ŞEYH ŞABAN-I VELİ VAKIF ESERLERİ MÜZESİNDE YER ALAN KIRŞEHİR SECCADE HALILARININ RENK, MOTİF VE KOMPOZİSYON ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ
Author:
Abstract
Bu araştırmada, Şeyh Şaban-ı Veli Vakıf Eserleri Müzesi envanterine kayıtlı Kırşehir yöresine ait seccade halılarının teknik, renk, motif ve kompozisyon özelliklerinin tespit edilmesi ve literatüre kazandırılması amaçlanmıştır. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmış ve örneklem olarak müze teşhir salonunda bulunan 24 adet Kırşehir seccade halısı üzerinde çalışılmıştır. Halıların boyut, teknik, motif, kompozisyon özellikleri belirlenerek fotoğrafları çekilmiş ve bilgi formları hazırlanmıştır. Hazırlanan bilgi formları değerlendirilerek tablolar oluşturulmuş ve yorumlanmıştır. Çalışmada şu sonuçlara ulaşılmıştır; Müzedeki Kırşehir halı seccadeleri 19. – 20. yüzyıllara tarihlendirilmiş, yün iplik malzeme ve Türk düğüm tekniği ile dokunmuştur. Seccadelerin genel kompozisyonu tek yönlü mihraplıdır. Halılarda en çok beyaz renk, hem zemin hemde desen rengi olarak kullanılmıştır. Geometrik, sembolik, bitkisel, nesneli ve hayvansal bezeme türlerinden toplam 51 adet motif tespit edilmiştir. Türk kültürünün en güzel örneklerini yansıtan Kırşehir seccade halılarının koruma altına alınarak Şeyh Şabanı Veli Vakıf Eserleri Müzesinde bulunması ülke kültürü açısından önemlidir.
Keywords
Abstract
The aim of this study is to specify and to document the characteristics of the Kırşehir prayer rugs that are registered in the inventory of the Museum of the Şeyh Şaban-ı Veli Foundation. It focuses on their techniques, colors, motifs and compositions. The study was carried out using the screening method. Its sample included the 24 prayer rugs that are on display in the museum’s showroom. The dimensions, techniques, motifs and compositions of the rugs were specified. They were photographed, and information forms were prepared. Tables were formed and interpreted based on the assessment of the information forms. The findings indicated that the prayer rugs date to the nineteenth and twentieth centuries. Woolen thread and the Turkish knot were used in the weaving process. With regard to the rugs' composition, the mihrabs were positioned in single direction. The color white was commonly used both in the rugs' backgrounds and the motifs. Their motifs included 51 different types in five categories: geometric, symbolic, floral, objects and animals. Kırşehir prayer rugs are the most beautiful examples of Turkish culture, and their conservation in the Museum of the Şeyh Şaban-ı Veli Foundation is very important for the preservation of Turkey’s culture.