Author :
Abstract
Bu çalışmayla sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenlere (cinsiyet, sınıf düzeyi, mezun olunan ortaöğretim kademesi, algılanan sosyal ekonomik düzey, yaşamın çoğunun geçirildiği yer, algılanan anne-baba tutumu ve yılda okunan kitap sayısı) göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amaçlanmıştır. Araştırma; ilişkisel tarama modeline dayalı bir çalışmadır. Bu çalışmanın araştırma grubu, 2017-2018 eğitim-öğretim akademik yılında Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören ve basit seçkisiz örnekleme yöntemine göre belirlenen 134(%56.1)’ü kadın, 105(%43.9)’i erkek olmak üzere toplam 239 (%100) sosyal bilgiler öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (Akın, vd., 2013) ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarında eleştirel düşünme değişkeninin cinsiyet, sınıf düzeyi, mezun olunan ortaöğretim kademesi, algılanan sosyal ekonomik düzey, yaşamın çoğunun geçirildiği yer, algılanan anne-baba tutumu ve yılda okunan kitap sayısı değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı ilişkisiz (bağımsız) örneklemler için t testi ve ilişkisiz örneklemler için tek yönlü ANOVA analiz yöntemi ile incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme puan ortalamalarının cinsiyete, yaşamın çoğunun geçirildiği yerleşim yerine, algılanan anne-baba tutumlarına ve kitap okuma sayısına göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği; algılanan sosyal-ekonomik düzeye, mezun olunan ortaöğretim kademesine ve sınıf düzeyine göre ise anlamlı düzeyde bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to investigate whether of critical thinking trends scores of pre-service social information teachers in terms of some variables(gender, class level, graduated secondary school level, perceived social economic level, place where majority of life is spent, perceived parental attitude and number of books read per year).Research; is a study based on relational screening model.The research group of the study is made up of total 239 (100%)pre-service social information teachers, determined with simple random sampling method.134 (56.1%) females and 105 (43.9%) males students, who were educated in the Department of Social Studies Teaching Department of Atatürk University Kazim Karabekir Education Faculty in the academic year of 2017-2018 and determined with simple random sampling method.Critical Thinking Disposition Scale (Akın et al., 2013)and Personal Information Form were used as the data collection tools in the research.In the studywas examined Independent Samples t Test and One-Way Anovain thepre-service social information teachers whether of critical thinking variable according to gender, grade level, graduated secondary school level, perceived social economic level, place of majority of life, perceived parental attitude and number of books read per year. According to the findings obtained in the research;pre-service social information teachers mean scores for critical thinking differed significantly according to gender, place of residence, perceived parental attitudes, and number of book readings;it was determined that there was no meaningful difference in perceived social-economic level, according to the graduated secondary school level and class level.
Keywords
- Akdan, O.(2016). “Türkçe Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin, Eleştirel Okuma
- Akdan, O.(2016). “Türkçe Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin, Eleştirel Okuma Becerisine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
- Akın, A.; Hamedoğlu, M.A.; Sarıçam, H.; Akın, U.; İlbay, A.B.; Civan, S. &Demir, T.(2013). “TheValidityand Reliability of The Turkish Version of The Critical Thinking Disposition Scale”,Paper Presented At The 2nd International Chaos Complexity and Leadership Symposium (ICCLS 2013), Ankara.
- Ateş, B. (2012). “Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyal Destek Algılarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Akademik Bakış Dergisi, 30(3), 1-16.
- Ateş, B. (2015). “Öğretmen Adaylarının Sosyal Kaygı Puanlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”.Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi,5 (2), 61-70.
- Ateş, B. (2016). “Lise Öğrencilerinin Algılanan Sosyal Yetkinlik Puanlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 185 -194.
- Ateş, B. & Gençdoğan, B. (2017). “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Fobi ile Başa Çıkmalarında ÇözümOdaklı Grupla Psikolojik Danışmanın Etkisinin İncelenmesi”, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 188-203.
- Aybek, B.(2006). “Konu ve Beceri Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının EleştirelDüşünme Eğilimi ve Düzeyine Etkisi”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Beşoluk, Ş. & Önder, İ.(2010). “Öğretmen Adaylarının Öğrenme Yaklaşımları, Öğrenme Stilleri ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi” Elementary Education Online, 9(2), 679–693.
- Bökeoğlu, O. Ç. &Yılmaz, K.(2005). “Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Yönelik Tutumları ile Araştırma Kaygıları Arasındaki İlişki” Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,41, 47-68.
- Buhr,M. & Kosing, A.(1999). “Bilimsel Felsefe Sözlüğü”, (Çeviri: Veysi BİLDİK), 2.Baskı, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul.
- Bulut, N.(2006). “Bir Grup Üniversite Öğrencisinin Demokratik Tutumları ile Çeşitli Değişkenler Arasındaki İlişkiler”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi,45, 37-59.
- Can, Ş. & Kaymakçı, G.(2015).“Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri”, Education Sciences,9(6), 66-83.
- Çelik, Ö. (2017). “Eleştirel Düşünme Becerilerinin Kariyer Uyum Yeteneklerine Etkisi”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
- Demiralp, C. (2017). “Üniversite Öğrencilerinin Empatik Eğilim ile Narsistik Kişilik Özellikleri ve EleştirelDüşünme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”,Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
- Ekinci, Ö. & Aybek B. (2010). “Öğretmen Adaylarının Empatik ve Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi”, İlköğretim Online, 9(2), 816-827.
- Hayırsever, F. & Oğuz, E.(2017). “Öğretmen Adaylarının Eğitim İnançlarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerine Etkisi”,Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 757-778.
- http://www.tdk.gov.tr/ adresinden11.01.2018 tarihinde ulaşılmıştır.
- Karasakaloğlu, N.; Saracaloğlu, A. S. & Özelçi, S. Y. (2012). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının OkumaStratejileri,Eleştirel Düşünme Tutumları ve Üst Bilişsel Yeterlilikleri”,Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 207-221.
- Karasar, N. (2012). “Bilimsel Araştırma Yöntemi”, 24.Basım, Nobel Yayınevi, Ankara.
- Kartal, T.(2012). “İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 279-297.
- Kaya, H.İ. (2010). “Öğretmen Eğitiminde Yapılandırmacı Öğrenmeye Dayalı Uygulamaların ÖğretmenAdaylarının Problem Çözme, Eleştirel Düşünme ve Yaratıcı Düşünme Eğilimlerine Etkileri”, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Küçük,D. P. &Uzun, Y. B.(2013).“Müzik Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 327-345.
- Munn, N. L. (1968). “Psikoloji, İnsan İntibakının Esasları”, (Çeviren: Nahid Tendar), 4.Basım, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
- Özdemir, S.M. (2005). “Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (3), 297-316.
- Polat, M.(2017). “Sınıf Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Yaratıcılık Düzeylerinin BazıDeğişkenlere Göre İncelenmesi”,Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman.
- Soğukpınar, İ.(2017). “Müzik Öğretmenlerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin İncelenmesi”,Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
- Söyler, S., & Kaptanoğlu, A. Y. (2017). “Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Davranışlarının Değerlendirilmesi”, Sağlık Yönetimi Dergisi, 1(2), 42-50.
- Şahinel, S.(2007).“Eleştirel Düşünme”, 2.Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- Şen, Ü. (2009). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”, Journal of World of Turks, 1 (2), 69-89.
- Tümkaya, S.& Aybek, B. (2008).“Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Sosyo-Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 387- 402.
