Author:
Abstract
Türk Mutfak kültürü, dünyanın en önemli mutfakları arasında yer almasına rağmen bu potansiyel değerlendirilememektedir. Özellikle, şehirlerde kadınların iş hayatına girmesinden dolayı hazır yiyeceklerin tüketilmesindeki artış dikkat çekmektedir. Bu durum besin değeri yüksek ve lezzetli geleneksel Türk yemeklerinin unutulmasına ve ihmal edilmesine neden olmaktadır. Bu çalışma Sivas ili Merkez ilçesinde yaşayan ve yerli tabir edilen ailelerin yöresel yemekleri pişirme durumunu araştırmak amacıyla yapılmıştır. Kesitsel olarak yapılan bu araştırmaya 150 kadın dahil edilerek anket uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına ilişkin, katılımcıların çoğunluğu günümüz modern yaşam koşullarına uygun tencere çeşitlerini kullandığı saptanmıştır. En çok tercih edilen yağ çeşidinin tereyağı olduğu saptanmıştır ve bu durum geleneksel kültürün sürdüğünün göstergesi olarak söyleyebiliriz. Kadınların yöresel yemekleri pişirme sıklıkları incelendiğinde; %57.7’sinin ayran aşı çorbası, %24.0’ının Sivas köftesini, %7.3’ünün etli madımak sebze yemeğini, %7.3’ünün evelik sarmasını, %26.3’ünün katmeri ve %34.0’ının sübüra mezesini haftada en az 1-2 kez pişirdikleri belirlenmiştir. Kadınların büyük çoğunluğunun Sivas’a özgü yemeklerden keş çorbası (%94.0), bozmantı (%98.0), üzümleme (%92), pehli (%98,7), pancar sarması (%88), hasuda (%80), kavut (%92), telce köftesi (%97,3), haşıl (%96,7), ekşili köfte (%98,7) ve tonus köftesini (%94) hiç pişirmedikleri belirlenmiştir. Evlerde Sivas’a özgü yemeklerin çok azının pişiriliyor, hatta birçoğunun neredeyse hiç pişirilmiyor olması ise üzücüdür. Sivas’a özgü yemekler açısından bakıldığında, şehrin sahip olduğu yemek kültürü ve çeşitliliği gastronomi turizmi açısından oldukça zengindir. Bu zenginliğin devam ettirilmesi için sadece turistik açıdan çalışmaları yapılması değil, evlerde yemeklerin yapılması, aile bireylerinin öğrenerek bunları devam ettirmesi kültürel mirasın yaşatılması açısından önemlidir.
Keywords
Abstract
Although the Turkish cuisine culture is among the most important cuisines of the world, this potential can not be evaluated. In particular, the increase in the consumption of ready-to-eat foods is noteworthy because women enter the business life in cities. This situation causes the forgetting of traditional Turkish food, which is high in nutritional value and delicious. This study was carried out to examine cooking of local dishes of the local families living in Sivas province. In this cross-sectional survey,150 women were included and a questionnaire was applied. Regarding the results of the research, it was determined that the majority of the participants used pots suitable for today's modern living conditions.The most preferred oil was found to be butter and we can say this status as a demonstration of traditional cultures. In terms of the frequency of cooking local dishes, it was found that % 57.7 cook ayran aşı, 24.0% cook Sivas köftesi, 7.3% cook etli madımak, 7.3% evelik sarması, 26.3% cook katmer and 34.0% cook sübüra mezesi at frequently. It was found that the majority of women have never cooked keş çorbası (94.0%), bozmantı (98.0%), üzümleme (92.0%), pehli (98.7%), pancar sarması (88.0%), hasuda (80.0%), kavut (92.0%), telce köftesi (97.3%), haşıl (96.7%), ekşili köfte (98.7%), and tonus köftesi (94%), which are special dishes in Sivas. It is disappointing that quite a few special local dishes are cooked, and even, most of them are hardly cooked.From the point of view of the dishes specific to Sivas, the food culture and its diversity in the city are very rich in terms of gastronomic tourism.In terms of keeping the cultural heritage alive, it is important not only to make touristic works to sustain such a richness but also to encourage people to cook these local dishes and teach them to the next generation.