Author:
Abstract
Gastronomi iyi yemek yeme merakı ve ilgisi olarak tanımlanmaktadır. Bilim olarak ise yöresel yeme içme kültürü ve davranışı olarak değerlendirilir. Yeme alışkanlıkları ve mutfak kültürü de bu bağlamda ele alınmaktadır. Ayrıca turizm faaliyetlerinde yeme içme gereksinimi zamanla değişerek merak, ilgi ve değişik boyutlarda kişisel olarak deneyimleme isteği haline gelmiştir.
Coğrafi işaret, net ve belirgin bir niteliği, tanınmış ve bilinirliği olan ya da özellikleri bakımından yöre bölge veya ülke ile benimsenmiş ürünü anlatan ve gösteren tescil işlemine verilen isimdir. Türkiye’de de bazı şehirler ve bazı yöreler kendilerine özgü nitelik ve özelliklere sahip olan ürünlerini koruma altına almak ve isimlerini muhafaza etmek amacıyla ürünlerini tescil ettirmişlerdir.
Bir turizm destinasyonu olarak Hatay zengin bir tarihe ve kültüre sahiptir. Akdeniz bölgesine yer alan Hatay, Akdeniz ikliminin bölgede hakim olduğu Anadolu’nun eski yerleşim yerlerinden biridir. Tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış olması, bu coğrafyada farklı inanç ve kültürlerin bir arada sevgi ve barış içinde yaşanabileceğini göstermiştir. Bu kültürel çeşitlilik, Hatay’a sadece mutfağında değil, çeşitli alanlarda da tescilli ürünlere sahip olabilme avantajını sağlamıştır.
Çalışma ile turizm pazarlamasında önemli bir yere sahip olan coğrafi işaretli ürünlerin kayıt altına alınması ve tanıtılması amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi ile ikincil veriler incelenmiştir. Bu bağlamda gastronomi turizminde önemli bir yere sahip olan ve UNESCO tarafından da gastronomi şehri olarak tanınan Hatay iline ait coğrafi işaretli ürünler incelenmiş ve açıklanmıştır.
Çalışma sonucunda ulaşılan bulgulara göre Hatay’ın, bulunduğu yöreye ait ve özgü Türk Patent Enstitüsü tarafından tescillenmiş olan pek çok ürün ve yiyeceğe ev sahipliği yaptığı gözlenmiştir. Hatay’ın tescilli ürün ve gıdaya sahip olan şehir merkezi dışında 8 tane ilçesi, 25 tane ürünü bulunmaktadır. Antakya, Samandağ, Dörtyol, Kırıkhan, Defne, Belen, Altınözü ve İskenderun yöreye özgü yiyecek ve ürünleriyle tescilli olma hakkına sahip olmuş ilçeleridir. Bu ilçeler Hatay’ın bilinirliğini ve turist potansiyelini arttırmak açısından da önemli bir yere sahiptir.
Keywords
Abstract
Gastronomy is defined as the curiosity and interest in eating good food. As a science, it is considered local eating and drinking culture and behavior. Eating habits and culinary culture are also discussed in this context. In addition, the need for eating and drinking in tourism activities has changed over time and has become a source of curiosity, interest, and the desire to experience things personally in different dimensions.
A geographical indication is the name given to the registration process that describes and indicates a product with a clear and distinct quality, is well-known, or is adopted by the local region or country regarding its features. In Turkey, some cities and regions have registered their products to protect their unique qualities and characteristics and to preserve their names.
As a tourism destination, Hatay has a rich history and culture. Located in the Mediterranean region, Hatay is one of the oldest settlements in Anatolia, where the Mediterranean climate prevails. The fact that it has hosted different civilizations throughout history has shown that different beliefs and cultures can live together in love and peace in this geography. This cultural diversity has given Hatay the advantage of having registered products in its cuisine and various fields.
The study aims to register and promote geographically indicated products essential to tourism marketing. Secondary data were examined through document analysis, one of the qualitative research methods. In this context, geographically indicated products belonging to Hatay province, which has an essential place in gastronomic tourism and is recognized as a gastronomic city by UNESCO, were examined and explained.
According to the study's findings, it was observed that Hatay hosts many products and foods specific to the region and registered by the Turkish Patent Institute. Hatay has eight districts and 25 products, apart from the city center, which has registered products and food. Antakya, Samandağ, Dörtyol, Kırıkhan, Defne, Belen, Altınözü, and İskenderun are the districts that have the right to be registered with their local foods and products. These districts are also crucial in increasing Hatay's awareness and tourist potential.