness. Sex Roles, 63, 79-90
- Tiggemann, M., ve Polivy, J. (2010). Upward and downward: Social comparison processing of thin idealized media images. Psychology of Women Quarterly, 34, 356-364.
- Topbaş, M. (2004), İnsanlığın Büyük Ayıbı: Çocuk İstismarı, TSK Koruyucu Bülteni, C.3, S.4, ss: 76-
- Trzesniewski, K. H., Donnellan, M. B., ve Robins, R. W. ‘Stability Of Self-Esteem Across The Life Span’, Journal Of Personality And Social Psychology, 84, 2003, s. 205–220
- Tunç, T. (2011). Benlik Saygısı Ve Kaygının Çatışma Yönetim Stilleri Üzerindeki Etkileri: Bir Üniversite Hastanesi Örneği, Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Tylka, T. L. (2011). Refinement of the tripartite influence model for men: Dual body image pathways to body change behaviors. Body Image, 8, 199– 207.
- Uyanık, B. (2000), Farklı Sosyo Ekonomik Düzeydeki Lise Öğrencilerinin Benlik Saygısı İle Ruhsal Durumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, SBE, Ankara
- Varlık, E. (2006). Üniversite Öğrencilerinde ‘Düşünce Davranış Kaynaşması’ Ve ‘Düşünce Beden Kaynaşması’nın Yeme Tutumları İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
- Volkan, V. D. ve Zintl, E. (2010). Gidenin Ardından, (2). İstanbul: Oa yayınları.
- Wilhelm, S. (2006). Feeling good about the way you look a program for overcoming body image problems. New York: The Guilford Press.
- Yılmaz, B. (2008). Baş-boyun Kanseri Tanısı İle Ameliyat Olan Hastaların Ameliyat Öncesi ve Ameliyat Sonrası Beden İmajı Ve Benlik Saygısı. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İzmir.
- Yılmaz, H.Ö., (2009), Obez Bireylere Verilen Beslenme Eğitiminin Beden İmgesiyle Uğraşıya, Beslenme Davranışına Ve Kilo Vermeye Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
