Author :
Abstract
Aynalar, insanlık tarihi boyunca var olan önemli nesnelerdir. Ayna, eski çağlardan beri insanların hayatında özel bir yer edindiği, yansıtma işlevi atalarımızı büyülediğinden, farklı dönem, din ve milletlerin ideolojik-estetik görevini yerine getiren mistik bir araç olarak değer görmüştür. Eski Doğu'da aynalar, büyülü güçlere sahip kutsal nesneler olarak görülmüştür. Ayrıca dünyayı ve benliği veya aydınlanmış ruhu yansıttıkları için suyu sembolize etmiştir. Ancak aynı zamanda bazen kibir ve gösterişi sembolize etmiştir. Bir sembol ve gizem olarak ayna Türk İslam sanatında da yaygın olarak kullanılmıştır. Bu çalışma ise aynanın sembolik varlığını ve bunun İslam sanatına nasıl yansıdığını ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. Betimsel-analitik yöntemle yürütülen araştırmada Türk İslam sanatında ayna sembolümüm hangi temalar ile İslam sanatında kullanıldığı sorusuna cevap aramaktadır. Literatür bulguları ve elektronik kaynakları toplama yöntemi kullanılarak elde edilen bulgular ayna sembolünün İslam sanatına da yansıdığı bu yansımanın çanak çömlek motiflerinde, hat sanatında, halı motiflerinde, tezhiplerde ve özellikle İslam resim ve mimarisinde simetrik olarak gözlemlendiğini ortaya koymaktadır.
Keywords
Abstract
Mirrors are important objects that have existed throughout human history. Since ancient times, the mirror has been valued as a mystical tool that fulfills the ideological-aesthetic task of different periods, religions and nations, as it has taken a special place in people's lives and its reflection function fascinated our ancestors. In the ancient East, mirrors were seen as sacred objects with magical powers. It also symbolized water as they reflect the earth and self or enlightened spirit. However, it also sometimes symbolized arrogance and vanity. Mirror as a symbol and mystery has also been widely used in Turkish Islamic art. This study aims to reveal the symbolic existence of the mirror and how it is reflected in Islamic art. In the research conducted with the descriptive-analytical method, it seeks an answer to the question of which themes the mirror symbol is used in Turkish-Islamic art and in Islamic art. The findings obtained using the literature findings and the method of collecting electronic resources reveal that the mirror symbol is also reflected in Islamic art, and this reflection is observed symmetrically in pottery motifs, calligraphy, carpet motifs, illuminations and especially in Islamic painting and architecture.
