Author :
Abstract
Halk sanatları bakımından oldukça zengin bir ülke olan Macaristan kültür birikimi, geçmişi ve bugünü ile dünyaya renk katan bir ülkedir. Macar halk sanatları içerisinde işlemeler önemli yer tutmaktadır. Zengin süsleme özellikleri ile geleneksel sanatlar arasından sıyrılarak ön planda kendini gösteren işlemeler, yöresel unsurlar ve estetik kalıplar çerçevesinde üslup kazanmaktadır. Bu kapsamda Macaristan geleneksel el sanatları, alanındaki üslup özellikleri ile dikkat çekici bir konumdadır. Bölgenin genelinde 19. yüzyıl ortalarından itibaren ivme gösteren el sanatları, özellikle işleme teknikleri ile görsel bir katalog oluşturmaktadır. Çalışma dünya kültür mirasına hizmet eden Macaristan bölgesi halk işlemelerinin karakteristik özellikleri üzerine kurgulanmıştır. Araştırmada olayların ve olguların tümel biçimde ele alınması ile beraber anlamlarını bulmaya yönelik gözlemlerin sayısal olmayan bir biçimde incelenmesi ve yorumlanmasına dayanan nitel yöntem kullanılmıştır. Çalışmanın etnografik yapısı olduğu için bulgular betimsel ve yorumlayıcı bir yaklaşım benimsenerek tarama -survey- modeline uygun biçimde tasarlanmıştır. Araştırmanın genel amacı; toplum yapısı içinde üretilen maddi kültür ögesinin taşıdığı değerleri inceleyerek malzeme, teknik ve süsleme tasarımı açısından kültürel kimliklerini oluşturan özellikleri belirlemektir.
Keywords
Abstract
Hungary, a country rich in folk arts, is a country that adds color to the world with its cultural background, past and present. Embroidery has an important place in Hungarian folk arts. Embroidery, which stands out among the traditional arts with its rich ornamental features, gains a style within the framework of local elements and aesthetic patterns. In this context, Hungary is in a remarkable position with its stylistic features in the field of traditional handicrafts. The handicrafts, which gained momentum in the region since the middle of the 19th century, create a visual catalogue, especially with processing techniques. The study is based on the characteristic features of the Hungarian region folk embroidery, which serves the world cultural heritage. In the research, qualitative method based on non-numerical examination and interpretation of observations to find their meanings, as well as to handle events and phenomena in a holistic way, was used. Since the study has an ethnographic structure; The findings were designed in accordance with the survey model by adopting a descriptive and interpretive approach. The general purpose of the research is to examine the values of the material culture item produced in the social structure and to determine the features that make up their cultural identity in terms of material, technique and ornamental design.
Keywords
- 2. Anonim, Buzsák Folk Art Embroidery, https://buzsak.hu/folk-art/ , Erişim Tarihi: 30.08.2021.
- 3. Balassa, I., Ortutay, G. (1979). Hungarian Ethnography And Folklore, Library of Hungarian Studies, https://mek.oszk.hu/02100/02115/html/3-813.html, Erişim Tarihi: 24.06.2021.
- 4. Bárth, J., Jolán, B. (1977). Korai Kalocsai Hímzések, Népmölvesi Propaganda Office, Budapest.
- 8. Baranyi, B., Jordán, S. (1998). Furta Chronicle, ISBN 963-03-5976-6.
- 9. Boros, Kazai, A. (1981). Hungarian Folk Arts and Crafts. Hungarian Ethnic Heritage Study Group, Pittsburgh.
- 11. Csete, B.( 1990). Kalotaszegi Fafaragások, Néprajzi Múzeum, Budapest.
- 12. Dajaszászyné D., Vilma–Manga J. (1954). Nógrád Megyei Szabadrajzú Hímzések, Budapest.
- 15. Edit, F., Tamás, H. (1975). A matyó hímzés alakulása és a magyar népművészet stíluskorszakai (Developing of the matyó embroidery and style periods of Hungarian folk art). A Herman Ottó Múzeum Évkönyve XIII–XIV, Budapest.
- 16. Fél, E. (1964). Bevezetés a magyar népi Himzések ismeretébe (Einführung in die kenntnisse der ungarischen volkstümlichen stickkerei). Budapest, pp. 23.
- 17. Fél, E.,.Hofer, T., K. Csilléry, K. (1969). A Magyar Népművészet. Budapest,
- 18. Felhősné. C., Sarolta, H. A., Vargáné H., Kész G. (2010). “Együtt Beregi kultúrájáért: keresztszemes hímzésminták határon innen és túl”. Beregi Múzeum; Kárpátaljai Református Egyházkerület Levéltára és Múzeuma, Vásárosnamény, Beregiiszász, Budapest.
- 20. Fogarasi, L., Váradi, I. (2004). Kalotaszeg És Környéke, EKE Kolozsvári Osztály.
- 21. Fügedi, M. (1978). Mezőkövesd És Vidéke Hímzései (Embroideries of Mezőkövesd and around region).
- 23. Kazai, A., B. (1981). Hungarian Folk Arts and Crafts, Hungarian Ethnic Heritage Study, Pitsburgh, PA.
- 24. Nijman, J., Muller, P. O., Shin M. (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts 18th Edition, Wiley, January 15, 2020, ISBN 978-1119607410.
- 25. Pocsainé, E., E. (2016). “A Sárospataki Református Kollégium Múzeumának úrihímzéses úrasztali terítői”, Zempléni Múzsa - 16. évf. 4, s. 40-52.
- 26. Sedlmayr, K. (2007). Kiállítás a kézimunka tanításáról, Oktatástörténet.https://web.archive.org /web/20070929023356/http://www.tanszertar.hu/eken/2006_02/sk_0602.htm, Erişim Tarihi: 21.06.2021.
- 27. Selmeczi, K., A. (2001). Nemzeti Jelképek A Magyar Népművészetben, Néprajzi Múzeum, Budapest.
- 28. Sinkó Kalló, K. (1980). Kalotaszegi nagyírásos Kriterion Könyvkiadó. Bukarest.
- 29. Tóth, E. (1999). A Magyar Szent Korona. Királyok és koronázások, Szelényi Károly, Kossuth, ISBN 963 09
- 30. Tánczos, E. (2013). Buzsáki hímzés - Mi a "vézás", a "rátétes" és a "boszorkányos"?, https:// netfolk.blog.hu/2013/11/23/buzsaki_himzes, Erişim Tarihi: 12.05.2022.
- 31. Zsolt, N. (2017). Great Expectations and Interwar Realities: Hungarian Cultural Diplomacy, 1918-1941, Central European University Press, ISBN 9789633861943.
- Görsel 1 https://turkinfo.hu/wp-content/uploads/2017/05/Matyó_gyerek.jpg,https://tr.maps–hungary.com/
- macaristan-b%C3%B6lgeleri-g%C3%B6ster (Erisim Tarihi: 03.05.2021).
- W1g7sxm/s640/gi.jpg (Erisim Tarihi: 03.05.2021).
- Görsel 3 https://mnm.hu/hu/kiallitasok/allando/koronazasi-palast, Erişim Tarihi: 11.02.2021.
- Görsel 5 https://www.sulinet.hu/oroksegtar/data/kulhoni_magyarsag/2010/ro/kriza_tarsasag_evkony
- v_08/pages/006_Szocsne_Gazda_Eniko.html, Erişim Tarihi: 23.03.2021.
- Görsel 6 https://mek.oszk.hu/02700/02790/html/115.html, Erişim Tarihi: 23.03.2021.
- Görsel 7 https://mek.oszk.hu/02700/02790/html/115.html, Erişim Tarihi: 23.03.2021.
- Görsel 8 https://mek.oszk.hu/02700/02790/html/115.html, Erişim Tarihi: 23.03.2021.
- Görsel 9 https://magyarmuseum.org/wp-content/uploads/2014/11/20040620-101436_8.jpg, Erişim Tarihi:
- digital.org/object/41240, Erişim Tarihi: 23.04.2021.
- 2009.300.48, https://www.metmuseum.org/art/collection/search/159015, Erişim Tarihi: 17.09.2021.
- Görsel 12 https://www.sumidamagazin.com/wp-content/uploads/2021/01/image-80.jpg , Erişim Tarihi: 22.06.2021.
- Görsel 14 https://asset.museum-digital.org/hu-so/images/import_121/201908/04194947488 .jpg, Erişim Tarihi:
- Görsel 15 https://netfolk.blog.hu/2013/11/23/buzsaki_himzes, Erişim Tarihi: 17.09.2021.
- Görsel 16 https://rece-fice-fono.blogspot.com/2013/09/ratetes-tullhimzes.html, Erisim Tarihi:03.05.2021.
- Görsel 18 http://m.cdn.blog.hu/ne/netfolk/image/matyo_vk_foto_1.jpg, Erişim Tarihi: 12.06.2020.
- embroidery (Erisim Tarihi: 05.05.2021).
- Görsel 21https://www.sumidamagazin.com/2019/02/11/rest_insert-347/, Erişim Tarihi: 30.04.2021.
- Görsel 22 https://www.wikiwand.com/hu/Furtai_h%C3%ADmz%C3%A9s, Erişim Tarihi: 22.01.2022.
- Görsel 23 https://palocmuzeum.hu/a-paloc-muzeum-uj-szerzemenyei-rimoci-viseletek/, Erişim Tarihi: 04.09.2021.
- :Zsoboki_l%C3%A1nyok.JPG, Erişim Tarihi: 23.05.2021.
- Görsel 27 http://szellemikulturalisorokseg.hu/index0_en.php?name=en_0_kalocsa, Erişim Tarihi: 22.09.2021.
- Görsel 28 https://nokert.hu/szo-20190608-0036/2699/8/molnar-gaborne-kovago-maris-pingaloass zony-himzo-min
- tairo -1921-1985, Erişim Tarihi: 12.09.2021.
- Görsel 29 Mitat Kandemir arşivinden, 2021.
- Görsel 30 Mitat Kandemir arşivinden, 2021.
