Author:
Abstract
Bu araştırma, 2001-2019 yılları arasında Türkiye’de düşünme becerileri konusunda yapılmış doktora tezlerinin nitel yaklaşımla incelenmesi, eğilimlerinin belirlenmesi ve sunulmasını amaçlamaktadır. Bu doğrultuda 81 doktora tezi genel özellikleri, amaçları, düşünme becerisi türleri, araştırma yöntemleri, örneklem özellikleri açısından değerlendirilmiştir. Araştırmanın düşünme becerileri üzerine lisansüstü çalışma yapacak olan araştırmacılara ve alana katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Araştırmada nitel yaklaşımlardan içerik analiz yöntemlerinden biri olan betimsel analiz kullanılmıştır. Örneklem olan 81 doktora tezine YÖK Ulusal Tez Merkezinin resmi sitesinden ulaşılmıştır. YÖK Ulusal Tez Merkezi’nde kayıtlı ve onaylı 81 doktora tezinin yapıldığı üniversite ve enstitü, yayın yılı, amacı, odaklandığı düşünme becerisi, araştırma yaklaşımı, deseni, örneklem türü, örneklem büyüklüğüne dair sekiz veri türü Microsoft Excel programında araştırmacı tarafından geliştirilen tez inceleme formuna işlenmiştir. Tezler doküman incelemesi yapılarak incelenmiş olup, veriler betimsel ve içerik analizi ile çözümlenmiştir. Düşünme becerileri konusunda yapılan doktora tezlerinin en çok Eğitim Bilimleri Enstitülerinde ve Gazi Üniversitesi’nde yapıldığı görülmüştür. Çalışmalar en fazla son iki yıl olan 2018 ve 2019 yıllarında yoğunluk kazanmıştır. Amaç olarak çoğunlukla eğitim / program / etkinlik vb uygulamaların düşünme becerileri üzerindeki etkisi ele alınmıştır. Tezlerin yarıya yakını eleştirel düşünme becerisi üzerinde odaklanmıştır. Nicel yaklaşımın ve yarı deneysel desenin sıklıkla kullanıldığı görülmüştür. Örneklem türü olarak en çok ilköğretim öğrencileri alınmış, en fazla 31-69 arası kişi üzerinde çalışmalar yapılmıştır.
Keywords
Abstract
In this study, between the years 2001-2019 with a qualitative examination of the dissertation thinking about the approach made in Turkey, aims to determine the trend and presented. Accordingly, 81 doctoral theses have been evaluated in terms of their general characteristics, goals, types of thinking skills, research methods, and sampling characteristics. It is thought that the research will contribute to the researchers and the field that will do postgraduate studies on thinking skills. Descriptive analysis, one of the content analysis methods, was used in the research. The 81 doctoral theses, which are sample, have been reached from the official website of YÖK National Thesis Center. The university and institute, where 81 doctoral theses are registered and approved at YÖK National Thesis Center, were published in the thesis examination form developed by the researcher in Microsoft Excel program, eight years of publication year, purpose, thinking skills, research approach, pattern, sample type, sample size. . Theses were examined through document analysis and the data were analyzed by descriptive and content analysis. It has been observed that doctoral theses on thinking skills are mostly done in Educational Sciences Institutes and Gazi University. The studies mostly intensified in 2018 and 2019. As an aim, the effect of mostly education / program / activity etc. applications on thinking skills has been discussed. Almost half of the theses are focused on critical thinking skills. It is seen that quantitative approach and semi-experimental pattern are used frequently. Primary school students were taken as the sampling type, and studies were conducted on a maximum of 31-69 people