Author :
Abstract
Frigya Bölgesi, günümüzde yaklaşık olarak Ankara, Afyonkarahisar ve Eskişehir illerinin tümünü, Kütahya ilinin büyük bir bölümünü; Konya, Isparta ve Burdur illerinin kuzey kesimlerini kapsıyordu. Bu geniş sınırlar içinde Friglerin tarihleri boyunca siyasi ve kültürel açıdan en güçlü ve en etkili oldukları kesim, Yukarı Sakarya Vadisi’nde Eskişehir, Afyon ve Kütahya illeri arasında uzanan ve arkeoloji literatüründe Dağlık Frigya/Frigya Yaylası olarak adlandırılan bölge olmuştur. Coğrafyacıların İç Batı Anadolu Eşiği olarak tanımladığı bu bölge, İç Anadolu’nun batıya açılan kapısı, doğu ile batıyı birleştiren ana yolların düğüm noktasıdır ve tarih boyunca stratejik önemini daima korumuştur. Araştırmalar, Dağlık Frigya’daki Frig yerleşmeleri ve kaya anıtlarının, adeta birbirini takip eden derin vadilerde yoğunlaştıklarını göstermektedir. Frig Vadileri tanımının kullanılması da bu yoğunluktan kaynaklanmaktadır. Frig Vadileri, uzun zaman önce oluşan volkanik hareketler nedeniyle meydana gelen pek çok yüzey şekillerinden oluşmaktadır. Volkanik faaliyetler, Türkiye’de yer şekilleri oluşumunda önemli katkılar sağlamıştır. Türkiye’de üçüncü zamanda faaliyet gösteren volkanlar, üçüncü zamanın sonlarında faaliyetlerini arttırmıştır. Bu faaliyetler çeşitli bölgelerde volkanik arazilerin oluşmasına yardımcı olmuştur. Frig Vadisi geçmişten günümüze tarihsel bir öneme sahip olmuştur. Kral Yolu güzergâhında bulunması ve ulaşımda kavşak noktası olması nedeniyle tarihte öne çıkan bir konumda yer almış, oldukça önemli bir Anadolu Uygarlığı olan Friglere ev sahipliği yapmasıyla da Frig Vadisi olarak anılmıştır. Frig Vadisi’nde Eskişehir’in yaklaşık 75 km güneyinde yer alan Yazılıkaya-Midas Vadisi ve Kümbet Vadisi, daha güneyde Afyon’un yaklaşık 30 km kadar kuzeyinde bulunan Göynüş (Köhnüş) ve Karababa Vadileri en önemli Frig yerleşimi olarak öne çıkmıştır. Bu çalışmada da Frigler’den ve Friglerin tarihsel gelişim evrelerinden bahsedilmiş, Frig Vadisi’nin tarihsel önemi üzerinde durulmuştur.
Keywords
Abstract
The Phrygia Region covered approximately all of the provinces of Ankara, Afyonkarahisar and Eskişehir, a large part of the province of Kütahya, and the northern parts of the provinces of Konya, Isparta and Burdur today. Within these wide boundaries, the Declivity in which the Phrygians were the strongest and most influential politically and culturally throughout their history was the region extending between Eskişehir, Afyon and Kütahya provinces in the Upper Sakarya Valley and called Mountainous Phrygia / Phrygian Plateau in the archaeological literature. This region, which geographers define as the Threshold of Inner Western Anatolia, is the gateway of Central Anatolia to the west, the nodal point of the main roads connecting east and west, and has always maintained its strategic importance throughout history. Research shows that Phrygian settlements and rock monuments in Mountainous Phrygia are concentrated in almost successive deep valleys. The use of the Phrygian Valleys definition is also due to this density. Phrygian Valleys are composed of many surface shapes that occurred due to volcanic movements that occurred a long time ago. Volcanic activities have made important contributions to the formation of landforms in Turkey. Volcanoes that were active in Turkey at the third time increased their activity at the end of the third time. These activities have helped to form volcanic terrains in various regions. The Phrygian Valley has had a historical significance from the past to the present. It has taken a prominent position in history due to its location on the King's Road route and being a crossroads in transportation, and it has also been referred to as the Phrygian Valley because it is home to the Phrygians, a very important Anatolian civilization. Yazılıkaya-Midas Valley and Kümbet Valley, located about 75 km south of Eskişehir in the Phrygian Valley, Göynüş (Köhnüş) and Karababa Valleys, located about 30 km north of Afyon in the south, stood out as the most important Phrygian settlements. In this study, the Phrygians and the stages of historical development of the Phrygians were mentioned and the historical importance of the Phrygian Valley was emphasized.
