Author :
Abstract
Teşvik, teşvik sistemleri ve bu sistemler çerçevesinde geliştirilen teşvik politikaları, ülke genelinde çalışmaların yapılmasını destekleyici yönde sunulmaktadır. Bu sayede istihdam artırılmakta, cari açık azaltılmakta, bölgeler arası kalkınma farkı azaltılmaktadır. İfade edilen unsurlara çok sayıda etkenler dâhil edilebilmektedir. Bu etkenlerin genel özellikleri, ülkelerin gelişmesine katkı sunacak çalışma bütünlükleridir. Ülkelerin gelişmesi ise özellikle de bölgelerde etkin çalışmaların yapılması desteklendiğinden, daha etkin sonuçların alınmasına yardımcı olacak süreçleri içermelidir. Ülkelerin genel olarak çalışma profilleri de bu yönde gelişme göstermektedir. Örnek üzerinden ifade edildiğinde, gelişmiş ülkelerde hizmetler sektörüne yönelik yatırımların fazlaca olması, Türkiye’de genel olarak teşviklerin hizmetler sektörü üzerinde konumlanmasına ortam hazırlamaktadır. Bu eğilim, belirli bir süre devamlılık göstermiş ve firmaların teşvik sistemlerini bu yönde oluşturmaları gerekliliği belirtilmiştir. Buna göre çalışma süreçlerinde temel eğilimler, ülkelerin söz konusu pozisyonlarına bağlı çalışma özelliklerini içermelidir. Geliştirici odaklı çalışmaların yapılması ise önem arz etmektedir. Çalışma çerçevesinde, teşviklerin genel kapsamda incelenmesi ve yatırım teşviklerinin değerlendirilmesi sağlanmıştır. Yatırım teşviklerinin sektörel bazda incelemesi yapılarak bölgelerce faaliyetleri takip edilmiştir. Bu yönde Türkiye genelinde özellikle de gelişmekte olan ya da az gelişmiş bölgelerde teşviklerin olması gerekirken, gelişmiş bölgelerde daha çok teşviklerin uygulandığı görülmüştür. Oysa teşviklerin genel kapsamları özellikle de gelişmişliği az olan bölge odaklı olmalıdır. Bu durumdan yola çıkılarak araştırma çerçevesinde, yatırım teşviklerinde denetleme politikalarının özellikleri incelenmiş ve yerinde yönetim uygulamaları ile bağımsız kuruluşlarca oluşturulan yönetim sistemlerince denetlemenin önemi ifade edilmiştir. Denetlemede bağımsız kuruluşlarca denetlemenin yasal kapsamda da özelliklerinin belirtilmesi, çalışma eğilimlerinde bu durumun takibinin yapılarak etkileşimci bir denetin uygulaması önemlidir. Diğer yandan bu denetleme çalışmaları, devletin doğrudan nakit akım sağladığı teşviklerde daha önemlidir. Bu nedenle dolandırıcılık gibi unsurlardan uzak kalma ve yatırım güvenini oluşturma çalışmaları açısından bağımsız denetçilerin yeri önemlidir
Keywords
Abstract
Incentive, incentive systems and incentive policies developed within the framework of these systems are presented in a supportive way to conduct studies throughout the country. In this way, employment is increased, the current deficit is reduced and the regional development gap is reduced. Numerous factors can be included in the expressed elements. The general characteristics of these factors are the working integrity that will contribute to the development of the countries. The development of countries, especially in regions, should include effective processes, and should include processes that will help to achieve more effective results. The working profiles of countries in general also develop in this direction. Example, when expressed, be in excess of investments for the services sector in developed countries, services are generally encouraged in Turkey is preparing to be positioned on the environment sector. This trend has shown continuity for a certain period of time and it is stated that firms should create incentive systems in this direction. Accordingly, the main trends in the work processes should include the characteristics of work that depend on the positions of the countries. Developer-focused studies are important. Within the framework of the study, it was ensured that the incentives were examined in general and investment incentives were evaluated. Investment incentives were examined on a sectoral basis and the activities of the regions were followed. This aspect, in Turkey especially when they should be encouraged in the developing or less developed regions have been shown to promote the implementation of more advanced areas. However, the general scope of the incentives should be particularly focused on the region with little development. From this point of view, the characteristics of auditing policies in investment incentives are examined and importance of auditing by on-site management practices and management systems created by independent organizations is stated. In auditing, it is important to specify the characteristics of auditing by independent organizations in the legal scope, and to follow this situation in working trends and to implement an interactive audit. On the other hand, these supervisory works are more important in the incentives that the state provides direct cash flow. For this reason, the position of independent auditors is important in terms of avoiding such elements as fraud and creating investment trust.
Keywords
- Aşıkoğlu, R. (1995). “Yatırım ve Proje Değerlendirme”, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
- Aşıkoğlu, R. (1995). “Yatırım ve Proje Değerlendirme”, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
- Atamer, M. (2015). “Türkiye’de Yatırım Teşvik Sisteminin Yatırımlar Üzerine Etkisi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Aykın, H. (2006). “Uluslararası Ampirik Çalışmalar Işığında Vergi Teşviklerinin Etkinliği”, Yaklaşım Dergisi, Sayı: 160, ss. 1-5.
- Cengiz, S., Dinç, Y. ve Güngör, S. (2017). “Bağımsız Denetim Kalitesinin Finansal Performans ÜzerindekiEtkisinin İncelenmesi: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama”, Mehmet Akif Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 19, ss. 171-197.
- Çatal, M.F. (2010). “Devlet Teşvikleri ve Erzurum’da Tarihsel Bir Uygulama Örneği”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 4, ss. 289-296.
- Çiloğlu, İ. (1997). “Teşvik Sisteminin Değerlendirilmesi”, Hazine Dergisi, Sayı: 8, ss. 1-15.
- Demirtaş Aydoğan, S. (2017). “Türkiye’de Bağımsız Denetimin Yeni Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, Sayı: 16, ss. 771-785.
- Dilek, S. (2016). “Oyun Teorisi Eşliğinde Sanayi Ekonomisi”, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Duran, M. (2003). “Teşvik Politikaları ve Doğrudan Sermaye Yatırımları”, Ankara: Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Ekonomi Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
- Duran, M. (1998). “Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Politikaları (1968-1998)”, Ankara: Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Ekonomi Araştırmalar Genel Müdürlüğü.
- Dürüs, İ. (2005). “Türkiye’de Vergi Teşvik Önlemleri, Mahiyeti ve Etkinliği”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Erçiçek, M. (2016). “Türkiye’de Denetimin Gelişimi ve Yeni Gelişmeler Işığında Denetimin DönenVarlıklara Etkisi ve Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
- Eşiyok, B.A. (2004). “Kalkınma Sürecinde Tarım Sektörünün Ekonomideki Yeri, Yapısı ve Gelişme Dinamikleri (1923-2004)”, Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Matbaası.
- Fido, E.M. (2016). “Finansal Tablolarda Hile Denetimi ve Hileyi Önlemeye Yönelik Denetim Teknikleri:Türkiye ve AB Uygulamalarının Karşılaştırılması”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
- Gedik, T., Akyüz, K.C. ve Akyüz, İ. (2005). “Yatırım Projelerinin Hazırlanması ve Değerlendirilmesi (İçKârlılık Oranı ve Net Bugünkü Değer Yöntemlerinin İncelenmesi)”, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 7, ss. 51-61.
- Gülmez, M. ve Noyan Yalman, İ. (2010). “Yatırım Teşviklerinin Bölgesel Kalkınmaya Etkileri”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, ss. 235-257.
- Kahraman, M. (2011). “Hukuk Devletine Katkıları Bakımından Kamu Denetçiliği”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 8, Sayı: 16, ss. 355-373.
- Kahriman, H. (2007). “Doğrudan Yabancı Yatırımlara Yönelik Teşvik Rekabeti, Vergisel Teşvikler ve Teşviklerin Etkinliği”, YASED Uluslararası Yatırımcılar Derneği, Haziran, ss. 59-113.
- Karakurt, A. (2010). “Küresel Kriz Ortamında Yatırım Teşvikleri”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 65, Sayı: 2, ss. 143-164.
- Karluk, R. (1996). “Uluslararası Ekonomi”, İstanbul: Beta Yayınları.
- Kebeli, A. (2012). “Kamu İç Denetiminde Kurumsal Performans Denetimi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Projesi, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdare Enstitüsü, Ankara.
- Kulhan, E. (2001). “Yatırımlarda Devlet Yardımları ve Kalkınma Öncelikli Yörelere Sağlanan DiğerDestekler”, Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı-Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü Yayınları.
- Leblebici, F. (2002). “Devlet Yardımları Uygulamasının Maliyeti ve Ekonomik Göstergeleri Mukayesesi”, Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları.
- Oğuz, O. (2015). “Bağımsız Denetimde Kalite Kontrol Standardının Uygulama Aşamaları”, Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Öğüt, M.U. ve Barbaros, R.F. (2003). “Regional Development Ineqalities in Turkey: An Assesment on the Distribution of Investment Incentives”, ODTÜ Ekonomi Kongresi-VII.
- Özdaş, Y. (2009). “Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvikleri ve Diyarbakır Bölgesinde Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Özsağır, A. ve Akın, A. (2012). “Hizmetler Sektörü İçinde Hizmet Ticaretinin Yeri ve Karşılaştırmalı Bir Analizi”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 41, ss. 311-331.
- Polat, P. (2013). “Denetim Kavramı ve Denetim Anlayışındaki Gelişmeler”, Denetişim, Sayı: 12, ss. 56-62.Recepoğlu, M. ve Değer, M.K. (2016). “Türkiye’de Bölgesel Yatırım Teşviklerinin Bölgesel EkonomikBüyüme Üzerine Etkisi: Düzey 2 Bölgeleri Üzerine Panel Veri Analizleri (2004-2011)”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 14, ss. 6-21.
- Serdengeçti, T. (2000). “Teşviklerin Genel Bir Değerlendirmesi”, Ankara: Türkiye Ekonomi Kurumu.
- Sevinç, H., Emsen, Ö.S. ve Bozkurt, E. (2016). “Yatırım Teşvik Politikalarının Bölgesel BelirleyicilerineYönelik Bir Analiz: Türkiye Örneği”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, ss. 525-556.
- Tatar Candan, G. ve Yurdadoğ, V. (2017). “Türkiye’de Maliye Politikası Aracı Olarak Teşvik Politikaları”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 27, ss. 154-177.
- Topal, M.H. (2006). “Uluslararası Kuruluşların Teşviklere Bakışı ve Türk Teşvik Sisteminin Bu Çerçevede Analizi”, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
- Türkkan, E. (2001). “Rekabet Teorisi ve Endüstri İktisadı”, Ankara: Kitabevi Yayınları.
- Yavan, N. (2011). “Teşviklerin Sektörel ve Bölgesel Analizi: Türkiye Örneği”, Ankara: Maliye Hesap Uzmanları Vakfı Yayınları.
- Yavuz, A. (2010). “Bir Maliye Politikası Aracı Olarak Yatırım Teşviklerinin Rekabet Koşulları AltındaÖzel Kesim Yatırımları ve İstihdam Üzerine Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, ss. 83-101.
- Yayar, R. ve Demir, Y. (2012). “Bölgesel Kalkınma ve Yatırım Teşvikleri: Tokat İlinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 39, ss. 119-146.
