Author :
Abstract
Türk din mûsikîsinde münâcât türü genellikle cami mûsikîsi başlığı altında müstakil olarak yer almaktadır. Ayrıca Kur’an-ı Kerim tilaveti, mevlid, ayin, istiğfar, ferâciye, mirâciye, regâibiye, temcîd, kaside ve ilahilerde kısmen ya da bir bölüm halinde münâcâtlar bulunmaktadır. Ancak Cinuçen Tanrıkorur tarafından bu tür; besteli ve usûllü olarak ele alınmak suretiyle, ayrıca çalgı ile icra edilebilmesi nedeniyle farklı bir tanım kazanmıştır. Bu çalışmada ele alınan Bayâtî Münâcât’ın makamsal analizinin yapılması sonucunda eserin bestekarı olan Cinuçen Tanrıkorur’un münâcât türü besteciliği, bu türe kattığı yenilikler ve makam kullanımı üzerine tespitler yapılması amaçlamıştır. Nitel bir çalışma olan bu araştırmada yöntem olarak bestekarın münâcât türünde eserleri taranmıştır. Veri toplama aşamasında Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı tarafından yayınlanan “Cinuçen Tanrıkorur Beste Külliyatı”ndan ve Cumhurbaşkanlığı Klasik Türk Müziği Korosu arşivinden ve TRT nota arşivinden faydalanılmıştır. Arel-Ezgi-Uzdilek nazariyat sistemine göre eserin makamsal analizi yapılmış, perde geçki istatistikleri ile birlikte makam geçki ve çeşnileri tespit edilmiştir. Çalışmada Cinuçen Tanrıkorur’un bu bestesiyle; bayatî makamında kullanılan geçki ve çeşnilerin yanında çok kullanılmayan geçki ve çeşnilere de yer verdiği; donanım değişikliği, usûl değişikliği yaptığı; münâcâta saz bölümü eklediği; böylece münâcât türüne, münâcât bestekarlığına ve bayati makamının kullanımına yenilikler getirdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords
Abstract
In Turkish religious music, the münâcât form is usually included separately under the title of mosque music. In addition, the recitation of the Holy Qur'an, mawlid, ayin, istiğfar, ferâciye, mirâciye, regâibiye, temcîd, qasida and hymns contain münâcât in part or as a section. However, Cinuçen Tanrıkorur has given this form a different definition by treating it as composed and with a usûl, and also because it can be performed with an instrument. As a result of the makamsal analysis of Bayātī Münācāt, this study aims to make determinations on the composer Cinuçen Tanrıkorur's composition of the münācāt genre, the innovations he added to this genre and the use of maqam. In this qualitative study, the composer's works in the münâcât genre were scanned as a method. In the data collection phase, the "Cinuçen Tanrıkorur Beste Külliyatı" published by the Presidency of Atatürk Kültür Merkezi, the archive of the Presidential Classical Turkish Music Choir and the TRT notation archive were used. According to the Arel-Ezgi-Uzdilek theoretical system, a maqam analysis of the piece was made, and the statistics of the pitch passages and the maqam passages and variations were determined. The study concludes that Cinuçen Tanrıkorur, with this composition, included not only the passages and variations used in the bayātī maqam but also passages and variations that are not commonly used in the maqam bayātī; made key signature changes and usûl changes; added a instrumental section to the munājāt; and thus brought innovations to the munājāt genre, the composition of munājāt, and the use of the bayātī maqam.
