Author :
Abstract
Bu çalışmanın amacı, üniversiteye başladıktan sonra birinci sınıf üniversite öğrencilerinin yeme davranışlarındaki değişiklikleri ve nedenleri belirlemektir. Ankara'da okuyan 330 birinci sınıf lisans öğrencisinin üniversiteye başlamadan önceki ve sonraki yeme davranışları bir yeme davranışı ölçeği kullanarak belirlenmiştir. Yeme davranışlarının değiştirdiğini belirtenlerin %84,6'sı ailesinden uzakta yaşayan öğrencilerdir. Yeme davranışlarını değiştiren öğrencilerin çoğunun (%77,6) olumsuz bir değişim yaşadığı tespit edilmiştir. Öğrenciler olumsuz değişim yaşamının nedenlerinin genellikle “yemek yeme alışkanlıklarına uygun değil, yemek hazırlayan ve yemek için yeterli zamanı olmayan gıdalar” olduğunu belirtmişlerdir. Öğrencilerin ikamet yerlerinin ve bölümlerinin üniversiteye başladıktan sonraki yeme davranış puanlarını önemli ölçüde etkilediği görülmüştür (p<0,05). Sağlıkla ilgili bölümlerde okuyan ve aileleriyle kalan öğrencilerin üniversiteye başladıktan sonraki ortalama puanları artmıştır. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kazanmak ve sürdürmek, toplumun geleceği olan üniversite öğrencileri için çok önemlidir. Bundan dolayı, üniversite öğrencilerinin yeme davranışlarını olumsuz yönde etkileyen faktörleri düzeltmek için müdahaleler yapılmalıdır. Ayrıca, öğrencilerin sağlıklı beslenme davranışlarını geliştirmeyi amaçlayan beslenme eğitimi programları düzenlenmelidir.
Keywords
Abstract
The purpose of this study is to determine changes and reasons for eating behaviors of first-year university students after starting university. Using an eating behavior scale, we asessed the eating behavior before and after commencing university of 330 first year undergraduates who study in Ankara. 84.6% of the students who stated that they had changed their eating behaviors who live away from their family. It has been determined that the majority of the students who change their eating behaviors (77.6%) were experiencing negative change. The students stated that the reasons for the negative change life are generally “not suitable foods for their eating behaviours, not being the one that prepares meals and not have enough time to eat”. It was seen that the scores of the eating behavior of students after started to university were affected significantly residence and department of students (p<0.05). Students who studied in health-related departments and stayed with their parents have increased their average scores after they started at the university. Gaining and maintaining healthy eating behaviours is very important for university students who are the future of society. Therefore, interventions should be made to correct the factors that affect the eating behaviors of university students in the negative way. In addition, nutrition education programs aimed at improving healthy eating behaviors of students should be organized.
Keywords
- Aktaş Y. (1997). “Üniversite öğrencilerinin uyum düzeylerinin incelenmesi: uzunlamasına bir çalışma”
- Aktaş Y. (1997). “Üniversite öğrencilerinin uyum düzeylerinin incelenmesi: uzunlamasına bir çalışma” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3: 107-110.
- Ansari, W.; Stock, C. & Mikolajczyk, R. (2012). “Relationships between food consumption and livingarrangements among university students in four European countries - a cross-sectional study”, Nutr J, 11:28.Ayhan, D.; Günaydın,E. & Gönlüaçık, E. & Arslan, U.& Çetinkaya, F. & Asımı, H. & Uncu Y. (2012).“Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları ve bunları etkileyen faktörler”, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 38 (2): 97-104.
- Bellisle, F.; Monneuse, M. & Steptoe, A. & Wardle, J. (1995). “Weight concerns and eating patterns of university students in Europe”, Int J Obes, 19: 723–730.
- Bothmer, M. & Fridlund, B. (2005). “Gender differences in health behaviours and in motivation for a healthy lifestyle among Swedish university students”, Nurs Health Sci, 7(2): 107-18.
- Casey, V.; Dwyer, J. & Colemen, K. & Valadian, I. (1992). “Body mass index from childhood to middle age: a 50-y follow up” Am J Clin Nutr, 56: 14-18.
- Colić Barić, I.; Satalić, Z. & Lukesić, Z. (2003). “Nutritive value of meals, dietary behaviours and nutritive status in Croatian university students according to gender”, Int J Food Sci Nutr, 54(6): 473-84.
- Ansari, W.; Maxwell, AE. & Mikolajczyk, RT. & Stock, C. & Naydenova, V. & Kramer, A. (2007).“Promoting public health: benefits and challenges of a European wide research consortium on student health”, Cent Eur J Public Health, 15: 58–65.
- Erkol, A. & Khorshid, L. (2004). “Obezite; predispozan faktörler ve sosyal boyutunun değerlendirilmesi”, SSK Tepecik Hast Derg, 14(2): 101-107.
- Ermiş, E.; Doğan, E. & Erilli, N. & Satıcı, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının incelenmesi: Ondokuz Mayıs Üniversitesi örneği”, Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 6:1.
- Erten, M. (2006). “Adıyaman ilinde eğitim gören üniversite öğrencilerinin beslenme bilgilerinin vealışkanlıklarının araştırılması”, Yüksek lisans tezi (basılmamış). Gazi Üniversitesi Aile Ekonomisi ve Beslenme Anabilim Dalı, Ankara.
- Güler, A. (2003). İlköğretim ikinci kademesinde eğitim gören öğrencilere verilen beslenme eğitimininöğrencilerin beslenme durumu, bilgi ve alışkanlıklarına etkisi. Yüksek lisans tezi (basılmamış). Ankara, Gazi Üniversitesi.
- İlhan, N.; Bahadırlı, S. & Toptaner, N. (2014). “Üniversite öğrencilerinin ruhsal durumları ile sağlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi”, MÜSBED, 4(4): 207-215.
- Ilow, R. (2005). “Assessment of the dietary behaviours of students of Wroclaw Medical University”, Adv Clin and Exp Med, 14: 929–938.
- Jones, K. & Lebnan, V. (1988). “A 6 year follow-up of the type A behaviour pattern in medical student”, Med Educ, 22: 211-213.
- Kagan, D. & Squires, R. (1984). “Compulsive eating, dieting, stress and hostility among college students”, J Coll Stud Pers, 25(3): 213–220.
- Kapil, U. & Bhavna, A. (2002). “Adverse effects of poor micronutrient status during childhood and adolescence”, Nutr Rev, 60: 84-90.
- Kasparek, D.; Corwin, S. & Valois, R. & Sargent, R. & Morris, R. (2008). “Selected health behaviours that influence college freshman weight change”, J Am Coll Health, 56(4): 437-44.
- Köksal, O. (1993). “Üniversite gençliğinin beslenme konusu ve sorunları”, III. Halk Sağlığı Günleri Kongresi, 5-7 Mayıs 1993, 10-12, Kayseri.
- Li, R.; Serdula, M. & Bland, S. & Mokdad, A. & Bowman, B. & Nelson, D. (2000). “Trends in fruit andvegetable consumption among adults in US states: behavioral risk factor surveillance system”, Am J Public Health, 90(5): 777-781.
- Mazıcıoğlu, M. & Öztürk, A. (2003). “Üniversite 3 ve 4. sınıf öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve bunu etkileyen faktörler”, Erciyes Med J, 25 (4): 172-178.
- Merdol, T. (2008). Beslenme Eğitimi ve Danışmanlığı, Klasmat Matbaacılık, Ankara.
- Moreno, L.; Rodriguez, G. & Fleta, J. & Bueno-Lozano, M. & Lazaro, A. & Bueno, G. (2010). “Trends of dietary behaviours in adolescents”, Crit Rev Food Sci Nutr, 50: 106-12.
- Mukudi, E. 2003. “Nutrition status, education participation, and school achievement among Kenyan middle- school children”, Nutrition, 19: 612-616.
- Özbaşaran, F.; Çetinkaya, A. & Güngör, N. (2004). “Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlık davranışları”, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(3): 43-55.
- Papadaki, A.; Hondrosb, G. & Scotta, J. & Kapsokefalou, M. (2007). “Eating behaviours of university students living at, or away from home in Greece”, Appetite, 49: 169–176.
- Şanlıer, N. & Yabancı, N. (2005). Okul Çağında Beslenme. 7-14 Yaş Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dizisi, Kültür Yayınları, İstanbul.
- Seoki, H. & Song, K. (2005). “A study on dietary behaviours and nutrient intakes of college students in Gyeonggi Area”, J Community Nutr, 7(2): 71 – 78.
- Tambağ, H. (2011). “Hatay Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yasam bicimi davranışları ve etkileyen faktörler”, Hacettepe University Faculty of Health Sciences Nursing Journal, 18(2): 47-58.
- Tokgöz, P.; Ertem, M. & Çelik, F. & Gökçe, S. & Saka, G. & Hatunoğlu, R. (1995). “Üniversiteöğrencilerinin beslenme alışkanlıklarının saptanmasına ilişkin bir araştırma”, Beslenme ve Diyet Dergisi, 24(2): 229-238.
- Wardle, J.; Haase, M. & Steptoe, A. & Nillapun, M. & Jonwutiwes, K. & Bellisle, F. (2004). “Genderdifferences in food choice: the contribution of health beliefs and dieting”, Ann Behav Med, 27(2): 107-16.
- Yağmur, C. (1995). “Çukurova Üniversitesi öğrencilerinin beslenme durumu üzerine bir araştırma”, Beslenme ve Diyet Dergisi, 24(2): 239-251.
- Zaybak, A. & Fadıloğlu, C. (2004). “Üniversite öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışı ve bu davranışını etkileyen etmenlerin belirlenmesi”, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(1): 75-9.
