UŞAK HALI DOKUMA SANATININ GELİŞİMİ, ÖZELLİKLERİ VE TURİZME ETKİLERİNE YÖNELİK NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Author :  

Year-Number: 2017-10
Language : null
Konu :
Number of pages: 1285-1302
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Turizm hem bölgesel kalkınmayı sağlayan hem de kültürel değerlerin tanıtımında önemli bir araçtır. El sanatları ulusların kültürel mirasını özetleyen en anlamlı belgelerindendir. Anadolu’da halıcılık sanatı nesilde nesile aktarılan el sanatlarımızdan biri ve kültürel kimliğimizin bir parçasıdır. Çalışmanın amacı halı üreten ve satışını yapan mağaza sahiplerinin “Halı sanatının gelişimi, özellikleri ve turizme etkilerine” ilişkin görüşlerini belirlemektir. Çalışmada “bütüncül tek durum deseni modeli” kullanılmıştır. Uşak’ta faaliyet gösteren üç halı mağazasıyla görüşülmüştür. Elde edilen veriler doğrultusunda Uşak Halısına yeterli düzeyde değer verilmediği, üretim sayılarının düştüğü ve yeterli düzeyde talep olmadığı, kültürel mirasımız olan Uşak Halı sanatının bölge kalkınmasındaki turizm pazarlamasında yeterli gelişim sağlayamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Abstract

Tourism is both an important means of promoting regional development and promoting cultural values. Handicrafts are the most meaningful documents that summarize the cultural heritage of nations. In Anatolia, carpet art is one of our handicrafts that are handed down generations to generation and it is a part of our cultural identity. The aim of the study is to determine the opinions of the shop owners who produce and sell the carpet, the development of carpet art, their properties and the effects of tourism. In the study, the "holistic one-state pattern model" was used. It was interviewed three stores operating in Usak carpets. The data obtained in accordance with Usak Carpet has not been adequately valued, production numbers have fallen and there has not been enough demand and the art of Uşak Halı, our cultural heritage, has not achieved sufficient development in tourism marketing in the development of the region

Keywords


  • Adanır, E. Ö.,& İleri, B. (2013). Oryantalist Resimlerde Türk Halıları. Dokuz Eylül Üniversitesi

  • Adanır, E. Ö.,& İleri, B. (2013). Oryantalist Resimlerde Türk Halıları. Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi (Yedi), 10(10), 71-80.

  • Akan, M.,& Kayabaşı, N. (2008). Konya Sille Halılarının Desen ve Motif Özellikleri. Art-e Sanat Dergisi, 1(1).

  • Akın, Y. G. (2009). 16.- 17. Yüzyıl Osmanlı Kumaş, Halı ve Kilimlerinde Şemse Motifi. 68-75. İstanbul.

  • Akpınarlı, F.,& Arslan, P. (2016). Anadolu'da El Halıcılığının Coğrafi.Akademik Sanat, 1(1), 20-29.Anmac, E.,&Adigüzel Toprak, F. (2004). West AnatolianCarpetDesigns: TheEffect of CarpetTradebetweenOttomanEmpireand Great Britain.

  • Arslan, S. (2012). Resmin Dokunması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 45-57.

  • Avcıoğlu Kalebek, N., Vuruşkan, D., & Çoruh, E. (2014). Türk Halıcılığının Tarihçesi. Electronic Journal of Vehicle Technologies/Tasit Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8(1).

  • Aydın, Ö. (2013). Sivas Halıları. Akdenız Sanat Dergisi, 3(5).

  • Barışta, H. Ö.(1995).Sarayönü ve Ladik'te Bulunan Türk Halılarından Bazı Örnekler.Vakıflar Dergisi, 25,211-234.

  • Bayındır, Z. (2007). Günümüzde Avanos' ta (Nevşehir) el halısı üretimi ve Avanos halılarının özellikleri (Doctoraldissertation, DEÜ Güzel Sanatlar Enstitüsü).

  • Bayraktaroğlu, S. (1985). Çanakkale Halıları. Vakıflar Dergisi, 19, 237-259.

  • Bayraktaroğlu, S. (2005).Afyon Çevresi Yörük Dokumaları.Vakıflar Dergisi, 29, 513-527.

  • Bayraktaroğlu, S. (2011). Osman Hamdi Bey’in Tablolarındaki Bazı Halı Tasvirleri ve Bu Halılardaki Motifin İrdelenmesi. Vakıflar Dergisi, 36 171-186.

  • Berman, K. (2006). CarpetWeaversandWeaving in the Global Market: the Case of Turkey. Master’sThesis, Cornell University.

  • Beyhan, Ş. G.,& Çelebi Gürkan, Ü. (2015). Kültürel Mirasın Korunmasına Yönelik Bir TespitÇalışması: Isparta Halı İpliği Fabrikaları ve Boyahaneleri. ZeitschriftfürdieWelt der Türken/Journal of World of Turks, 7(3), 79-101.

  • Bodur, A. F. (1988).Halıcılık Tarihine Kısa Bir Bakış ve Konya Halıları. Vakıflar Dergisi, 20 105- 114.

  • Boz, L. (2013). Transilvanya Bölgesi, LutherciMediaş Azize Margaret Kilisesindeki AnadoluHalıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

  • Boz, L. (2014). Romanya’nın Transilvanya Bölgesi Protestan Kiliselerine Halı Bağışlama Geleneği. Vakıflar Dergisi, 42 81-87.

  • Buğur, E. (2006). Malatya Müzesi'nde bulunan halılar. Yayınlanmamış Yüksek Lisanas, Ege Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.

  • Çakmaktepe, M. F. (2011). Sivas ili Merkez ve bazı ilçelerinde bulunan tülü dokumaları. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

  • Çelik, A. (1999). Anadolu, İran ve Kafkasya Halı Etkileşimi. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (5).

  • Çelik, E.(2015). Kocaeli Yarımadasına Özgü El Sanatlarından Örnekler.Kocaeli Tarih Sempozyumu, Kocaeli.

  • Çokay, Ö. (2003). Osmanlı Saray Sanatı Ekolünde Sanatçılar ve Halı Üretimi. İstem, 1,2,147-157.

  • Çokay, Ö. (2005). 16. Yüzyıla Ait Bir Ünik Uşak Seccadesinin İkonografik Değerlendirmesi. İstem,3, 5,181-189.

  • Çokay, Ö. (2007). Seccâde Ve Saf Seccâdelerdeki Bazı Motiflerin İkonografik Değerlendirmeleri. İstem, 5,9, 187-208.

  • Dengiz M. ve Erdoğan, Z. (2008). Pişinik Yastık Halısı. 38. Icanas (Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi) Maddi Kültür, Ankara.

  • Deniz, B. (2005). Anadolu-Türk Halı Sanatının Serüveni-I. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi, (7).

  • Deniz, B. (2007). Azerbaycan Ve Anadolu-Türk Halılarının BenzerÖzellikleri/SımılarFeaturesBetweenAzerbaıjanıAndAnatolıanTurkıshCarpets/SımılarFeaturesBetwe enAzerbaıjanıAndAnatolıanTurkıshCarpets. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (18).

  • Deniz, B. (2013). Anadolu-Türk Halı Sanatının Kaynakları. Akdenız Sanat Dergisi, 1(2).

  • Eroğlu, M. A. (2014). Antalya ve Civarı Cicim Seccadeleri (Namazlağ). Akdeniz Sanat Dergisi, 6(12).

  • Etikan, S.(2007). Seccade Halılarda kullanılan Bazı motifler ve Bu Motiflerin İslam Sanatında Yeri.ICANAS 38, Uluslarası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları kongresi, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu.

  • Güdü, Ö., Sonat,. S.,& Bozok, D.(2015). El Sanatları ve Turizm İlişkisi Çerçevesinde Türk HalıDokumacılığının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesinde Yer Alan Örnekler Doğrultusunda Değerlendirilmesi. 14. Geleneksel Turizm Paneli. 16 Nisan. Sakarya.

  • Güzel, E.,&Kulaz, M. (2016). Tunceli-Çemişgezek-Doğan Köyü Halı Dokuma Örnekleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1321-1335.

  • Harun, Ü. R. E. R. (2005). Uşak Yöresinde Dokunmuş Asimetrik Halılar ve Bir “Örnek” Halı (19. Yüzyıl Sonu–20. Yüzyıl Başı). Sanat Tarihi Dergisi, 14(1).

  • Işık, D. (2007). Wovenassemblages: Globalization, gender, labor, andauthenticity in Turkey'scarpetindustry (Doctoraldissertation, TheUniversity of Arizona).

  • İleri, B. (2010). Ankara Vakıf Eserleri Müzesi'nde bulunan Uşak halılarının incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara.

  • İşlek, S. (1969). Ankara Etnografya Müzesindeki Nomad Karakterli Halılar." Vakıflar Dergisi, 8, 273-281.

  • Kadıoğlu, Ö. (2012). Çankırı ili Merkez köylerinde bulunan düz dokuma yaygıların tespiti ve günümüzdeki durumu (Doctoraldissertation, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).

  • Kalay, H. A. (2016). Eskişehir Arkeoloji Müzesi'nde Bulunan Afyon Yöresi Kilimlerinden Örnekler. Art-e Sanat Dergisi, 9(17), 62-87.

  • Karatay, S. K.,& Oyman, N. R. (2017). Günümüz Taşpınar Halıları. Ulakbilge,5,10, 393-408.

  • Korkmaz, H. (2010). Beyaz Zeminli Uşak Halılarındaki Kuş Motifine Dair Bir Çözümleme. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (5).

  • Kubat, N. (2012). Konya Etnografya Müzesi'nde bulunan Küçük Muhsine halılarının incelenmesi (Doctoraldissertation, DEÜ Güzel Sanatlar Enstitüsü).

  • Madalyonlu Uşak Halıları. (tarih yok). Kasım 5, 2017 tarihinde Eski Halı ve Kilim: https://eskihalivekilim.com/madalyonlu-usak-halilari/ adresinden alındı.

  • Mahjoubi, S. (2017). ThePathology of WeavingandProduction of theHand-wovenCarpets:HerizRegion Case Study. Journal of HistoryCultureand Art Research, 6(2), 153-168. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v6i2.868

  • MEGEP. (2012). Eşme Kilim Dokuma. El Sanatları Teknolojisi . (M. E. Bakanlığı, Dü.) Ankara.

  • MEGEP. (2012). Uşak Halısı Desenleri. El Sanatları Teknolojisi . (M. E. Bakanlığı, Dü.) Ankara. Kasım 05, 2017 tarihinde MEGEP. adresinden alındı.

  • Nefes, E., Can, Y., Gün, R., & Çelik, B. (2016). Ankara Vakıf Eserleri Müzesinde Samsun Camilerinden Derlenmiş Tarihi Halılar. DinbilimleriJournal, 16(3).

  • Ölmez, F. N. (2008). Taşpınar Halılarında Kullanılan İpliklerin Bazı Teknolojik Özellikleri. Art-e Sanat Dergisi, 1(1).

  • Ölmez, F. N. (2009). “Death” SymbolısmInTurkıshWeavıngs. Art-e Sanat Dergisi, 2(3). Ölmez, F. N. (2010). Dokumalarda Yılan Motifi. Art-e Sanat Dergisi, 3(6).

  • Ölmez, F. N.,&Etikan, S. (2013). Fethiye'de Düz Dokumacılık ve GünümüzdekiDurumu/FlatWeavingIn Fethiye andCurrentStatus. Journal of HistoryCultureand Art Research, 2(1), Önder, M. (1982). Federal Almanya Müzelerinde Türk Eserleri. Vakıflar Dergisi, 15, 127-138.

  • Özaltın, N.,& Ölmez, F. N. (2011). Osmanlı Dönemi Minyatürlerinde El Sanatlarından İzler. Art-e Sanat Dergisi, 4(7).

  • Özçelik, s. & Uludağ F. Fatih Camii'nin Özel Tasarımlı Taban Halısı. Restorasyon Yıllığı Dergisi, 7,Özçelik, S.(2011). Süleymaniye Camisinin Halı Hazineleri. Restorasyon Yıllığı Dergisi, 3, 49-61.

  • Özçelik, S.(2015). İstanbul Kilim ve Düz Dokuma Yaygılar Müzesi. Vakıflar Dergisi, 42, 133-138.Öztürk, B. (2011). Türk Ve İslam Eserleri Müzesinde Bulunan Anadolu Selçuklu Dönemi HalılarınınTasarım Özellikleri Ve Restitüsyon Çalışmaları (DoctoralDissertation, Deü Güzel Sanatlar Enstitüsü).

  • Öztürk, E. ve Özkavruk Adanır B. (2013)çOsmanlı İmparatorluğu ve İngiltere Arasındaki Halı Ticareti: Anadolu ve İngiliz Halıları. Akdenız Sanat Dergisi, 3.5.

  • Perdahcı, N. (2010). Rönesans Resim Sanatında LorenzoLotto ve Uşak Halıları. Trakya UniversityJournal Of SocialScience, 12(2).

  • Perdahcı, N. (2011). HansHolbein Resimlerine Anadolu Halılarının Etkileri. Sanat ve TasarımPerdahcı, N. (2011). XVI-XVIII. Yüzyıl Avrupa Resim Sanatı'nda Uşak Halıları. Trakya UniversityJournal of SocialScience, 13(1).

  • Söylemezoğlu, F.,&Taği, S. (2006). Sustainability of HandwovenCarpets in Turkey: TheImportanceof Technical DistinctionsBetweenRegionalCarpetStyles. TextileSociety of AmericaSymposiumProceedings. 338.

  • Tagi S. ve Arılı, M. (2011). Simav İlçesinde El Dokuması Halıcılık. e-Journal of New World Sciences Academy.6,1, 77-86.

  • Tağı, S. Ö.,& Yanar, A. (2016). El Sanatları Ürünlerinde Coğrafi İşaretleme Ve Ürün Kimlik Bilgisinin Önemi. Art-e Sanat Dergisi, 9(17), 343-353.

  • Taylan, F. N. (2013, Nisan). Uşak Halı Motoflerinin Seramik Yüzeylerde Uygulanabilirliği ve Kişisel Uygulamalar. 3-53. Uşak.

  • Temli-Durmuş, Y.,& Yusufoğlu, S. (2016). İlkokul 4. Sınıf Matematik Öğretim Programına Yönelik Öğretmen Görüşleri (Siirt-Kurtalan İlçesi Örneği). Electronic TurkishStudies, 11(14).

  • Tokat, M. (2014). Konya Etnografya Müzesi'nde bulunan Uşak halıları (Doctoraldissertation, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).

  • Uçar, A. C., Demirkaya, S., & Doğan, H. (2015). Dünya Markası Uşak Halısı. Uşak: Uşak Belediyesi.Ürer, H. (2002). Yabancı şirketlerin Batı Anadolu Bölgesi'ndeki halıcılık faaliyetleri ve bunun geleneksel Türk halı sanatına etkileri (Doctoraldissertation, Ege Üniversitesi).

  • Yalçın, B. (2014). Yöresel Ürünlerin Pazarlanması Üzerine Değerlendirmeler. Akdeniz SanatYılmaz, A. H. (2015). Çanakkale Yöresi El Dokumalarında Motifler (Biçim, İçerik, Anlatım). Kalemişi- Geleneksel Türk Sanatları Dergisi. 3,5, 147-167.

  • Yurteri, S.,& Ölmez, F. N. (2008). Türk Dokumalarında Ağaç Motifi.38. ICANAS Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Ankara.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics